سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال هورمونی پیچیده است که بسیاری از زنان در سنین باروری به آن مبتلا می شوند. علت دقیق ابتلا به این بیماری مشخص نشده است اما به نظر می رسد که هورمون های بدن، از جمله انسولین و تستوسترون، در بروز PCOS نقش داشته باشند. علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک از شخصی به شخص دیگر متفاوت است اما معمولاً شامل موارد زیر می شود:
• عادت ماهیانه نامنظم
• آکنه
• کیست های تخمدان
• رشد موهای زائد بر روی صورت و سایر نقاط بدن
• نازک شدن موها
• افزایش وزن
• ناباروری
PCOS درمان قطعی ندارد، اما درمان های پزشکی، از جمله مصرف قرص های ضد بارداری، می تواند به کاهش علائم آن کمک کند. برخی از افراد تمایل دارند از روش های غیرداوریی برای درمان PCOS استفاده کنند. در این مقاله به اثربخش بودن این روش ها و نتایج تحقیقات علمی در مورد آن ها خواهیم پرداخت.
درمان های غیردارویی سندرم تخمدان پلی کیستیک:
۱- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک: کاهش وزن
به منظور کاهش علائم PCOS لازم است که وزن شما در محدوده مناسبی قرار داشته باشد. افراد مبتلا به PCOS معمولاً به اضافه وزن مبتلا هستند. وزن بالا احتمال ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و سایر مشکلات مرتبط با سندرم متابولیک را در این زنان افزایش می دهد. حتی کم کردن وزن به اندازه ۵ درصد وزن بدن به بهبود علائم PCOS کمک می کند.
اصلاح سبک زندگی، پیروی از یک رژیم غذایی مناسب که سرشار از غذاهای سالم باشد و داشتن فعالیت بدنی منظم به کاهش وزن کمک کرده و احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی را کاهش می دهد.
۲- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک: تغییر رژیم غذایی
تغییر رژیم غذایی بخش مهمی از درمان PCOS را شامل می شود. در این بیماران معمولاً میزان هورمون انسولین بالاتر از حد طبیعی است. انسولین به کنترل قند خون کمک می کند.
اگر به طور مداوم میزان انسولین خون بالا باشد بعد از مدتی توانایی بدن برای استفاده از این هورمون کم می شود. در نتیجه قند خون بالا باقی می ماند. به این وضعیت مقاومت به انسولین گفته می شود که زمینه ساز ابتلا به دیابت نوع ۲ است. مقاومت به انسولین در زنان مبتلا به PCOS بسیار شایع است و حفظ وزن در محدوده طبیعی را با مشکل روبرو می کند.
بعد از این که غذاهای سرشار از قند و کربوهیدرات مصرف می کنید هم انسولین و هم قند خون تان افزایش پیدا می کنند. محدود کردن میزان قند و کربوهیدرات های ساده در رژیم غذایی به ثبات قند خون و کاهش انسولین کمک می کند، مانند نان تهیه شده با آرد سفید، کلوچه، نوشابه های گازدار، آبمیوه ها و … .
برخلاف کربوهیدرات های ساده، کربوهیدرات های پیچیده حاوی فیبر و سایر مواد مغذی بوده و به اندازه کربوهیدرات های ساده سبب افزایش قند خون نمی شوند. کربوهیدرات های پیچیده را می توان در غلات کامل، نان سبوس دار و … یافت.
جهت اطلاعات بیشتر مطالعه فرمایید: سندرم تخمدان پلی کیستیک و دیابت نوع ۲
۳- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک: ورزش
ورزش کردن برای کاهش وزن ضروری است. ورزش منظم به کاهش انسولین کمک کرده و قند خون را در محدوده طبیعی حفظ می کند. ورزش برای سلامت قلب مفید است، خلق و خو را بهبود می دهد و به تنظیم الگوی خواب کمک می کند.
برای ورزش کردن نیازی نیست که حتماً در باشگاه های ورزشی ثبت نام کنید. در حقیقت اثربخش ترین فعالیت ورزشی، فعالیتی است که از انجام آن لذت ببرید. شما می توانید پیاده روی کنید، بدوید، دوچرخه سواری کنید و یا سایر فعالیت های مورد علاقه خود را انجام دهید.
۴- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک: مکمل های تغذیه ای
برخی از افراد از مکمل ها برای کنترل علائم PCOS استفاده می کنند. در هنگام استفاده از مکمل ها باید به این نکته توجه کنید که ممکن است مکمل ها با داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشند. به همین علت استفاده خودسرانه از آن ها توصیه نمی شود.
در سال ۲۰۱۷ اثربخشی مکمل های مختلف مانند مکمل های روغن ماهی، کروم، سلنیوم، ویتامین D، کلسیم + ویتامین D، B کمپلکس و اینوزیتول در کاهش علائم PCOS مورد بررسی قرار گرفت. اگرچه اینوزیتول و روغن ماهی تا حدودی برای این بیماران مفید بودند اما به طور کلی هیچ شواهد معتبری در مورد اثربخش بودن این مکمل ها مشاهده نشد.
۵- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک: مکمل های گیاهی
مصرف برخی از مکمل های گیاهی در میان بیماران مبتلا به PCOS در حال افزایش است. در سال ۲۰۱۴ ارتباط بین مصرف این مکمل ها با کنترل علائم PCOS بررسی شد.
نتایج نشان داد گیاه پنج انگشت و کوهوش سیاه بیشترین تاثیر را در بهبود تخمک گذاری نامنظم و ناباروری ناشی از آن دارند. دارچین هم ممکن است در درمان عوارض متابولیکی ناشی از PCOS موثر باشد.
با این حال، ذکر این نکته ضروری است که ممکن است استفاده از این مکمل ها با داروهای مصرفی بیمار تداخل داشته باشد و یا مصرف آن ها با توجه به وضعیت سلامتی فرد توصیه نشود. همچنین استفاده از مکمل های گیاهی نباید جایگزین داروهای تجویز شده توسط پزشک شود.
۶- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک: پروبیوتیک ها
چندین تریلیون باکتری در روده زندگی می کنند. محققان می گویند که بین تغییر محیط روده یا تغییر میکروبیوم روده با بسیاری از بیماری ها از جمله چاقی، بیماری قلبی و دیابت ارتباط وجود دارد. این تغییرات حتی می تواند بر هورمون های جنسی شامل آندروژن ها و استروژن تاثیر داشته باشد. به همین دلیل به نظر می رسد که ممکن است میکروبیوم روده در ابتلا به PCOS نقش داشته باشد.
در یک مطالعه که بر روی موش های آزمایشگاهی انجام شد استفاده از مکمل پروبیوتیک به کنترل علائم PCOS کمک کرد. با این حال، برای تائید نقش میکروبیوم در ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک باید مطالعات بیشتری انجام شود.
بهترین رژیم غذایی برای مبتلایان به PCOS رژیمی است که سرشار از کربوهیدرات های پیچیده، میوه ها، سبزیجات و منابع پروتئینی کم چرب باشد. برای دریافت رژیمی متناسب با بیماری تان کلیک کنید: