درمان کلسترول بالا به کمک رژیم غذایی مدیترانه ‌ای

افزایش کلسترول خون می تواند زمینه ساز ابتلا به انواع بیماری قلبی – عروقی (CVD) باشد. متاسفانه بسیاری از مردم دچار مشکل کلسترول بالا می شوند. درمان کلسترول بالا از موارد مهمی می باشد که باید به آن توجه ویژه ای کرد.  با ما همراه باشید تا در این مقاله با انواع کلسترول و همچنین بهترین روش برای درمان کلسترول بالا آشنا شویم.

کلسترول ماده ای از جنس چربی و مومی شکل است. این ماده را می توان در تمام سلول های بدن مشاهده کرد. کلسترول در ساخت برخی هورمون ها و دیواره سلول ها نقش دارد. با این حال، اگر میزان آن در خون به بالاتر از حد طبیعی برسد می تواند یک عامل تهدید کننده سلامتی باشد.

بیشتر کلسترول موجود در خون در داخل بدن و توسط کبد تولید می شود. بخشی نیز از طریق رژیم غذایی و مصرف غذاهای حاوی کلسترول وارد بدن انسان می شود.

کلسترول به شکل های مختلف در خون یافت می شود. کلسترول بد (LDL) به علت داشتن خاصیت چسبندگی به دیواره داخلی عروق خونی می چسبد. تجمع کلسترول بد در دیواره عروق به تدریج سبب باریک شدن و در نهایت انسداد مجرای رگ می شود. هنگامی که به علت انسداد عروق خونرسانی به قلب یا مغز به خوبی انجام نشود حمله قلبی یا سکته مغزی رخ می دهد.

VLDL نوع دیگری از کلسترول است که در انتقال مولکول های چربی از کبد به سایر نقاط بدن نقش دارد. VLDL بعد از انتقال چربی به سایر بافت ها به کلسترول بد تبدیل می شود.

علاوه بر این ۲ نوع کلسترول، شکل دیگری از کلسترول نیز وجود دارد که کلسترول خوب (HDL) نامیده می شود. کلسترول خوب به LDL موجود در دیواره عروق چسبیده و سبب حذف آن ها از دیواره رگ می شود. در نتیجه هر چقدر میزان کلسترول خوب بالاتر باشد احتمال انسداد عروق کمتر است. کلسترول خوب احتمال ابتلا به بیماری قلبی – عروقی را کاهش می دهد.

کلسترول تام خون (مجموع انواع کلسترول موجود در خون) باید کمتر از mg/dL 200 باشد. کلسترول تام mg/dL 239 -200 حد مرزی و ≥ mg/dL 240  بالاتر از حد طبیعی تعریف می شود.

ایده آل آن است که کلسترول بد در محدوده کمتر از mg/dL 100 حفظ شود. حتی LDL بین ۱۰۰ تا ۱۲۹ میلی گرم در دسی لیتر نیز مناسب در نظر گرفته می شود. اگر کلسترول بد mg/dL 159- 130 باشد حد مرز و اگر ≥ mg/dL 160 باشد کسترول بالا تعریف می شود.

فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم، کاهش مصرف غذاهای پرچرب و فست فودها، افزایش مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات و همچنین در برخی موارد تجویز دارو به درمان کلسترول بالا کمک می کند.

ویژگی بارز رژیم غذایی مدیترانه‌ ای مصرف فراوان غذاهای گیاهی است. این الگوی غذایی غنی از میوه، سبزی، حبوبات، غلات کامل، روغن زیتون و ماهی است. همچنین تاکید این رژیم بر محدود کردن گوشت قرمز و شیرینی‌ جات است.

در سال ۲۰۱۳ میلادی یونسکو این رژیم غذایی را به عنوان میراث ناملموس کشورهایی مانند یونان، مراکش و اسپانیا به ثبت رسانید.

تحقیقات زیادی در مورد فواید رژیم غذایی مدیترانه ای انجام شده است. نتایج این تحقیقات بیانگر این نکته بود که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه ای به حفظ سلامت قلب و مغز کمک می کند. در افرادی که از این رژیم غذایی پیروی می کنند احتمال ابتلا به بیماری قلبی عروقی، سکته مغزی، سرطان و بیماری آلزایمر کمتر است.

آیا رژیم غذایی مدیترا نهای میتواند کلسترول بالا را بهبود بخشد و باعث درمان کلسترول بالا شود؟! قبل از پاسخ به این سوال باید از داروهایی که برای این مورد استفاده میشود صحبت کنیم.

از داروهای استاتین می ‌توان به آتورواستاتین و روزوواستاتین اشاره کرد که به کاهش کلسترول خون کمک می‌ کنند. این داروها معمولاً برای بیماران مبتلا به بیماری قلبی – عروقی تجویز می ‌شوند.

بیماری قلبی – عروقی یکی از علل اصلی مرگ و میر در سطح جهان است. حمله قلبی و سکته مغزی از انواع CVD به شمار می ‌روند. تحقیقات جدید نشان می ‌دهد به منظور درمان کلسترول بالا اگر افرادی که در گذشته حمله قلبی یا سکته مغزی را تجربه کرده ‌اند در کنار دریافت داروهای استاتین از رژیم غذایی مدیترانه ‌ای پیروی کنند خطر مرگ و میر ناشی از علل قلبی – عروقی در آن‌ ها کاهش می‌ یابد.

طی چند سال اخیر از رژیم غذایی مدیترانه ای به عنوان یکی از سالم ترین و بهترین الگوهای غذایی نام برده شده است. همان طور که در بالا اشاره شد قسمت عمده این رژیم غذایی از غذاهای گیاهی تشکیل شده است.

نتایج این تحقیق که هدف آن پیدا کردن راهکاری برای بهبود روند درمان کلسترول بالا بود و توسط محققان ایتالیایی طراحی شده بود در مجله International Journal of Cardiology منتشر شده است. در این مطالعه بیش از ۱۱۰۰ نفر با میانگین سنی ۶۷ سال شرکت کرده بودند.

منبع:

Marialaura Bonaccio et al. International Journal of Cardiology  ۲۰۱۸.