قاعدگی نامنظم میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. این دلایل از اختلالات هورمونی تا سایر علل زمینهای متغیر است. برخی از این دلایل عبارتند از:
۱- بارداری
بارداری میتواند سبب قطع قاعدگی شود. سایر علائم بارداری عبارتند از:
• تهوع
• حساسیت به بو
• سوزش یا حساسیت سینه
• خستگی
برای تائید بارداری باید تست بارداری انجام داده و یا به پزشک مراجعه نمایید.
۲- ضدبارداریهای هورمونی
قرصهای ضدبارداری هورمونی و دستگاههای داخل رحمی حاوی هورمون (IUD) میتوانند سبب اختلال در خونریزی ماهیانه شوند. قرصهای ضدبارداری ممکن است سبب لکهبینی بین دورههای قاعدگی و همچنین کاهش خونریزی در زمان قاعدگی شوند. درحالیکه IUD ممکن است سبب خونریزی شدید شود.
۳- شیردهی
پرولاکتین هورمونی است که مسئول تولید شیر در دوران شیردهی میباشد. پرولاکتین سبب سرکوب هورمونهای تولیدمثلی میشود. بنابراین فرد یا قاعدگیهای بسیار خفیفی را تجربه میکند و یا قاعدگی وی در دوران شیردهی قطع میشود. مدت کوتاهی بعد از پایان دوران شیردهی باید فرد مجدداً قاعدگی را تجربه نماید.
۴- حوالی دوران یائسگی
این دوران از زندگی معمولاً قبل از یائسه شدن و در دهه ۴۰ زندگی آغاز میشود. اگرچه ممکن است در برخی افراد زودتر رخ دهد. در این دوران فرد علائمی که بین ۴ تا ۸ سال طول میکشند را تجربه میکند. نوسان میزان استروژن در این دوره میتواند سبب کوتاهتر شدن یا طولانیتر شدن چرخه قاعدگی شود. سایر علائم این دوران عبارتند از:
• گرگرفتگی
• تعریق شبانه
• تغییرات خلقی
• اختلال خواب
• خشکی واژن
۵- سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
قاعدگی نامنظم شایعترین علامت PCOS است. اگر شما به این بیماری مبتلا باشید ممکن است قاعدگیتان قطع شده و یا در زمان قاعدگی خونریزی شدیدی را تجربه نمایید.
عوارض PCOS عبارتند از:
• ناباروری
• موی زائد در بدن و صورت
• ریزش موی مردانه
• افزایش وزن یا چاقی
۶- مشکلات تیروئید
مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۱۵ نشان داد که ۴۴ درصد افراد با اختلالات قاعدگی به مشکلات تیروئید مبتلا هستند.
کمکاری تیروئید میتواند سبب قاعدگیهای طولانیتر و شدیدتر شود. همچنین ممکن است فرد علائمی مانند خستگی، حساسیت به سرما و افزایش وزن را تجربه کند.
پرکاری تیروئید نیز میتواند سبب بروز قاعدگیهای کوتاهتر و خفیفتر شود. سایر علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:
• کاهش وزن ناگهانی
• اضطراب
• تپش قلب
۷- فیبروئید رحمی
فیبروم یا فیبروئید تومورهای عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد میکنند. اغلب فیبروئیدها غیرسرطانی بوده و اندازه آنها از کوچک (به اندازه دانه سیب) تا بزرگ (به اندازه گریپفروت) متغیر است. فیبروئید سبب بروز قاعدگی دردناک و شدید و در نتیجه بروز کمخونی میشود. سایر علائم این بیماری عبارتند از:
• درد یا فشار در لگن
• درد در قسمت پایین کمر
• درد در پاها
• درد در هنگام رابطه جنسی
۸- اندومتریوز
اندومتریوز از هر ۱۰ زن که در سنین باروری بسر میبرند ۱ نفر را مبتلا میسازد. در این بیماری بافتی که به طور طبیعی در دیواره رحم وجود دارد به خارج از رحم گسترش مییابد. اندومتریوز سبب درد شدید و حتی انقباضات قاعدگی ناتوان کننده میشود. همچنین میتواند سبب خونریزی شدید، افزایش مدت قاعدگی و یا خونریزی بین قاعدگیها شود. سایر علائم این بیماری عبارتند از:
• درد گوارشی
• حرکات رودهای دردناک
• ناباروری
۹- اضافه وزن
چاقی یکی از علل شناخته شده اختلالات قاعدگی است. شواهد نشان میدهد چاقی بر روی میزان هورمونها اثر میگذارد.
۱۰- کاهش وزن شدید و اختلال غذا خوردن
کاهش وزن شدید یا سریع میتواند سبب توقف قاعدگی شود. دریافت ناکافی انرژی سبب اختلال در تولید هورمونهای مورد نیاز برای تخمکگذاری میگردد.
در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
• ابتلا به کم وزنی (نمایه توده بدنی یا BMI کمتر از ۵/۱۸)
• کاهش وزن ناخواسته
• ابتلا به اختلالات خوردن
۱۱- ورزش بیش از حد
دیده شده که ورزش شدید یا بیش از حد میتواند سبب ایجاد اختلال در هورمونهای موثر در قاعدگی شود. این افراد معمولاً آمنوره (قطع قاعدگی) را تجربه میکنند.
۱۲- استرس
تحقیقات نشان داده استرس سبب اختلال در بخشهایی از مغز میشود که هورمونهای تنظیم کننده چرخه قاعدگی را کنترل میکنند.
۱۳- داروها
• برخی داروها که ممکن است سبب اختلال در چرخه قاعدگی شوند عبارتند از:
• درمان جایگزینی هورمون
• رقیق کنندههای خون
• داروهای تیروئید
• داروهای صرع
• داروهای ضدافسردگی
• داروهای شیمی درمانی
• آسپرین و ایبوپروفن
در این موارد میتوانید با پزشک خود در مورد تغییر داروها مشورت نمایید.
۱۴- سرطان دهانه رحم و آندومتر
این سرطان میتواند سبب تغییراتی در چرخه قاعدگی، خونریزی بین قاعدگیها و یا خونریزی شدید در دوران قاعدگی شود.