سرطان کولورکتال – سرطان روده بزرگ و رکتوم

سرطان کولورکتال (سرطان روده بزرگ و رکتوم) یکی از سرطان های شایع در سطح جهان است. آمارها نشان می دهد که در ایالات متحده از هر ۲۱ مرد ۱ نفر و از هر ۲۳ زن ۱ نفر به این بیماری مبتلا می شود.

کولون و رکتوم بخشی از دستگاه گوارش را تشکیل می دهند. بعد از این که غذا از معده و روده کوچک عبور کرد وارد کولون (روده بزرگ) می شود. در این بخش از دستگاه گوارش آب و برخی از مواد مغذی جذب می شوند. مواد دفعی بدن (مدفوع) قبل از ورود به رکتوم در کولون ذخیره می شوند. رکتوم کولون را به آنوس (مقعد) متصل می کند.

پولیپ هایی که در کولون یا رکتوم ایجاد می شوند ممکن است با گذشت زمان سرطانی شوند. برخی اوقات، زمانی که تست های غربالگری انجام می شود این پولیپ ها شناسایی شده و قبل از آن که سرطانی شوند از روده خارج می شوند.

• مرحله صفر: سرطان به لایه داخلی روده محدود می شود.

• مرحله ۱: سرطان در سرتاسر لایه داخلی روده رشد کرده است، اما هنوز به لایه های دیگر آن گسترش پیدا نکرده است.

• مرحله ۲: سرطان در سرتاسر روده بزرگ رشد کرده، اما هنوز به غدد لنفاوی نزدیک به آن نرسیده است.

• مرحله ۳: سرطان به غدد لنفاوی نزدیک گسترش پیدا کرده است، اما هنوز به سایر قسمت های بدن نرسیده است.

• مرحله ۴: سرطان به سایر قسمت های بدن مانند کبد، ریه و تخمدان ها گسترش پیدا کرده است.

در ۴۰ درصد موارد بیماری در مراحل انتهایی تشخیص داده می شود. در این حالت جراحی بهترین گزینه درمانی است.

افراد بالای ۵۰ سال که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان کولورکتال، کولیت اولسراتیو، بیماری کرون و پولیپ های کولورکتال را دارند بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان قرار دارند. همچنین اگر سیگار می کشید و یا رژیم غذایی پرچربی دارید بیش از سایرین در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ و رکتوم قرار دارید.

بسیاری از مبتلایان به این بیماری هیچ نوع علائمی را تجربه نمی کنند. به همین علت انجام تست های غربالگری بسیار مهم است. با این حال علائم احتمالی سرطان کولورکتال عبارتند از:

• یبوست یا اسهال

• وجود خون روشن یا تیره در مدفوع

• احساس پری یا نفخ

• کاهش وزن ناخواسته

• احساس این که روده شما به طور کامل تخلیه نمی شود

• خستگی

• کمبود آهن غیرقابل توضیح در زنان بعد از یائسگی و در مردان

بسیاری از علائم فوق در بیماری های دیگر نیز مشاهده می شوند. اگر این علائم حداقل ۴ هفته طول کشیدند باید به پزشک مراجعه کنید.

پزشک شکم شما را معاینه کرده و برای تشخیص دقیق تر از آزمایش مدفوع یا آزمایش خون کمک می گیرد. برخی اوقات نیز ممکن است کولونوسکوپی را برای شما تجویز نماید.

در روش کولونوسکوپی کل کولون و رکتوم با استفاده از یک لوله باریک و انعطاف پذیر که کولونوسکوپ نامیده می شود، بررسی می گردد. این لوله دارای یک دوربین کوچک است که به پزشک این امکان را می دهد که داخل روده شما را از طریق یک مانیتور مشاهده کند. همچنین می تواند از بخش هایی از روده بزرگ شما نمونه برداری کند و یا پولیپ ها را خارج نماید.

راه های زیادی وجود دارد که می تواند به پیشگیری از ابتلا به این سرطان کمک کند، از جمله:

• تست های غربالگری سرطان کولورکتال را انجام دهید. در مورد زمان شروع این تست ها با پزشک مشورت نمایید.

• از یک رژیم غذایی پرفیبر که حاوی میوه ها، سبزیجات و غلات کامل است پیروی کرده و مصرف گوشت قرمز و گوشت های فرآوری شده را کاهش دهید.

• هر روز ورزش کنید.

• وزن خود را در محدوده سالم حفظ نمایید.

• از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید.

• در برخی مطالعات مشاهده شده که مصرف روزانه قهوه (حتی قهوه بدون کافئین) احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ و رکتوم را کاهش می دهد.

رایج ترین راهکار برای درمان این بیماری جراحی است. سایر روش ها برای درمان سرطان روده بزرگ و رکتوم عبارتند از:

• از بین بردن سلول های سرطانی به کمک روشی به نام Radiofrequency ablation

• فریز کردن و تخریب بافت غیرطبیعی (Cryosurgery)

• توقف رشد سلول های سرطانی به کمک داروها (شیمی درمانی)

• از بین بردن سلول های سرطانی به کمک اشعه ایکس (پرتو درمانی)

• استفاده از داروها یا سایر ترکیبات برای حمله به سلول های سرطانی بدون آن که سلول های سالم آسیب ببینند (درمان هدفمند)