آمنوره چیست؟
آمنوره به معنای فقدان خونریزی قاعدگی است. در طول چرخه قاعدگی هورمون‌ها به تخمدان کمک می‌کنند تا تخمک را تولید و سپس رها کند. اگر اسپرم تخمک را بارور نکند بارداری اتفاق نمی‌افتد و تخمک از بین می‌رود. میزان هورمون‌های استروژن و پروژسترون کاهش یافته و دیواره رحم شروع به ریزش می‌کند. بنابراین، قاعدگی اتفاق می‌افتد.
اگر فرد تا سن ۱۶ سالگی قاعدگی را تجربه نکند این وضعیت “آمنوره اولیه” نامیده می‌شود. اما “آمنوره ثانویه” به معنای آن است که در فردی که قبلاً قاعدگی منظم داشته حداقل به مدت ۳ ماه متوالی قاعدگی رخ ندهد.
علل قطع قاعدگی:
خونریزی منظم قاعدگی بدین معنا است که تخمدان‌ها، رحم، هیپوتالاموس و غده هیپوفیز به خوبی کار می‌کنند. علل طبیعی آمنوره بارداری، شیردهی و یائسگی است. درغیر این صورت فقدان قاعدگی می‌تواند نشانه وجود مشکل در بخشی از بدن باشد. برخی علل احتمالی آمنوره عبارتند از:
1- استفاده از قرص‌های ضدبارداری: این اتفاق می‌تواند چند ماه اول بعد از شروع مصرف یک قرص جدید رخ دهد. سایر روش‌های ضدبارداری مانند استفاده از IUD، ایمپلنت و روش‌های تزریقی نیز ممکن است سبب آمنوره شوند.
2- کمبودهای تغذیه‌ای: سوءتغذیه می‌تواند بر عملکرد هیپوتالاموس و غده هیپوفیر اثر گذاشته و منجر به قطع قاعدگی شود.
3- کمبود وزن: کمبود وزن ممکن است سبب اختلال در عملکرد هیپوتالاموس و غده هیپوفیز شود.
4- استرس: استرس می‌تواند میزان هورمون‌ها را در بدن تحت تاثیر قرار دهد.
5- ورزش بیش از حد: ورزش بیش از حد نیز می‌تواند بر عملکرد هیپوتالاموس در مغز اثر داشته باشد.
6- اختلالات غذا خوردن: ابتلا به پرخوری عصبی یا بی‌اشتهایی عصبی می‌تواند سبب توقف قاعدگی شود. فقدان قاعدگی در این افراد معمولاً به علت کمبودهای تغذیه‌ای یا کمبود وزن است.
7- افزایش وزن بیش از حد: افزایش سریع وزن سبب اختلال در تعادل هورمون‌ها می‌شود.
8- داروها: برخی داروهای ضدافسردگی می‌توانند بر عملکرد هیپوتالاموس و غده هیپوفیز اثر داشته باشند.
9- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS): سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یک اختلال هورمونی بوده و با علائمی مانند قاعدگی نامنظم، موی زائد، ناباروری، افزایش وزن و آکنه همراه است. PCOS می‌تواند سبب افزایش هورمون‌های مردانه شود. افزایش این هورمون‌ها می‌تواند بر چرخه قاعدگی اثر گذاشته و منجر به آمنوره شود.
10- نارسایی زودرس تخمدان: زمانی رخ می‌دهد که تخمدان‌ها قبل از سن ۴۰ سالگی فعالیت مناسبی نداشته باشند.
11- سندرم ترنر: این سندرم یک اختلال ژنتیکی است. افراد مبتلا به این بیماری دارای تخمدان‌های تکامل نیافته هستند.
12- مشکلات غده هیپوفیز: غده هیپوفیز هورمون‌هایی را ترشح می‌کند که چرخه قاعدگی را کنترل می‌کنند. عواملی مانند تومور غده هیپوفیز و همچنین پرتودرمانی می‌تواند سبب اختلال در عملکرد این غده شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه نمایید؟
افرادی که ۳ ماه متوالی قاعدگی نداشته باشند (در صورتیکه باردار نباشند و یا وارد دوران یائسگی نشده باشند) باید به پزشک مراجعه نمایند. همچنین افرادی که تا سن ۱۶ سالگی قاعدگی را تجربه نکرده باشند باید با پزشک مشورت کنند.
