گاهی اوقات مبتلایان به دیابت متوجه می شوند آن طور که باید در کنترل قند خون خود موفق نیستند. برخی عوامل می توانند حتی بهترین تلاش ها را نیز ناکام بگذارند. در این مقاله عواملی که سبب عدم موفقیت در کاهش قند خون می شوند را معرفی خواهیم کرد.
عوامل موثر بر کنترل قند خون:
دیابت یکی از شایع ترین بیماری ها در سطح جهان است. دیابت نوع ۲ بیشتر موارد ابتلا به این بیماری را شامل می شود. در این بیماران کارآیی هورمون انسولین برای کنترل قند خون کاهش می یابد. بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ برای کاهش قند خون خود به داروهای خوراکی و در برخی موارد تزریق انسولین نیاز دارند.
در بدن مبتلایان به دیابت نوع ۱ تولید هورمون انسولین کاهش می یابد. به همین علت این بیماران برای ادامه حیات باید انسولین تزریق کنند. عواملی که می توانند مانع کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت شوند عبارتند از:
۱- مصرف زیاد غذا
توجه به حجم غذایی که در هر وعده مصرف می شود می تواند از افزایش ناگهانی قند خون بعد از صرف غذا جلوگیری کند. یک بیمار مبتلا به دیابت می تواند بسیاری از غذاهای دلخواه خود را مصرف کند، به شرط آن که در مصرف هیچ کدام از غذاها زیاده روی نکند.
اگر به دیابت مبتلا هستید باید حجم غذاهای مصرفی شما و میزان کربوهیدراتی که در هر وعده مصرف می کنید از مقداری که به شما توصیه شده بیشتر نباشد.
۲- منظم نبودن زمان صرف غذا
اگر به منظور کنترل قند خون انسولین تزریق می کنید و یا از داروهای خوراکی کاهنده قند خون استفاده می کنید باید هر روز در ساعات منظم مقدار مشخصی غذاهای حاوی کربوهیدرات مصرف کنید.
اگر برای کنترل قند خون خود از هیچ دارویی استفاده نمی کنید برنامه غذایی شما می تواند از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار باشد. در هر صورت شما نباید وعده صبحانه را حذف کنید و یا شب ها خیلی دیر وقت شام بخورید. اگر ساعت صرف شام خیلی دیر باشد می تواند سبب افزایش قند خون در صبح روز بعد شود.
۳- نوشیدن ناکافی آب
آبی که از طرق مختلف از بدن خارج می شود باید با نوشیدن مایعات کافی جایگزین شود. اگر به دیابت مبتلا باشید ممکن است حجم ادرار شما در مقایسه با سایر افراد بیشتر باشد. بنابراین، احتمال کم آبی بدن بیشتر است. در صورتی که مبتلایان به دیابت آب کافی ننوشند قند خون آن ها افزایش پیدا می کند.
برای آن که نیاز بدن شما به مایعات تامین شود باید حتی در زمان هایی که احساس تشنگی نمی کنید به طور منظم آب بنوشید. هنگامی که صبح ها از آب بر می خیزید یک لیوان آب بنوشید. سپس تا آخر شب هر چند ساعت یک بار نوشیدن آب را تکرار کنید.
اگر تمایلی به نوشیدن آب ساده ندارید می توانید به کمک چند قطره آب لیموترش تازه و یا برگ های نعناع آب خود را طعم دار کنید.
۴- نامناسب بودن آب و هوا
در آب و هوای خیلی سرد یا خیلی گرم ممکن است توانایی بدن برای استفاده از هورمون انسولین کاهش پیدا کند. اگر در معرض این نوع آب و هوا قرار گرفتید ممکن است در مقایسه با گذشته نیاز به اندازه گیری بیشتر قند خون خود داشته باشید. سپس با توجه به میزان قند خون باید حجم غذا و مایعات مصرفی خود را تنظیم کنید.
همیشه انسولین های تزریقی خود و وسایل اندازه گیری قند خون را در یک جای خنک در منزل نگهداری کرده و از گذاشتن آن ها در مکان های نامناسب مانند داخل اتومبیل خودداری کنید.
۵- خواب ناکافی
حتی اگر یک شب به میزان کافی نخوابید و میزان خواب شما از ۶ ساعت در شب کمتر باشد قند خون تان در روز بعد افزایش می یابد. هنگامی که شما از داشتن خواب کافی محروم می شوید بدن انسولین کمتری تولید می کند.
۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه به عملکرد مطلوب هورمون انسولین در بدن کمک می کند. برای آن که ساعت درونی بدن مختل نشود و قند خون بهتر کنترل شود سعی کنید هر شب در ساعات مشخصی خوابیده و صبح ها نیز در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید.
۶- نداشتن فعالیت بدنی کافی
ورزش کردن بهترین راه برای کنترل قند خون است. ورزش نه تنها به کاهش قند خون کمک می کند، بلکه از افزایش وزن، افزایش فشارخون، افسردگی و ابتلا به بیماری قلبی نیز پیشگیری می کند.
سعی کنید در اغلب روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی هوازی انجام دهید. اگر چاق هستید و می خواهید وزن خود را کاهش دهید باید میزان فعالیت بدنی خود را به یک ساعت در روز افزایش دهید.
اگر برای کنترل قند خون خود انسولین تزریق می کنید و یا از داروهای سولفونیل اوره استفاده می کنید ممکن است با انجام فعالیت بدنی دچار افت قند خون شوید. پزشک و متخصص تغذیه می توانند در این موارد به شما کمک کنند.
به عنوان مثال، ممکن است نیاز به تزریق انسولین کمتری داشته باشید و یا قبل از انجام فعالیت بدنی باید مقداری غذای حاوی کربوهیدرات مصرف کنید. همچنین ممکن است از شما خواسته شود قبل و بعد از فعالیت بدنی میزان قند خون خود را اندازه گیری کنید