افزایش امید به زندگی سبب شده تعداد افراد سالمند جهان به طور چشمگیری افزایش پیدا کند. به همین علت تحقیق پیرامون تغذیه سالمندان همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است.
اهمیت تغذیه سالمندان:
در دوران سالمندی احتمال ابتلا به بیماری های مختلف افزایش می یابد. از سوی دیگر، ترکیب بدن تغییر کرده و بافت عضلانی آن کاهش می یابد. بنابراین، تغذیه سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تغذیه مناسب در این دوران با پیشگیری از بروز بیماری های مختلف کیفیت زندگی این افراد را بهبود می بخشد.
۶ غذا که مصرف شان برای برخی سالمندان دشوار است:
۱- سبزیجات خام
اگر به پوسیدگی دندان مبتلا هستید و یا دندان های خود را از دست داده اید ممکن است مصرف سبزیجات خام برای شما دشوار باشد. سبزیجات غنی از ویتامین و فیبر هستند. در صورتی که نمی توانید از سبزیجات خام استفاده کنید می توانید آن ها را با سبزیجات پخته که نرم تر هستند جایگزین نمایید. همچنین می توانید سبزیجاتی مانند کدو حلوایی، هویج و … را به صورت پوره در سوپ های خود استفاده کنید.
۲- حبوبات
برخی از افراد از مصرف حبوبات خودداری می کنند. زیرا بعد از مصرف آن ها به نفخ و دردهای شکمی مبتلا می شوند.
حبوبات یکی از منابع خوب فیبر، پروتئین و آهن به شمار می روند. این دسته از مواد غذایی چربی بسیار کمی دارند. برای آن که بعد از مصرف حبوبات به مشکلات گوارشی مبتلا نشوید:
• قبل از مصرف چند ساعت حبوبات را در آب خیس کرده و بعد از دور ریختن این آب حبوبات را بپزید.
• حبوبات را به تدریج وارد برنامه غذایی خود کرده و هر بار حجم کمی از آن ها را استفاده کنید.
۳- لبنیات
شما ممکن است با افزایش سن متوجه شوید که بعد از مصرف لبنیات (به خصوص شیر) به مشکلات گوارشی مبتلا می شوید. برای رفع این مشکل لازم نیست که لبنیات را به طور کامل از برنامه غذایی خود حذف کنید. این دسته از مواد غذایی سرشار از کلسیم و پروتئین هستند.
اغلب افراد می توانند حجم کم لبنیات را به راحتی و بدون ابتلا به مشکلات گوارشی مصرف نمایند. همچنین می توانید به جای شیر از ماست و پنیر کم چرب استفاده کنید. شیر بدون لاکتوز نیز می تواند یک انتخاب مناسب برای این افراد باشد.
۴- غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین
مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین می تواند در برخی از افراد سبب بروز اضطراب شود. کافئین در برخی افراد ضربان قلب را افزایش داده و خواب را مختل می کند.
اگر می خواهید میزان مصرف کافئین را کاهش دهید بهتر است این کار را به تدریج انجام دهید. قطع ناگهانی کافئین می تواند سبب سر درد، تهوع یا استفراغ شود. به تدریج نوشیدنی های کافئین دار را با انواع بدون کافئین و آب جایگزین نمایید.
۵- سبزیجات خانواده کلم
آیا به علت ابتلا به نفخ از مصرف انواع کلم خودداری می کنید؟ سبزیجات خانواده کلم حاوی ویتامین C، بتا کاروتن، فیبر و فولات (ویتامین B9) هستند. در برخی مطالعات مشاهده شده که این سبزیجات احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می دهند.
شما می توانید کلم را به تدریج وارد برنامه غذایی خود کنید. سعی کنید هر بار حجم کمی از این سبزیجات را استفاده کنید. نوشیدن آب کافی نیز می تواند مفید باشد.
۶- میوه
میوه های تازه غنی از ویتامین، فیبر و آنتی اکسیدان هستند. ممکن است برخی از افراد، به خصوص سالمندان، در جویدن میوه ها با مشکل روبرو باشند. به این افراد توصیه می شود از کمپوت میوه ها (بدون شکر) استفاده کنند. همچنین مصرف میوه های نرم مانند توت ها، موز و … برای این افراد راحت تر است. راهکار دیگر آن است که میوه ها را به شکل پوره در آورند.
سایر نکات در مورد تغذیه سالمندان:
• اهمیت محدودیت مصرف نمک در تغذیه سالمندان
اگر سن شما بالای ۵۰ سال است توصیه می شود بیش از دیگران مراقب میزان سدیم (یا نمک) دریافتی خود باشید. افراد این گروه سنی باید میزان دریافت سدیم را به ۲۳۰۰ میلی گرم در روز محدود کنند. اگر احتمال ابتلا به بیماری قلبی – عروقی در شما بالا است میزان سدیم دریافتی باید به ۱۵۰۰ میلی گرم در روز محدود شود.
دریافت زیاد سدیم فشارخون را افزایش داده و می تواند سبب بروز حمله قلبی و سکته مغزی شود. سدیم علاوه بر نمک در غذاهای فرآوری شده، کنسروها، سوپ های آماده و بسیاری از تنقلات مانند چیپس و پفک وجود دارد.
• تداخل گریپ فروت با داروها
گریپ فروت از جمله مواردی است که می تواند با داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشد. به عنوان مثال، اگر شما به علت ابتلا به فشارخون بالا، کلسترول بالا، اضطراب و بی خوابی دارو استفاده می کنید این میوه ممکن است با این داروها تداخل داشته باشد.
به همین علت توصیه می شود این بیماران از مصرف گریپ فروت خودداری کرده و برچسب روی آبمیوه ها را نیز به دقت مطالعه کنند. زیرا ممکن است این محصولات حاوی آب گریپ فروت باشند.
