در حال حاضر فشارخون بالا حدود ۴۰ درصد افراد ۲۵ سال به بالا را در سراسر جهان درگیر کرده است. عدم درمان فشارخون بالا می‌تواند سبب بروز حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی و بیماری‌های کلیوی شود.
فشارخون بالا به معنای افزایش فشار وارد شده به دیواره رگ‌ها است. زمانی که قلب شما می‌تپد خون را در سراسر بدن به گردش در آورده و اکسیژن و مواد مغذی در اختیار اندام‌های بدن قرار می‌دهد. حرکت خون در داخل رگ‌ها فشاری را به دیواره رگ وارد می‌کند که به آن فشارخون می‌گوییم. بعد از اندازه‌گیری فشارخون میزان آن بر حسب میلی‌متر جیوه (mmHg) بیان می‌شود.
معمولاً فشارخون بالا علامت مشخصی را در فرد مبتلا ایجاد نمی‌کند. به همین علت بسیاری از افراد قبل از اندازه‌گیری فشارخون خود از ابتلا به این بیماری مطلع نیستند. در تعداد کمی از مبتلایان به این بیماری ممکن است علائمی مانند سر درد، سرگیجه و خون دماغ مشاهده شود.
فشارخون بالا بر روی قلب و رگ‌های بدن فشار زیادی را وارد می‌کند. در نتیجه نه تنها قلب و رگ‌های خونی، بلکه سایر اندام‌های بدن مانند مغز، کلیه‌ها و … نیز به تدریج آسیب می‌بینند. فشارخون بالا احتمال سکته مغزی و سکته قلبی را افزایش می‌دهد.
آمارهای جهانی نشان می‌دهد از هر ۵ مورد نارسایی قلبی که در زنان رخ می‌دهد ۳ مورد آن به علت عدم کنترل فشارخون است. زنانی که علاوه بر پرفشاری خون به دیابت هم مبتلا هستند بیش از سایرین به بیماری کلیوی و سکته مغزی مبتلا می‌شوند.
سالانه حدود یک سوم مرگ و میرهایی که در سرتاسر جهان رخ می‌دهد با ابتلا به بیماری قلبی – عروقی (CVD) مرتبط است. فشارخون بالا به تنهایی علت بروز ۴۵ درصد موارد مرگ ناشی از بیماری قلبی – عروقی است. ۵۱ درصد مرگ‌های ناشی از سکته مغزی نیز به علت بالا بودن فشارخون رخ می‌دهد.
افزایش سن، سابقه خانوادگی ابتلا به پرفشاری خون، اضافه وزن و چاقی، رژیم غذایی ناسالم (مصرف الکل، غذاهای شور، غذاهای پرچرب و سرخ شده، مصرف ناکافی میوه، سبزی و لبنیات کم چرب و …)، مصرف سیگار و نداشتن فعالیت بدنی احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.
درمان فشارخون بالا:
روش‌های متنوعی برای درمان فشارخون بالا وجود دارد. معمولاً برای کنترل فشارخون در افرادی که فشارخون‌شان به شدت بالا است از داروها استفاده می‌شود. اما در کنار مصرف این داروها به فرد توصیه می‌شود که سبک زندگی خود را اصلاح کند.
بیماران مبتلا به پرفشاری خون باید مصرف نمک، غذاهای شور، غذاهای کنسرو شده و مواد غذایی پرچرب و سرخ شده را کاهش دهند. مصرف میوه‌ها، سبزیجات و منابع غذایی حاوی کلسیم (لبنیات کم چرب) به کاهش فشارخون کمک می‌کند.
یکی از مهم‌ترین علل افزایش غیرطبیعی فشارخون داشتن وزن بالا است. بنابراین، کنترل وزن از طریق یک رژیم غذایی سالم و انجام فعالیت بدنی منظم می‌تواند فشارخون را کاهش دهد.
تاثیر سلامت لثه بر فشارخون:
توجه به سلامت لثه ممکن است در ابتدا به نظر بسیاری از افراد موضوع مهمی نباشد. اما بر خلاف تصور عموم از اهمیت بالایی برخوردار است.
در برخی مطالعات مشاهده شده که بین سلامت لثه و ابتلا به بیماری قلبی – عروقی ارتباط وجود دارد. گفته می‌شود که باکتری‌های اطراف دندان‌ها وارد جریان خون شده و می‌توانند با ورود به سایر بافت‌ها زمینه بروز عفونت را در آن‌ها فراهم سازند.
مطالعات انجام شده نشان داده‌اند که بین سلامت لثه با ابتلا به بیماری ریه و دیابت نیز ارتباط وجود دارد. تحقیقی که بر روی حدود ۱۱ هزار نفر در ایالات متحده انجام شد نشان داد که خطر مرگ زود هنگام در افرادی که به بیماری شدید لثه مبتلا هستند، بیشتر است.
نتایج یک مطالعه جدید که در مجله Hypertension منتشر شده نشان می‌دهد که بیماری لثه می‌تواند روند کنترل و درمان فشارخون بالا را مختل کند. قرمزی و تورم لثه‌ها و خونریزی آن‌ها در زمان مسواک زدن و یا استفاده از نخ دندان از علائم بیماری لثه است.
در این مطالعه اطلاعات مربوط به بیش از ۳۶۰۰ نفر که به فشارخون بالا مبتلا بودند، بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد در افراد مبتلا به بیماری لثه در مقایسه با کسانی که از نظر سلامت دهان در وضعیت مناسبی بسر می‌بردند پاسخ‌دهی به داروهای ضدپرفشاری خون کمتر بود. همچنین در این افراد احتمال آن که فشارخون تا میزان هدف کاهش پیدا کند ۲۰ درصد کمتر بود.
با توجه به نتایج مطالعه فوق مراجعه منظم به دندانپزشک برای بیماران مبتلا به پرفشارخون خون می‌تواند سودمند باشد. از سوی دیگر، حفظ سلامت لثه و دهان به اندازه رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و کاهش وزن در کنترل فشارخون دارای اهمیت است.
با توجه به یافته‌های این پژوهش پزشکان باید به وضعیت سلامت دهان بیماران مبتلا به پرفشاری خون به دقت توجه کرده و افراد مبتلا به علائم بیماری لثه را به دندانپزشک ارجاع دهند. همچنین این نتایج نشان می‌دهد که افراد مبتلا به بیماری لثه ممکن است نیاز به پیگیری دقیق‌تر میزان فشارخون خود داشته باشند.
منبع:
Davide Pietropaoli et al. Hypertension 2018.
