بیماری پانکراتیت زمانی رخ میدهد که پانکراس (لوزالمعده) ملتهب میشود. پانکراس اندامی است که انسولین و آنزیمهای گوارشی تولید میکند. این آنزیمها ممکن است برخی اوقات سبب آسیب و تحریک پانکراس شوند. این تحریک میتواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. لازم است رژیم غذایی این افراد به گونهای باشد که سبب تشدید علائم بیماری نشود.
بهترین مواد غذایی برای مبتلایان به پانکراتیت
گاهی اوقات اولین اقدام درمانی برای این بیماران اجتناب از مصرف تمام مواد غذایی و مایعات برای چند ساعت و حتی چند روز است.
زمانی که پزشک اجازه مصرف مواد غذایی را میدهد توصیه میکند که فرد از وعدههای غذایی کوچک و مکرر استفاده کرده و از مصرف فستفود، غذاهای سرخ شده و غذاهای فرآوری شده اجتناب کند. برخی افراد مبتلا به پانکراتیت مزمن ممکن است نیاز به دریافت قرصهای حاوی آنزیمهای گوارشی داشته باشند تا به هضم و جذب مواد مغذی کمک شود.
مواد غذایی که ممکن است مصرف آنها در این شرایط توصیه شود، عبارتند از:
• سبزیجات
• میوهها
• حبوبات
• غلات کامل
مواد غذایی فوق حاوی مقادیر کمی چربی هستند. بنابراین میزان فعالیت پانکراس، به عنوان اندامی که به فرآیند هضم کمک میکند، کاهش مییابد. وجود فیبر در این مواد غذایی احتمال سنگ صفراوی و افزایش تریگلیسرید خون را کاهش میدهد. هر دوی این مشکلات از علل شایع ابتلا به پانکراتیت حاد محسوب میشوند. همچنین آنتیاکسیدانهای موجود در این موادغذایی در کاهش التهاب پانکراس موثرند.
گوشت بدون چربی
مصرف گوشت بدون چربی پروتئین مورد نیاز بیمار را تامین میکند.
تریگلیسرید متوسط زنجیره (MCT)
در پانکراتیت مزمن افزودن MCT به رژیم غذایی میتواند جذب مواد مغذی را بهبود بخشد. MCT به صورت روغن موجود است.
مواد غذایی مضر برای مبتلایان به پانکراتیت
• الکل
نوشیدن الکل از طریق افزایش تریگلیسرید خون در بروز التهاب پانکراس نقش دارد. نوشیدن الکل در مبتلایان به پانکراتیت در بروز مشکلات جدی و حتی مرگ موثر است.
• غذاهای سرخ شده و پرچرب
پانکراس در هضم چربی رژیم غذایی نقش دارد. بنابراین مصرف مواد غذایی پرچرب سبب افزایش کار پانکراس میشود. برخی غذاهای پرچرب عبارتند از: سیبزمینی سرخ شده، فستفود، لبنیات پرچرب و سس مایونز.
• کربوهیدراتهای تصفیه شده
افراد مبتلا به پانکراتیت باید مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده شامل نان سفید و غذاهای حاوی قند را محدود کنند. این نوع کربوهیدرات سبب افزایش ترشح انسولین توسط پانکراس و افزایش تریگلیسرید خون میشوند.
سایر توصیهها
• توصیه میشود در این بیماران تعداد وعدههای غذایی افزایش و حجم هر وعده کاهش یابد.
• بسیاری از افراد مبتلا به پانکراتیت مزمن میتوانند رژیم غذایی حاوی مقادیر متوسط چربی (حدود ۲۵ درصد کالری دریافتی روزانه) را تحمل کنند.
• چاقی خطر التهاب پانکراس را افزایش میدهد. بنابراین توصیه میشود به منظور کاهش خطر ابتلا به این بیماری وزن در محدوده طبیعی حفظ شود.