بیش فعالی کودکان با تغذیه چه ارتباطی دارد؟

کودکان مبتلا به اختلال کم‌ توجهی- بیش ‌فعالی (ADHD) توانایی کمی برای تمرکز و توجه به کارها و مسائل روزانه دارند. اختلال کم توجهی – بیش فعالی کودکان سبب می شود کودک در مدرسه در گوش دادن به معلم و دنبال کردن مطالب با مشکل روبرو شود.

این کودکان فوراً بی حوصله می شوند. همچنین معمولاً در تمام کردن کارها ناتوان بوده و یا به طور مکرر لوازم شخصی خود را گم می کنند. جنب و جوش زیاد از علائم رایج در بیش فعالی کودکان است. کودک همواره در حال حرکت بوده و نمی تواند در یک مکان مشخص برای مدتی آرام بنشیند. صحبت کردن زیاد نیز از سایر علائم بیش فعالی کودکان به شمار می رود.

پزشک برای تشخیص اختلال کم توجهی – بیش فعالی کودکان رفتارهای وی را بررسی کرده و در مورد عملکرد کودک در مدرسه سوالاتی از والدین خواهد پرسید. برای درمان بیش فعالی کودکان از دارو و مشاوره کمک گرفته می شود.

اگرچه راهکار خاصی برای پیشگیری از اختلال کم توجهی – بیش فعالی وجود ندارد، اما گفته می شود که استفاده مادر از سیگار و الکل در دوران بارداری احتمال بروز این اختلال را در کودک افزایش می دهد.

سال ‌ها است که پزشکان معتقدند رژیم غذایی و مصرف برخی مواد غذایی با بروز اختلال کم‌ توجهی- بیش ‌فعالی مرتبط هستند. بیشتر مطالعات مواد غذایی مفید را در ارتباط با بیش فعالی کودکان مورد بررسی قرار داده اند.

محققان معتقدند که غذاها در بروز ADHD نقشی ندارند. بلکه برخی مواد غذایی می ‌توانند علائم این اختلال را تشدید کنند و یا سبب بروز رفتارهایی در کودکان شوند که این رفتارها مشابه علائم ADHD است.

با توجه به برخی شواهد میزان اسیدهای چرب ضروری در کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی – بیش فعالی پایین است. اما طبق تحقیقات تجویز مکمل اسید چرب امگا ۳ در این کودکان منجر به بهبودی ADHD نشده است. بنابراین، لازم است در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود.

اسید چرب امگا ۳ در انتقال برخی نوروترنسمیترها (مواد شیمیایی مغزی) نقش دارد. امروزه متاسفانه میزان این اسید چرب در رژیم غذایی بسیاری از افراد کمتر مقادیر توصیه شده است. ماهی و مغزهای خوراکی از بهترین منابع غذایی حاوی امگا ۳ به شمار می روند.

توصیه ‌های تغذیه ای کلی برای کودکان مبتلا به ADHD مصرف میوه‌، سبزی، غلات کامل، لوبیاها، گوشت لخم و ماهی است.

اگرچه علت ابتلا به اختلال کم توجهی – بیش فعالی نامشخص است، اما شما می‌توانید تاثیر حذف خوراکی های حاوی رنگ های مصنوعی و افزودنی های غذایی (مانند نوشابه های رژیمی و خوراکی های رنگی) را در بهبود علائم فرزند خود امتحان کنید. حذف غذاهای فرآوری شده و جایگزین کردن آن ها با غذاهای تازه و سالم به حفظ سلامت عمومی کودک کمک می کند.

 تا این تاریخ شواهد کمی در مورد تاثیر مکمل‌ های تغذیه ‌ای در درمان بیش فعالی کودکان وجود دارد. اگر این مکمل ها در دوزهای بالا مصرف شوند می توانند سبب مسمومیت شده و یا با داروهای تجویز شده برای ADHD تداخل داشته باشند.

دریافت زیاد کافئین و مصرف بیش از حد فست فودها و سایر غذاها که ارزش تغذیه ای کمی دارند می تواند سبب بروز رفتارهایی در کودک شود که ممکن است با ADHD اشتباه گرفته شوند.

برخی مواد غذایی که ممکن است با بروز علائم ADHD مرتبط باشند، عبارتند از:

آبنبات ‌ها معمولاً حاوی قند و رنگ ‌های مصنوعی هستند. مشاهده شده که هر دوی این ترکیبات در بروز علائم اختلال کم توجهی – بیش فعالی موثر هستند.

اگر کودک شما به ADHD مبتلا است بهتر است مصرف نوشابه های گازدار حذف شود. مصرف این نوشابه ها حتی به سایر کودکان نیز توصیه نمی شود. نوشابه ‌ها مثل آبنبات دارای مقدار زیادی قند هستند. ترکیب دیگری که در نوشابه ها وجود داشته و در بروز علائم بیش فعالی کودکان نقش دارد، کافئین است.

امروزه مصرف نوشابه های انرژی زا در بین کودکان و نوجوانان بسیار رواج یافته است. قند، قندهای مصنوعی، رنگ‌ های مصنوعی، کافئین و سایر ترکیبات موجود در این نوشیدنی‌ ها می ‌توانند سبب تشدید علائم ADHD شوند. این نوشیدنی ها در صدر لیست غذاهایی که می توانند سبب بروز علائمی مشابه علائم ADHD شوند، قرار دارند.

در بسیاری از کودکان مبتلا به حساسیت‌ های غذایی بعد از مصرف برخی از غذاها علائم ADHD ظاهر می‌ شود. برخی مواد غذایی که ممکن است سبب بروز علائم ADHD شوند عبارتند از: شیر، شکلات، سویا، گندم، تخم ‌مرغ، ذرت، گوجه ‌فرنگی، انگور و پرتقال.

اگر به نقش حساسیت غذایی در بروز علائم ADHD در فرزند خود مشکوک هستید در مورد شناسایی ماده غذایی ایجاد کننده این علائم با پزشک مشورت کنید. به یاد داشته باشید که حذف غیرضروری تعداد زیادی از مواد غذایی می ‌تواند برای سلامتی مضر باشد. زیرا بدن با کمبود ویتامین‌ ها و مواد مغذی روبرو می ‌شود.