بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس (MS) همواره علاقمند هستند بدانند که رژیم غذایی و مصرف برخی غذاهای خاص چه تاثیری بر روی پیشرفت بیماری آن ها دارد. در این راستا مطالعه ای بر روی ۱۳۵ بیمار مبتلا به ام اس انجام شده که نتایج آن نشان دهنده مضرات نوشابه برای این بیماران می باشد.
بیماری ام اس (MS) چیست؟
بیماری ام اس یک بیماری اتوایمیون یا خود ایمنی است که در مبتلایان به آن به علت از بین رفتن میلین که پوشش محافظ اعصاب است در انتقال پیام توسط اعصاب اختلال ایجاد می شود. در بیماری های خود ایمنی سیستم ایمنی که باید از بدن در برابر عوامل بیماری زا محافظت کند به اشتباه به بافت های سالم آن حمله می کند.
با توجه به این که چه نوع عصبی آسیب دیده است و میزان آسیب چقدر است علائمی مانند ضعف یا بی حسی یکی تا تعدادی از اعضای بدن، اختلال بینایی، عدم هماهنگی قسمت های مختلف بدن، خستگی، گیجی و … ظاهر می شود. شیوع این بیماری در زنان بیشتر از مردان است. اما بیماری در مردان سریع تر پیشرفت می کند.
عفونت های ویروسی و احتمالاً باکتریایی از جمله مواردی هستند که در بروز این بیماری نقش دارند. یکی از این ویروس ها “ویروس ابشتاین بار” است.
عامل دیگری که می تواند احتمال ابتلا به ام اس را افزایش دهد کمبود ویتامین D است. محققان متوجه شدند هر چقدر از خط استوا که نور خورشید بیشتر است دور می شویم شیوع ام اس بیشتر می شود. به نظر می رسد که اگر در دوران کودکی به کمبود این ویتامین مبتلا باشید خطر ابتلا به به این بیماری به بالاترین حد می رسد.
ویتامین D به کمک نور خورشید در پوست ساخته می شود. این ویتامین در تعداد کمی از مواد غذایی شامل ماهی، زرده تخم مرغ و لبنیات غنی شده و مکمل های غذایی یافت می شود.
استفاده از سیگار و ابتلا به چاقی نیز می تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد. ترکیبات شیمیایی موجود در سیگار ممکن است با اثر بر سیستم ایمنی زمینه را برای ابتلا به ام اس فراهم کنند. چاقی نیز احتمالاً به علت افزایش التهاب بدن و سایر دلایل ناشناخته احتمال بروز بیماری را افزایش می دهد.
اگرچه درمان قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد، اما به کمک داروها و تغییر سبک زندگی می توان علائم بیماری را کنترل کرد.
از مضرات نوشابه برای مبتلایان به ام اس چه می دانید؟
به منظور بررسی مضرات نوشابه برای مبتلایان به ام اس شرکت کنندگان در یک مطالعه پرسشنامه ای را در مورد رژیم غذایی خود تکمیل کردند. سپس میزان شباهت رژیم آن ها با رژیم غذایی DASH (دش) بررسی شد.
رژیم غذایی DASH معمولاً به منظور کاهش فشارخون به افراد مبتلا به فشارخون بالا توصیه می شود. در این رژیم غذایی به مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، لبنیات کم چرب، گوشت لخم، مرغ، ماهی، مغزها و حبوبات تاکید شده و مصرف غذاهای حاوی نمک، قند و چربی اشباع محدود می شود.
از آنجاکه پیروی از رژیم غذایی DASH با کاهش خطر ابتلا به سایر بیماری ها از جمله دیابت و بیماری قلبی – عروقی نیز مرتبط است، محققان تصیم گرفتند تاثیر آن را بر روی مبتلایان به ام اس بررسی کنند.
با توجه به میزان مصرف نوشابه ها شرکت کنندگان به ۵ گروه تقسیم شدند. بیشترین میزان مصرف مربوط به گروهی بود که به طور میانگین هر روز با مصرف این نوشیدنی ها ۲۹۰ کیلوکالری انرژی دریافت می کردند (معادل ۲ قوطی نوشابه). در مقابل این گروه افرادی قرار داشتند که به ندرت از این نوشیدنی ها مصرف می کردند.
نتایج نشان داد به طور کلی ارتباطی بین رژیم غذایی افراد و میزان پیشرفت بیماری وجود ندارد. اما در افرادی که نوشابه بیشتری مصرف می کردند در مقایسه با کسانی که به ندرت از آن ها استفاده می کردند احتمال پیشرفت بیماری و بروز ناتوانی شدید ۵ برابر بیشتر بود.
اگرچه نتایج این مطالعه در مورد مضرات نوشابه برای این بیماران باید با انجام تحقیقات بزرگتر تائید شود، اما با توجه به اینکه نوشیدنی های شیرین فاقد ارزش غذایی خاصی هستند توصیه می شود افراد مبتلا به ام اس از مصرف آن ها خودداری کرده یا مصرف آن ها را به حداقل برسانند.
مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۸ میلادی در مورد مضرات نوشابه انجام و در مجله Clinical Journal of the American Society of Nephrology منتشر شد نشان داد که مصرف بیش از حد این نوشیدنی ها احتمال ابتلا به بیماری مزمن کلیه را ۶۱ درصد افزایش می دهد.
با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده بهترین نوشیدنی برای حفظ سلامتی آب است. آب فاقد کالری است و نوشیدن آب کافی از بروز بسیاری از بیماری های جسمی و ذهنی پیشگیری می کند. هر چقدر میزان فعالیت بدنی روزانه بیشتر و اندازه بدن بزرگتر باشد بدن به آب بیشتری نیاز خواهد داشت.
منبع:
Presented at the American Academy of Neurology’s 71st Annual Meeting in Philadelphia, 2019.