ریفلاکس مشکل شایعی بوده و با علائمی مانند درد، احساس سوزش در گلو یا قفسه سینه و گاهی اوقات با تهوع، پوسیدگی دندان و طعم تلخ یا ترش در پشت دهان همراه است.
این مشکل زمانی رخ میدهد که دریچه بین مری و معده که “اسفنگتر تحتانی مری” نامیده میشود، بعد از غذا خوردن به خوبی بسته نشود. در نتیجه اسید معده به داخل مری نفوذ میکند. اگر ریفلاکس به طور مکرر یا طولانی مدت رخ دهد میتواند مشکلات جدیتری تحت عنوان بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) را ایجاد نماید.
راهکارهای خانگی برای درمان سوزش سر دل:
مواردی که رعایت آنها میتواند در کاهش یا پیشگیری از ریفلاکس یا سوزش سر دل مفید باشد، عبارتند از:
۱- کاهش وزن
علت ارتباط بین چاقی و GERD مشخص نیست. اما محققان معتقدند که افزایش فشار شکم به علت چاقی در شل شدن اسفنگتر تحتانی مری و برگشت اسید معده به سمت مری نقش دارد.
۲- ثبت غذاهای مصرفی
برخی افراد عنوان میکنند که مصرف برخی غذاهای خاص میتواند در بروز این مشکل و سوزش سر دل نقش داشته باشد. این مواد غذایی آزاردهنده ممکن است از فردی به فرد دیگر، متفاوت باشند. برخی از شایعترین مواد غذایی که ممکن است در بروز این مشکل نقش داشته باشند، عبارتند از:
• غذاها و نوشیدنیهای حاوی کافئین مانند قهوه و شکلات
• الکل
• نوشیدنیهای گازدار
• غذاهای چرب، تند، سرخ شده و شور
• مرکبات
• سیر و پیاز
• گوجهفرنگی
ثبت غذاهای مصرفی میتواند به بیماران در شناسایی مواد غذایی که در بروز علائم نقش دارند، کمک کند.
۳- رعایت نظم در صرف وعدههای غذایی و کاهش حجم هر وعده
بررسیها نشان داده که احتمال حذف وعدههای غذایی در بیماران مبتلا به GERD بیشتر است. همچنین معمولاً این بیماران در یک وعده حجم زیادی غذا مصرف میکنند. وعدههای غذایی پرحجم سبب تشدید ریفلاکس و سوزش سر دل میشوند.
۴- بالاتر قرار دادن سر در هنگام خوابیدن
برخی افراد تشدید علائم ریفلاکس را در شب تجربه میکنند. این امر که”ریفلاکس شبانه” نامیده میشود میتواند اثر منفی بر خواب فرد داشته باشد. دراز کشیدن، به خصوص بعد از صرف یک وعده غذایی حجیم، سبب میشود محتویات معده با سهولت بیشتری به سمت مری برگردد.
۵- اجتناب از صرف غذا قبل از خواب
اگر شام دیرهنگام مصرف شود احتمال ریفلاکس شبانه افزایش مییابد. تولید اسید معده در طی ۳ ساعت اول بعد از صرف غذا در بالاترین سطح قرار دارد. بنابراین، توصیه میشود از ۳ ساعت قبل از خواب از صرف غذا خودداری شود.
۶- اجتناب از مصرف الکل و سیگار
الکل سبب تحریک مری، تداخل با عملکرد مناسب اسفنگتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده میشود. سیگار نیز با عملکرد مناسب اسفنگتر تحتانی مری تداخل داشته و اثربخشی بزاق را در خنثی کردن اسید معده کاهش میدهد.
چه زمانی برای درمان ریفلاکس به پزشک مراجعه کنید؟
در صورتیکه علائم ریفلاکس طی چند هفته تشدید شد و یا به طور مداوم وجود داشت، باید به پزشک مراجعه نمایید. در صورت تجربه هر یک از مواد زیر فوراً به پزشک مراجعه نمایید:
• درد قفسه سینه در هنگام انجام فعالیت
• کاهش وزن ناخواسته
• خفگی هنگام غذاخوردن و یا دشوار بودن بلع غذاها و نوشیدنیها
• استفراغ خون
• مدفوع قرمز یا سیاه رنگ
هر کدام از علائم فوق ممکن است نشان دهنده مشکلی باشد که بالقوه میتواند تهدید کننده زندگی باشد.