برخی از فواید ویتامین D عبارتند از:
• بهبود جذب کلسیم در روده
• عملکرد اعصاب و انتقال پیامها توسط آنها
• حرکات عضلات
• بهبود عملکرد سیستم ایمنی جهت مقابله با عفونتها و بیماریها
افراد ۰ تا ۱۲ ماهه، ۱ تا ۷۰ ساله و بالاتر از ۷۰ سال باید روزانه به ترتیب ۴۰۰، ۶۰۰ و ۸۰۰ واحد از این ویتامین را از طریق رژیم غذایی دریافت نمایند. به افراد مبتلا به کمبود نیز توصیه میشود هر هفته تا مدت مشخصی ۵۰۰۰۰ واحد ویتامین D دریافت نمایند.
عوارض ناشی از دریافت بیش از حد این ویتامین، که معمولاً به علت مصرف مکمل رخ میدهد، عبارتند از: تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، یبوست، کاهش وزن، ضعف و آسیب کلیوی. توصیه میشود دریافت روزانه این ویتامین کمتر از ۴۰۰۰ واحد باشد.
آیا نور خورشید به تنهایی قادر به تامین ویتامین D بدن است؟
برخی افراد به کمک نور خورشید قادر به تامین مقادیر مورد نیاز این ویتامین هستند. البته این امر به محل زندگی، فصول سال، ساعت قرارگیری در مقابل نور خورشید و رنگ پوست بستگی دارد. علاوه براین، مواجهه طولانی مدت با نور خورشید توصیه نمیشود، زیرا میتواند سبب آفتاب سوختگی، پیری پوست و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود.
افرادی که نزدیک خط استوا زندگی میکنند بیشتر در معرض نور خورشید هستند. در نیمکره شمالی ممکن است در فصل زمستان نور خورشید قادر به تامین مقادیر مورد نیاز این ویتامین نباشد.
نور خورشید معمولاً بین ساعت ۱۱ ظهر تا ۳ بعد از ظهر قویتر است. در فصل تابستان نیاز نیست که فرد به مدت طولانی در مقابل نور خورشید قرار گیرد تا نیاز وی به این ویتامین تامین گردد.
مقدار ملانین موجود در پوست بر روی تولید ویتامین D اثر دارد. اگر ملانین کمتر باشد رنگ پوست روشنتر است. در افراد دارای ملانین بیشتر و پوست تیرهتر، پوست در مقابل اشعههای مضر خورشید بهتر محافظت میشود، اما برای تولید ویتامین D در پوست به زمان بیشتری نیاز است.
کمبود ویتامین D و علائم ناشی از آن
برخی کارشناسان مقادیر این ویتامین را اگر کمتر از ۱۲ نانوگرم در میلیلیتر باشد کمبود در نظر گرفته و بیان میکنند که اگر میزان آن کمتر از ng/ml 20 باشد سلامت استخوان در معرض خطر قرار میگیرد. اما سایر محققان کمبود این ویتامین را کمتر از ng/ml 30 تعریف میکنند.
کمبود ویتامین D در کودکان با ریکتز (نرمی استخوان) و در بزرگسالان با درد استخوان و ضعف عضلانی همراه است. عدم دریافت کافی این ویتامین و یا کلسیم در طول عمر منجر به بروز پوکیاستخوان و در نتیجه شکستگی استخوانها میشود.
ویتامین D در رژیم غذایی
منابع غذایی حاوی این ویتامین عبارتند از:
• ماهی سالمون
• زرده تخممرغ
• غلات صبحانه غنی شده
• لبنیات غنی شده