بروز مشکلات و علائم گوارشی یکی از شکایت های رایج افراد است. عوامل مختلفی از رژیم غذایی گرفته تا استرس می توانند بر سلامت دستگاه گوارش تاثیر داشته باشند.
علائم مشکلات گوارشی عبارتند از: سوزش سر دل، تهوع، نفخ، یبوست و اسهال. در این مقاله شما را با راهکارهای ساده ای که می توانند به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک کنند، آشنا خواهیم کرد.
چگونه به سلامت دستگاه گوارش کمک کنید؟
۱- استرس خود را کنترل کنید.
استرس دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار می دهد. بسیاری از افراد قبل از امتحان و یا یک اتفاق مهم مشکلات گوارشی را تجربه می کنند. اما استرس مداوم می تواند بر ارتباط بین مغز و روده اثر داشته و سبب بروز مشکلات گوارشی طولانی مدت شود.
بین سلامت جسم و سلامت روان ارتباط وجود دارد. کاهش استرس می تواند تاثیر مثبتی بر هر دو جنبه سلامت داشته باشد. داشتن تعاملات اجتماعی مناسب، ورزش منظم و خواب کافی به کنترل استرس کمک می کند.
۲- چای نعناع بنوشید.
چای نعناع می تواند به بهبود تهوع و سوء هاضمه کمک کند. اگر به ریفلاکس یا سوزش سر دل مبتلا هستید از مصرف نعناع خودداری کنید.
نتایج تحقیقات نشان داده که روغن نعناع علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) شامل درد معده را تسکین می دهد. با این حال، تحقیقات کمی در مورد تاثیر بلند مدت نعناع بر روی دستگاه گوارش وجود دارد.
۳- پیاده روی کنید.
ورزش کردن برای دستگاه گوارش مفید است. پیاده روی به حرکات دستگاه گوارش کمک کرده و نفخ و احساس پر بودن معده را کاهش می دهد.
۴- از انجام کارهایی که میزان گاز موجود در دستگاه گوارش را افزایش می دهند، بپرهیزید.
وجود گاز اضافی در روده سبب نفخ و مشکلات گوارشی می شود. برخی از کارها سبب می شوند فرد هوای زیادی وارد دستگاه گوارش خود کند، به عنوان مثال:
• جویدن آدامس
• مصرف نوشیدنی های گازدار
• سریع غذا خوردن
• استفاده از دندان های مصنوعی نامناسب
مصرف بیش از حد برخی غذاها نیز تولید گاز را در دستگاه گوارش افزایش می دهد، مانند:
• بروکلی
• لوبیاها
• پیاز
۵- از غذاهای تخمیر شده استفاده کنید.
برخی از باکتری های موجود در روده به هضم مواد غذایی و حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک می کنند. اما باکتری هایی در روده وجود دارند که اگر تعدادشان بیش از حد افزایش یابد سبب بروز مشکلات گوارشی می شوند. غذاهای تخمیر شده حاوی باکتری هایی هستند که در حفظ سلامت دستگاه گوارش نقش دارند. از این غذاها می توان به ماست پروبیوتیک و کفیر اشاره کرد.
مصرف غذاهای تخمیر شده می تواند از بروز مشکلات گوارشی پیشگیری کند. با این حال، لازم است تحقیقات بیشتری در مورد فواید این نوع مواد غذایی انجام شود.
۶- از غذاهای پرفیبر استفاده کنید.
فواید مصرف فیبر از کاهش کلسترول خون تا کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی متغیر است. فیبر حرکات دستگاه گوارش را تنظیم کرده و از این طریق به حفظ سلامت آن کمک می کند.
دستورالعمل های فعلی توصیه می کنند که افراد بزرگسال روزانه حدود ۳۰ گرم فیبر دریافت نمایند. بهترین غذاهای حاوی فیبر عبارتند از:
• غلات کامل
• میوه ها و سبزیجات
• حبوبات
زمانی که فیبر رژیم غذایی را افزایش می دهید باید به اندازه کافی آب بنوشید تا اطمینان حاصل کنید که فیبر با جذب آب به آسانی از دستگاه گوارش عبور می کند.
۷- غذاهای مصرفی خود را یادداشت کنید.
برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها می توانند در بروز مشکلات گوارشی نقش داشته باشند. این مواد غذایی معمولاً از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. یادداشت غذاهای مصرفی می تواند به شما در شناسایی مواد غذایی که در بروز مشکلات گوارشی تان نقش دارند، کمک کند.
تمام غذاها و نوشیدنی های مصرفی خود و علائمی که بعد از خوردن هر کدام از آن ها تجربه می کنید را یادداشت کنید. سپس چند روز آن غذا یا نوشیدنی را از برنامه غذایی خود حذف کنید و ببینید که آیا علائم گوارشی شما بهبود می یابند یا خیر؟
۸- از مصرف غذاهای مضر خودداری کنید.
مصرف برخی از غذاها می تواند به دستگاه گوارش آسیب وارد کند، به عنوان مثال:
• غذاهای فرآوری شده
• فست فودها
• غذاهای سرخ شده
• زیاده روی در مصرف ادویه ها
• زیاده روی در مصرف غذاهای اسیدی مانند سرکه
• زیاده روی در مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین
• الکل
اغلب غذاهای مضر برای دستگاه گوارش حاوی مقدار زیادی نمک، قند و چربی های اشباع هستند. هضم این نوع مواد غذایی سخت تر بوده و ممکن است سبب بروز مشکلات گوارشی مانند نفخ و یبوست شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
علائم گوارشی طولانی مدت و شدید ممکن است نشان دهنده ابتلا به بیماری های گوارشی مانند سلیاک، عدم تحمل غذایی، سندرم روده تحریک پذیر، دیورتیکولیت و ریفلاکس باشد.
مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند در بروز مشکلات گوارشی نقش داشته باشد. بعد از اینکه فرد مصرف این داروها را قطع کرد علائم گوارشی بهبود می یابند.
