فشارخون بالا (پرفشاری خون) یکی از علل مهم مرگ و میر در سراسر جهان به شمار می رود. این بیماری احتمال ابتلا به مشکلات قلبی – عروقی (CVD)، سکته مغزی و نارسایی کلیوی را افزایش می دهد. سبک زندگی سالم که شامل رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم است در کنترل این بیماری نقش مهمی دارد. نتایج تحقیقات جدید نشان می دهد که ورزش صبحگاهی به درمان فشارخون بالا کمک می کند.
یافته های محققان نشان می دهد فعالیت بدنی اگر به صورت منظم انجام شود از افزایش وزن و عوارض ناشی از آن پیشگیری می کند. بسیاری از بیماری های شایع مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، فشارخون بالا، کبد چرب، دیابت نوع ۲، سرطان و … با بی تحرکی و چاقی در ارتباط هستند.
افراد جوان و سالمندی که ورزش می کنند معمولاً قلب، عروق و مغز سالم تر و س یستم ایمنی قوی تری دارند. ورزش در سالمندان حافظه را تقویت می کند و احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش می دهد. در یک مطالعه مشاهده شد ۲/۵ ساعت پیاده روی در هفته با تاثیری که بر ژن ها دارد از بروز بیماری آلزایمر پیشگیری می کند.
علاوه بر جسم، روح و روان نیز از فواید ورزش بهره مند می شوند. افرادی که فعالیت بدنی منظم دارند کمتر به افسردگی و اضطراب مبتلا شده و خواب آن ها از کیفیت مطلوب تری برخوردار است. اگر در هفته ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط انجام شود کیفیت خواب بهبود می یابد. ۳۰ دقیقه پیاده روی در روز می تواند احساس افسردگی یا استرس را کاهش دهد.
در گذشته انسان برای انجام بسیاری از کارهای خود مجبور بود فعالیت جسمی زیادی انجام دهد. اما به تدریج که علم و تکنولوژی پیشرفت کرد از فعالیت بدنی انسان کاسته شد.
آمارهای مربوط به ایالات متحده نشان می دهد که در این کشور حدود ۱۰ درصد مرگ های زود هنگام به علت نداشتن فعالیت بدنی کافی رخ می دهد. بنابراین، اگر ۲۵ درصد افراد کم تحرک مقدار فعالیت بدنی روزانه خود را افزایش دهند میزان مرگ و میر در این کشور تا ۷۵ هزار مورد کاهش می یابد.
ارتباط ورزش صبحگاهی با فشارخون:
نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد در زنان و مردان سالمند مبتلا به اضافه وزن یا چاقی انجام ۳۰ دقیقه ورزش صبحگاهی فشارخون را در ساعات باقیمانده روز کاهش می شود. این اثر در زنانی که بین فواصل نشستن خود وقفه ایجاد کرده و بعد از مدتی نشستن مقداری راه می رفتند، قوی تر بود. مطالعات گذشته نیز نشان داده اند اگر بعد از مدتی نشستن بلند شده و کمی راه بروید احتمال بروز بیماری قلبی – عروقی کاهش پیدا می کند.
این مطالعه بر روی ۶۷ زن و مرد ۵۵ تا ۸۰ ساله که همگی به اضافه وزن یا چاقی مبتلا بودند انجام و نتایج آن در مجله Hypertension منتشر شد.
با انجام این مطالعه محققان دریافتند در زنان و مردانی که ورزش صبحگاهی انجام می دادند در مقایسه با افرادی که ورزش نمی کردند فشارخون، آن ها کمتر است.
فشارخون شما با ۲ عدد نمایش داده می شود. به اولی سیستولیک و به دومی دیاستولیک گفته می شود. فشارخون سیستولیک در زمان انقباض و تپیدن قلب اندازه گیری می شود. دیاستولیک در زمان استراحت قلب (بین تپش های قلب) اندازه گیری می شود. در افراد بالای ۵۰ سال افزایش فشارخون سیستولیک در مقایسه با دیاستولیک در پیش بینی احتمال بروز بیماری قلبی – عروقی مهم تر است.
در گذشته فشارخون بالاتر از ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه به عنوان فشارخون بالا در نظر گرفته می شد. اما اخیراً انجمن قلب آمریکا (AHA) تغییراتی در تعریف فشارخون بالا اعمال کرده است. بر این اساس، فشارخون کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی متر جیوه فشارخون طبیعی و فشارخون بالاتر از ۱۳۰/۸۰ میلی متر جیوه پرفشاری خون تعریف می شود.
فشارخون سیستولیک بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی متر جیوه و فشارخون دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ میلی متر جیوه مرحله اول پرفشاری خون در نظر گرفته می شود. در این مرحله از تغییر سبک زندگی و در صورت لزوم دارو درمانی برای کنترل بیماری کمک گرفته می شود.
فشارخون بالاتر از ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه مرحله دوم پرفشاری خون است. در این مرحله تغییر سبک زندگی و دریافت حداقل ۲ عدد دارو توصیه می شود.
فشارخون بالاتر از ۱۸۰/۱۲۰ میلی متر جیوه بحران پرفشاری خون است. در این مرحله به دارو درمانی سریع و در صورت آسیب اندام ها به بستری شدن در بیمارستان نیاز است.
با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان گفت که انجام ورزش صبحگاهی و پرهیز از نشستن های طولانی مدت نقش مهمی در کنترل یا پیشگیری از پرفشاری خون دارد. در مطالعات آینده باید اثر ورزش صبحگاهی بر روی افراد جوان تر و همچنین افرادی که به اضافه وزن مبتلا نیستند، بررسی شود.
منبع:
Michael J. Wheeler et al. Hypertension 2019.
