لایه مخاطی معده از دیواره داخلی این اندام در برابر اسید موجود در معده که به هضم مواد غذایی کمک میکند، محافظت مینماید. اگر میزان اسید معده بیشتر از حد طبیعی باشد فرد به زخم معده مبتلا میشود.
شایعترین علت ایجاد زخم در معده وجود یک باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری (H. پیلوری) است. این باکتری در التهاب دیواره معده و تشکیل زخم نقش دارد. علت دقیق ابتلای افراد به این عفونت مشخص نیست. اما مصرف غذا یا نوشیدنی آلوده ممکن است در این زمینه موثر باشد. تا سن ۶۰ سالگی حدود نیمی از مردم با این باکتری آلوده میشوند.
مصرف مکرر داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن، کتوپروفن و ناپروکسن میتواند در بروز زخم موثر باشد. این داروها سبب التهاب دیواره معده میشوند.
آیا زخم معده در ابتلا به سرطان معده موثر است؟
احتمال این امر ناچیز است. اما برخی اوقات تومورها سبب بروز زخم معده میشوند. در مبتلایان به “سندرم زولینگر الیسون” تومورهایی وجود دارند که با ترشح گاسترین تولید اسید توسط معده را افزایش میدهند. این امر میتواند سبب بروز زخم شود. وجود این تومورها همیشه به معنای ابتلا به سرطان نیست. زیرا ممکن است این تومورها خوشخیم بوده و رشد نکنند.
علائم و تشخیص زخم معده:
درد ناشی از زخم معده ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. این درد ممکن است در زمان گرسنگی و خالی بودن معده تشدید شود. حتی ممکن است شبها این دردها سبب بیدار شدن شما شوند.
از سایر علائم میتوان به نفخ، مدفوع سیاه رنگ یا مشاهده خون در مدفوع اشاره کرد. در برخی مبتلایان به این بیماری نیز بیاشتهایی و کاهش وزن ناخواسته مشاهده میشود.
اگر پزشک به وجود این مشکل مشکوک شود از طریق تست تنفسی یا آزمایش مدفوع شما را از نظر داشتن باکتری H. پیلوری ارزیابی میکند. همچنین ممکن است از معده شما به کمک اشعه X عکس گرفته شود. از آندوسکوپی نیز برای بررسی معده استفاده میشود. اگر شما سالمند باشید، علائم خونریزی گوارشی را داشته باشید یا غذا خوردن و بلع شما با مشکل مواجه شده باشد، پزشک ممکن است از آندوسکوپی استفاده کند.
درمان زخم معده:
درمان این بیماری به علت بروز آن بستگی دارد. داروهای مختلفی وجود دارند که میتوانند میزان اسید معده را کاهش دهند. همچنین داروها دیواره معده را پوشانده و تا زمان بهبودی از زخمها محافظت میکنند. اگر علت ابتلا به زخم معده وجود باکتری H. پیلوری باشد پزشک برای شما آنتیبیوتیک تجویز میکند.
این مشکل معمولاً به درمان به خوبی پاسخ داده و برخی اوقات ممکن است طی چند هفته بهبود یابد. پزشک ممکن است از طریق انجام یک تست H. پیلوری یا آندوسکوپی از درمان بیماری اطمینان حاصل کند.
اگر درمان را به طور کامل انجام ندهید ممکن است زخم حفرههایی را در دیواره معده ایجاد کرده و خطر ابتلا به عفونت شدید را افزایش دهد. اگر زخم خونریزی کند باید در بیمارستان بستری شوید.