دیابت نوع ۲ با افزایش میزان قند خون مشخص میشود. پانکراس (لوزالمعده) هورمونی به نام انسولین ترشح میکند که به کنترل قند خون کمک میکند. در مبتلایان به دیابت نوع ۲ یا بدن به میزان کافی انسولین تولید نمیکند و یا قادر نیست به طور موثر از این هورمون استفاده نماید (مقاومت به انسولین). در گذشته تصور میشد که دیابت نوع ۲ فقط بزرگسالان را مبتلا میسازد، اما امروزه به علت افزایش شیوع چاقی، بروز آن در کودکان و نوجوانان نیز مشاهده میشود.
علائم کلی بیماری در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
• تکرر ادرار
• افزایش تشنگی
• خستگی
• تاری دید
• تاخیر در التیام زخمها
• تیرگی پوست (آکانتوزیس نیگریکانس): که به علت مقاومت به انسولین ایجاد شده و معمولاً در زیر بغل و پشت گردن مشاهده میشود.
عوامل خطر
احتمال بروز دیابت نوع ۲ در کودکان و بزرگسالان مبتلا به اضافه وزن یا چاقی بیشتر است. چاقی از طریق ایجاد مقاومت به انسولین خطر بروز این بیماری را افزایش میدهد. سایر عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در کودکان و نوجوانان عبارتند از:
• ابتلای یکی از والدین یا خواهر و برادر به این بیماری
• نژاد آسیایی، آفریقایی و یا بومی آمریکا
• داشتن علائم مقاومت به انسولین، به عنوان مثال آکانتوزیس نیگریکانس
تشخیص
پزشک معمولاً در مورد علائم کودک سوالاتی را خواهد پرسید. سپس یک آزمایش خون گرفته میشود که نتایج آن به شرح ذیل است:
• قند خون ناشتا: اگر بالاتر از ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر باشد نشان دهنده ابتلا به دیابت است.
• هموگلوبین گلیکوزیله (A1C): میانگین قند خون را طی ۲ تا ۳ ماه گذشته نشان میدهد. اگر بالاتر از ۶/۵ درصد باشد نشانه ابتلا به دیابت است.
• قند خون تصادفی: در صورتی نشان دهنده ابتلا به این بیماری است که بالاتر از ۲۰۰ میلیگرم در دسیلیتر باشد.
درمان
درمان دیابت نوع ۲ در کودکان و بزرگسالان مشابه است. مهمترین بخش درمان تغییر سبک زندگی، کنترل وزن، اصلاح رژیم غذایی و ورزش است. همچنین ممکن است نیاز به دریافت دارو و در برخی موارد تزریق انسولین وجود داشته باشد.
پیشگیری
سبک زندگی سالم در پیشگیری از دیابت نوع ۲ نقش اساسی دارد:
• پیروی از رژیم غذایی سالم: میوهها، سبزیجات و غلات کامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش میدهند. مصرف زیاد قند، کربوهیدراتهای ساده و نانهای تهیه شده با آرد سفید احتمال ابتلا به این بیماری را بالا میبرد.
• ورزش: سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه میکند که کودکان ۵ تا ۱۷ سال روزانه حداقل ۶۰ دقیقه ورزش متوسط یا شدید انجام دهند.
• حفظ وزن در محدوده طبیعی