سیستم گوارشی انسان حاوی دهها تریلیون باکتری است که در بسیاری از مطالعات تاثیر آنها بر سلامتی بررسی شده است. پروبیوتیکها باکتریهای زنده بوده و به عنوان عاملی که سبب بهبود سلامت روده میشوند در برخی محصولات غذایی و یا به شکل مکمل یافت میشوند. اغلب مکملهای پروبیوتیکی حاوی باکتری هستند. اما میتوانند حاوی سایر ارگانیسمها (به عنوان مثال مخمر) نیز باشند. فواید احتمالی پروبیوتیکها عبارتند از: تقویت سیستم ایمنی، جلوگیری از عفونت و جلوگیری از گسترش باکتریهای مضر در روده. در مقابل، این نگرانی وجود دارد که پروبیوتیکها سبب تحریک بیش از حد سیستم ایمنی در برخی افراد شوند.
از آنجاکه دانش ما در مورد باکتریهای روده و چگونگی تاثیر آنها بر بدن نسبتاً محدود است، بیان دقیق اثرات منفی ناشی از مصرف پروبیوتیکها، پرهبیوتیکها (مواد مغذی که رشد باکتریهای روده را بهبود میدهند) و سینبیوتیکها (مکملهای غذایی که هم حاوی پروبیوتیک و هم حاوی پرهبیوتیک هستند) دشوار است. به همین دلیل گروهی از محققان به بازبینی مطالعاتی پرداختند که بر روی این ترکیبات انجام شدهاند.
نتایج نشان داد که در اغلب مطالعات انجام شده به میزان کافی عوارض جانبی این ترکیبات ثبت نشده است. در برخی مطالعات نیز اصلاً عارضهای گزارش نشده بود. در حقیقت فقط در ۲ درصد مطالعات به درستی عوارض بررسی شده بودند. با توجه به این یافتهها محققان بر این باورند که اعتماد به مطالبی که مطالعات مذکور در مورد ایمنی پروبیوتیکها، پرهبیوتیکها و سینبیوتیکها بیان کردهاند، مورد تردید است. بنابراین، با توجه به استفاده گسترده از این ترکیبات در محصولاتی مانند شیرخشک کودکان و غلات صبحانه توصیه میشود تحقیقات بیشتری در مورد فواید و خطرات آنها انجام شود. همچنین به طور دقیق وجود یا عدم وجود عوارض در مطالعات ذکر شود.
به باور محققان اگرچه مصرف پروبیوتیکها برای بیشتر افراد بیضرر است، اما دریافت آنها برای اغلب افرادی که رژیم غذایی سالمی دارند، غیرضروری است. در عوض آنها پیروی از رژیم غذایی سالم را توصیه میکنند. فیبر موجود در میوهها، سبزیجات و حبوبات نوعی پرهبیوتیک بوده و میتواند به ارتقای سلامت روده کمک کند.
منبع:
Aïda Bafeta et al. Annals of Internal Medicine 2018.