آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که با باکتری‌ها مقابله می‌کنند. به طوریکه یا باکتری‌ها را از بین می‌برند و یا از تکثیر آن‌ها جلوگیری می‌کنند. این داروها در اغلب موارد مشکلات گوارشی مانند تهوع، اسهال، نفخ، سوءهاضمه، درد شکمی و کاهش اشتها را ایجاد می‌کنند. تغذیه صحیح می‌تواند از بروز این عوارض پیشگیری کرده و بهبودی کمک نماید.
در طول و بعد از درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها چه بخوریم؟
در روده انسان تعداد زیادی باکتری و سایر میکروارگانیسم‌ها زندگی می‌کنند که به آن‌ها میکروبیوم روده گفته می‌شود. میکروبیوم در عملکرد دستگاه گوارشی نقش داشته و به سیستم ایمنی در مقابله با عفونت ویروسی کمک می‌کند. ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها تعادل این باکتری‌ها را تغییر دهند. در نتیجه فرد علائمی مانند اسهال یا تهوع را تجربه خواهد کرد. مصرف پروبیوتیک و پره‌بیوتیک در طول و بعد از درمان با این داروها به بازگشت تعادل باکتری‌های روده کمک می‌کند.
پروبیوتیک‌ها
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که تحت عنوان “باکتری‌های مفید” شناخته می‌شوند. این میکروارگانیسم‌ها برخی از عوارض ناشی از مصرف این داروها، مانند نفخ و اسهال، را کاهش می‌دهند. بعد از پایان دوره درمان با دارو نیز دریافت پروبیوتیک‌ها می‌تواند به بازگشت تعادل میکروبیوم روده کمک کند.
پره‌بیوتیک‌ها
پره‌بیوتیک‌ها غذای باکتری‌های مفید موجود در روده محسوب می‌شوند. تغذیه باکتری‌های مفید قبل و بعد از درمان با آنتی‌بیوتیک در بازگشت تعادل به روده کمک می‌کند.
برخی از مواد غذایی حاوی پره‌بیوتیک‌ها عبارتند از:
• پیاز
• سیر
• موز
برخی کارخانجات پره‌بیوتیک‌ها را به ماست، شیرخشک و نان اضافه می‌کنند.
ویتامین K
آنتی‌بیوتیک‌ها با تمام باکتری‌ها، حتی باکتری‌های مفید برای بدن، مقابله می‌کنند. برخی باکتری‌ها ویتامین K تولید می‌کنند. این ویتامین به انعقاد خون کمک می‌کند.
به منظور کاهش تاثیر این داروها بر میزان ویتامین K باید غذاهایی مانند اسفناج، کلم و جعفری استفاده شود.
فیبر
فیبر رشد باکتری‌های مفید را در روده تحریک می‌کند. البته توصیه می‌شود در هنگام دریافت آنتی‌بیوتیک از مصرف غذاهای پرفیبر خودداری شود. زیرا بر روی جذب دارو در دستگاه گوارش اثر می‌گذارد. اما بعد از اتمام درمان دریافت فیبر توصیه می‌شود.
مواد غذایی سرشار از فیبر عبارتند از:
• موز
• انواع توت
• لوبیاها
• عدس
• بروکلی
• مغزها
• غلات کامل
از مصرف کدام مواد غذایی باید در هنگام درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها اجتناب کرد؟
برخی مواد غذایی با اثربخشی این داروها تداخل دارند. گریپ‌فروت و آب آن از تجزیه دارو توسط بدن جلوگیری می‌کند. همچنین برخی تحقیقات نشان داده‌اند که غذاهای غنی شده با مقادیر زیاد کلسیم، مانند آب پرتقال غنی شده، با جذب برخی آنتی‌بیوتیک‌ها تداخل دارند.
مصرف الکل نیز همراه با این داروها سبب بروز عوارض جانبی متعدد مانند تهوع، درد شکمی، گرگرفتگی، ضربان قلب نامنظم، سردرد و سرگیجه می‌شود.
