علائم کم آبی بدن -آیا آب کافی می نوشید؟

بیش از نیمی از وزن بدن از آب تشکیل شده است. علائم کم آبی بدن یا دهیدراتاسیون زمانی رخ می ‌دهد که شما بیش از مقدار آبی که دریافت می ‌کنید آب از دست می‌ دهید. کم آبی بدن عملکردهای اساسی مانند تنظیم درجه حرارت بدن و دفع مواد زائد را با مشکل روبرو می کند.

اگر کم آبی بدن خفیف باشد ممکن است علائمی مانند خستگی، سر درد، گرفتگی عضلات، تغییر خلق و خو و اختلال در تمرکز را تجربه کنید.

شرایطی مانند اسهال کاهش آب بدن را تشدید می‌کند. اگر اسهال داشته باشید ممکن است بیش از یک گالن آب در روز از دست ‌دهید. کم آبی شدید بدن می تواند سبب بروز مشکلاتی مانند نارسایی کلیه، تشنج و شوک ناشی از کاهش حجم خون شود. اگر کم آبی شدید فوراً درمان نشود منجر به کوما و مرگ می شود.

آب از طریق تعریق و ادرار از بدن دفع می ‌شود. حتی زمانی که نفس می کشید مقدار کمی آب از دست می دهید. احتمال دهیدراتاسیون در کودکان در مقایسه با بزرگسالان بیشتر است. در دوران بارداری و شیردهی نیز نیاز به مایعات افزایش می‌ یابد.

افراد سالمند باید مراقب میزان مایعات دریافتی خود باشند. زیرا با افزایش سن حس تشنگی دیرتر فعال می‌شود. از سوی دیگر، احتمال ابتلا به دمانس (زوال عقل) و  ناتوانی در افراد سالمند بیشتر است. برخی از سالمندان فراموش می کنند که از آب و سایر مایعات استفاده کنند.

کودکان کم سن و سال معمولاً نمی‌توانند آنچه که در بدن‌شان رخ می‌دهد را برای شما توضیح دهند. علائم کم آبی بدن در این کودکان می‌تواند خشکی زبان، نداشتن اشک در هنگام گریه کردن، خیس نکردن پوشک برای ۳ ساعت یا بیشتر و نق زدن باشد.

در موارد شدید دهان خشک و چسبناک بوده و چشم‌ها فرو رفته به نظر می‌رسند. همچنین ممکن است سرعت تنفس و ضربان قلب آن‌ها افزایش یابد.

احساس تشنگی داشته و ممکن است دهان خشک و چسبناک به نظر برسد. دفعات ادرار به کمتر از ۴ بار در روز کاهش می‌یابد. همچنین رنگ ادرار تیره خواهد بود. در موارد شدید ممکن است فرد احساس سرگیجه داشته و یا حتی از هوش برود. سرعت تنفس و ضربان قلب نیز بیشتر از حالت طبیعی است.

در مورد قانون “۸ لیوان آب در طی روز” شواهد علمی وجود ندارد. مقدار آب مورد نیاز بدن به میزان فعالیت بدنی، محل زندگی و وضعیت کلی سلامتی بستگی دارد.

اگر مطمئن نیستید که به میزان کافی آب می‌نوشید به رنگ ادرار خود توجه کنید. اگر رنگ ادرار روشن و شفاف باشد نشان دهنده دریافت کافی مایعات است. رنگ تیره ادرار نشان می‌دهد که باید مایعات بیشتری بنوشید.

هنگامی که دهیدراتاسیون خفیف یا حتی متوسط است با مصرف آب می‌توان این مشکل را برطرف کرد. اما اگر شما به اسهال شدید مبتلا باشید یک محلول حاوی نمک و قند (محلول ORS) که از داروخانه تهیه می ‌شود می ‌تواند نیاز بدن شما را تامین کند.

در صورتی که علائم کم آبی بدن شدید بود فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:

• اسهال برای بیش از ۲۴ ساعت

• احساس سرگیجه و گیجی

• نداشتن انرژی

• افزایش سرعت تنفس یا ضربان قلب

• مدفوع سیاه رنگ یا خونی

هنگامی که میزان آب از دست رفته بدن بسیار زیاد باشد شما نمی توانید به تنهایی در منزل کم آبی را درمان کنید. در این شرایط درمان باید در بیمارستان انجام شود. پزشکان از طریق داخل وریدی الکترولیت ها (مانند پتاسیم و سدیم) و آب مورد نیاز بدن شما را تامین می کنند. درمان وریدی در مقایسه با روش خوراکی سریع تر کم آبی بدن را درمان می کند.

پاسخ این سوال منفی است. این نوشیدنی ها حاوی آب، نمک و قند هستند و برای ورزشکاران حرفه ای که فعالیت زیادی انجام می دهند، مانند دوندگان دوی ماراتن، طراحی شده اند. بیشتر مردم در هنگام ورزش کردن به چیزی غیر از آب نیاز ندارند.

تنها تاثیر مصرف نوشیدنی های ورزشی برای افراد عادی این است که مجبور می شوند بیشتر فعالیت بدنی داشته باشند تا کالری اضافی که با مصرف این نوشیدنی ها دریافت کرده اند را بسوزانند.

اگر شما آب زیادی بنوشید معمولاً کلیه ها وارد عمل شده و میزان آب بدن را تنظیم می کنند. در برخی شرایط ممکن است با نوشیدن آب زیاد “هیپوناترمی” رخ دهد. در مبتلایان به هیپوناترمی میزان سدیم خون بسیار کم می شود. در نتیجه سلول ها متورم می شوند. هیپوناترمی کشنده است، اما امکان بروز آن نادر می باشد.