پیشگیری از بیماری قلبی – چاقی و ارتباط آن با بیماری قلبی

بیماری قلبی و پیشگیری از آن
اگر بدانیم که مهم ترین عامل مرگ انسان ها در سراسر جهان ابتلا به بیماری قلبی است، به اهمیت پیشگیری از بیماری قلبی بهتر پی می بریم.
بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۵۶ میلیون نفر در جهان فوت کرده اند. ۱۷/۷ میلیون نفر آن ها (حدود ۳۰ درصد افراد فوت شده) به علت ابتلا به بیماری قلبی – عروقی (CVD) جان خون را از دست داده اند.
در ایران آمارهای منتشر شده از سوی وزارت بهداشت نشان می دهد که حدود ۳۳ تا ۳۹ درصد مرگ های اتفاق افتاده در کشور با بیماری قلبی – عروقی مرتبط است. این آمار لزوم توجه به راهکارهایی که به پیشگیری از بیماری قلبی کمک می کنند را نشان می دهد.
ابتلا به بیماری قلبی – عروقی سبب ناتوانی و از کارافتادگی بخش زیادی از جمعیت شده و هزینه های زیادی را بر سیستم درمانی کشورها تحمیل می کند.
افزایش سن، فشارخون بالا، افزایش چربی های خون، افزایش قند خون (دیابت)، استفاده از دخانیات و نداشتن فعالیت بدنی کافی در ابتلا به این بیماری نقش دارند. رژیم غذایی نامناسب که حاوی کالری، چربی و قند زیادی است احتمال ابتلا به بیماری قلبی – عروقی را بالا می برد.

راه های پیشگیری از بیماری قلبی:

بیماری عروق کرونر قلب (عروق تغذیه کننده عضله قلب)، بیماری عروق مغزی، بیماری روماتیسم قلبی، سکته قلبی و سکته مغزی همگی جزء بیماری های قلبی عروقی طبقه بندی می شوند.
سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری از بیماری قلبی هم در سطح جامعه و هم در سطح فردی توصیه هایی را ارائه داده است.
توصیه های این سازمان در سطح جامعه عبارتند از: سیاست کنترل دخانیات، تعیین مالیات برای غذاهای حاوی چربی، قند و نمک زیاد، فراهم کردن امکانات برای افزایش فعالیت بدنی و ارائه وعده های غذایی سالم به دانش آموزان در مدرسه.
در سطح فردی سازمان جهانی بهداشت به تک تک افراد پیروی از یک رژیم غذایی سالم، اجتناب از بی تحرکی، ترک سیگار و اندازه گیری منظم فشارخون و چربی های خون را توصیه می کند.
یک رژیم غذایی سالم که بتواند به پیشگیری از بیماری قلبی کمک کند باید حاوی مقادیر زیادی میوه، سبزی، حبوبات و غلات کامل باشد. فیبر موجود در این مواد غذایی به کاهش قند خون و کاهش چربی های خون کمک می کند. پتاسیم موجود در میوه ها و سبزیجات نیز فشارخون را کاهش می دهد.
به منظور پیشگیری از بیماری قلبی توصیه می شود مصرف گوشت های پرچرب (به خصوص گوشت قرمز)، فست فودها، روغن جامد و سایر غذاهای پرچرب و پرکالری محدود شود.
چاقی احتمال ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد.
راه های پیشگیری از بیماری قلبی
نمایه توده بدنی (BMI) برای بررسی مناسب بودن وزن فرد مورد استفاده قرار می‌ گیرد. این شاخص از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر) به دست می‌ آید.
بر این اساس BMI بین ۱۸/۵ تا ۲۴/۹ نشان دهنده طبیعی بودن وزن فرد است. BMI کمتر از ۱۸/۵ کم‌ وزنی تعریف می شود. افرادی که BMI بین ۲۵ تا ۲۹/۹ و ≥ ۳۰ دارند به ترتیب به اضافه وزن و چاقی مبتلا هستند.
امروزه چاقی به یک مشکل مهم در سراسر جهان تبدیل شده است. افزایش وزن یا به عبارت دیگر افزایش میزان چربی بدن فرد را در معرض ابتلا به بیماری ‌های مختلف از جمله دیابت نوع ۲، بیماری قلبی – عروقی، کبد چرب و سرطان قرار می‌ دهد.
برخی محققان معتقدند که BMI نمی‌ تواند میزان چربی ذخیره شده در بدن را مشخص کند. با این حال، تحقیقات جدید نشان می ‌دهد که می توان از این شاخص برای تعیین وضعیت سلامتی فرد و احتمال ابتلای وی به بیماری‌های مختلف استفاده کرد. یافته ‌های مذکور در مجله Journal of the American College of Cardiology  منتشر شده است.
در این مطالعه بدن ۲۸۴۰ نفر که در محدوده سنی ۱۰ تا ۱۸ سال قرار داشتند، اسکن شد. سپس با توجه به نتایج این اسکن تاثیر میزان کل چربی بدن و همچنین چربی ذخیره شده در تنه، دست‌ ها و پاها بر متابولیسم (سوخت و ساز) بر روی احتمال ابتلا به کلسترول بالا و فشارخون بالا بررسی شد.
نتایج نشان داد که بالا بودن میزان چربی بدن با افزایش فشارخون و کلسترول و افزایش التهاب بدن در سن ۱۸ سالگی مرتبط است. افزایش این ۳ عامل می ‌تواند به بیماری قلبی – عروقی منجر شود. بالا بودن BMI نیز اثرات مشابهی بر سلامتی داشته و سبب افزایش عوامل مذکور شد.
نتایج مطالعه فوق نشان می‌ دهد برای آن که سلامتی فرد و احتمال بروز بیماری ‌ها در وی بررسی شود می‌ توان از شاخص BMI استفاده کرد. در مقایسه با اسکن بدن، محاسبه BMI آسان تر و بدون هزینه است.
بر اساس شاخص BMI اگر فرد به اضافه وزن و چاقی مبتلا باشد در معرض ابتلا به بیماری قلبی قرار دارد. در این افراد کاهش وزن به پیشگیری از بیماری قلبی منجر می شود.
منبع:
Joshua A. Bell et al. Journal of the American College of Cardiology 2018; Volume 72: Pages 3142- 3154.

Loading