دمانس (زوال عقل) سندرم یا گروهی از علائم است که با کاهش توانایی فکر کردن، به خاطر آوردن، مکالمه، انجام امور روزمره و زندگی مستقل مشخص می‌شود. تخمین زده می‌شود که ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به دمانس مبتلا هستند. علت حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد موارد ابتلا به دمانس عواملی مانند افسردگی، فشارخون بالا، چاقی و استعمال سیگار است. زوال عقل انواع مختلفی داشته و آلزایمر رایج‌ترین نوع آن است. بیماری آلزایمر ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد ابتلا به دمانس را تشکیل می‌دهد. در بیماری آلزایمر پروتئین‌های سمی در مغز تجمع می‌یابند.
آپنه انسدادی خواب (OSA) با افزایش فشارخون، سکته مغزی، بیماری قلبی و حتی سرطان مرتبط است. نتایج مطالعه‌ای که اخیراً انجام شده شواهد بیشتری مبنی بر ارتباط آپنه انسدادی خواب با بروز زوال عقل فراهم می‌کند. در سال ۲۰۱۷ نیز مطالعه‌ای نشان داد بین OSA و افزایش بتا آمیلوئید در مغز ارتباط وجود دارد. در بیماری آلزایمر بتا آمیلوئید در مغز تجمع می‌یابد.
در OSA بافت نرم دیواره گلو شل شده و مانع جریان هوا می‌شود. در نتیجه میزان اکسیژن خون کاهش می‌یابد. به گفته محققان کاهش اکسیژن با نازک شدن مناطقی از مغز و کاهش حافظه مرتبط است.
در این مطالعه ۸۳ فرد ۵۱ تا ۸۸ ساله شرکت کردند. افراد از نظر توانایی حافظه، ابتلا به علائم افسردگی و OSA بررسی شدند. MRI مغزی نیز از آن‌ها انجام شد. نتایج نشان داد که کاهش میزان اکسیژن خون در طی خواب با کاهش ضخامت بخش‌هایی از مغز مرتبط است. این مناطق مغزی برای حافظه نقش حیاتی داشته و در بیماری دمانس تغییر می‌کنند.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که افراد سالمند باید از نظر ابتلا به OSA غربالگری شوند. احتمال ابتلا به OSA (همانند دمانس) با افزایش سن بیشتر می‌شود. همپنین چاقی خطر ابتلا به OSA را افزایش می‌دهد.
منبع:
Nathan E. Cross et al. European Respiratory Journal 2018.
