ویتامین C یک ویتامین ضروری برای بدن است. این ویتامین خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و به کاهش فشارخون، کاهش التهاب بدن، ساخت کلاژن و … کمک می کند. با این حال دریافت بیش از حد و مسمومیت با ویتامین C می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد که در این مقاله به آن ها خواهیم پرداخت.
علائم مسمومیت با ویتامین C:
ویتامین C به وفور در انواع میوه ها و سبزیجات مانند پرتقال، کیوی، فلفل دلمه ای و … یافت می شود. معمولاً مصرف غذاهای غنی از این ویتامین سبب بروز مسمومیت نمی شود. بلکه دریافت بیش از حد مکمل های حاوی ویتامین C با ابتلا به مسمومیت در ارتباط می باشد.
توصیه می شود مردان و زنان بزرگسال روزانه به ترتیب ۹۰ و ۷۵ میلی گرم ویتامین ث دریافت کنند. میزان دریافت این ویتامین در بزرگسالان نباید از ۲۰۰۰ میلی گرم در روز بیشتر باشد. دریافت زیاد این ویتامین می تواند سبب بروز مشکلات گوارشی خفیف شود. عوارض خفیف ناشی از دریافت بیش از حد این ویتامین عبارتند از: اسهال، تهوع و نفخ.
عوارض شدید ناشی از مسمومیت با ویتامین C:
احتمال بروز عوارض شدید به دنبال مسمومیت با ویتامین C ناچیز است. با این حال، دریافت مقادیر زیاد این ویتامین در طولانی مدت ممکن است سبب بروز عوارض زیر شود:
۱- سنگ های کلیوی
پزشکان معتقدند که دریافت بیش از حد این مکمل ممکن است احتمال تشکیل سنگ های کلیوی را افزایش دهد. در یک مورد دریافت ۴ گرم مکمل ویتامین C به مدت ۴ ماه سبب بروز سنگ کلیه در یک زن شد. به نظر می رسد افرادی که سابقه ابتلا به سنگ های کلیوی را دارند بیش از سایرین با دریافت زیاد ویتامین C در معرض ابتلای مجدد به این بیماری قرار می گیرند.
۲- عدم تعادل مواد مغذی
مسمومیت با ویتامین C که به علت دریافت بیش از حد آن رخ می دهد می تواند سبب کمبود سایر مواد مغذی شود. به عنوان مثال، دریافت زیاد این ویتامین سبب کمبود ویتامین B12 و کمبود مس در بدن می شود.
ویتامین C جذب آهن را افزایش می دهد. در نتیجه ممکن است در برخی از افراد دریافت زیاد این ویتامین سبب افزایش بیش از حد آهن خون شود.
۳- اختلال در اثربخشی داروی نیاسین – سیمواستاتین
شواهد نشان می دهد که دریافت زیاد مکمل ویتامین C توانایی بدن را برای افزایش کلسترول خوب (LDL) در افرادی که داروی ترکیبی نیاسین – سیمواستاتین را دریافت می کنند مختل می کند. از این دارو که ترکیب نیاسین (ویتامین B3) و سیمواستاتین است برای درمان کلسترول بالا استفاده می شود.
میزان نیاز به ویتامین C چقدر است؟
بدن انسان قادر به ساخت ویتامین C نیست. بنابراین باید غذاهای حاوی این ویتامین به مقدار کافی دریافت شوند. اگر فرد به کمبود ویتامین C مبتلا باشد ممکن است به دریافت مکمل نیاز داشته باشد. میزان نیاز به ویتامین C عبارتست از:
• کودکان ۱ تا ۳ سال: ۱۵ میلی گرم در روز
• کودکان ۴ تا ۸ سال: ۲۵ میلی گرم در روز
• کودکان ۹ تا ۱۳ سال: ۴۵ میلی گرم در روز
• پسران ۱۴ تا ۱۸ سال: ۷۵ میلی گرم در روز
• دختران ۱۴ تا ۱۸ سال: ۶۵ میلی گرم در روز
• مردان بزرگسال: ۹۰ میلی گرم در روز
• زنان بزرگسال: ۷۵ میلی گرم در روز
افرادی که سیگار می کشند باید در مقایسه با افراد غیرسیگاری ۳۵ میلی گرم ویتامین C بیشتری دریافت کنند. میزان نیاز به ویتامین ث در زنان باردار و شیرده به ترتیب ۸۵ و ۱۲۰ میلی گرم در روز است.
دستورالعمل مشخصی در مورد نیاز کودکان زیر ۱ سال به ویتامین C وجود ندارد. با این حال، توصیه می شود شیرخواران زیر ۶ ماه ۴۰ میلی گرم در روز و شیرخواران ۷ تا ۱۲ ماه ۵۰ میلی گرم در روز ویتامین C دریافت کنند.
حداکثر چه مقدار ویتامین C می توان دریافت کرد؟
توصیه می شود افراد بزرگسال بالای ۱۹ سال از دریافت این ویتامین بیش از ۲۰۰۰ میلی گرم در روز خودداری نمایند. این محدودیت برای زنان باردار و شیرده نیز توصیه می شود. حداکثر ویتامین C قابل دریافت توسط کودکان و نوجوانان عبارتست از:
• کودکان ۱ تا ۳ سال: ۴۰۰ میلی گرم در روز
• کودکان ۴ تا ۸ سال: ۶۵۰ میلی گرم در روز
• کودکان ۹ تا ۱۳ سال: ۱۲۰۰ میلی گرم در روز
• نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ سال: ۱۸۰۰ میلی گرم در روز
برای محدودیت های فوق یک استثناء وجود دارد و آن هم زمانی است که فرد ممکن است طبق تجویز پزشک و با هدف درمان مجبور به دریافت مقدار زیادی ویتامین C باشد.
