بدن از کلسترول برای ساخت برخی هورمونها، اسیدهای صفراوی و ویتامین D استفاده میکند. بنابراین، به طور کلی وجود آن برای سلامتی ضروری است. اما افزایش بیش از حد آن میتواند خطراتی را به دنبال داشته باشد. افزایش کلسترول بد (LDL) با ایجاد پلاک در عروق تغذیه کننده قلب (عروق کرونر) و افزایش خطر حمله قلبی مرتبط است. مجموعهای از عوامل مانند ژنتیک، چاقی، نداشتن فعالیت بدنی مناسب و تغذیه نامناسب در افزایش LDL موثر هستند.
رژیم غذایی که سرشار از چربیهای اشباع (در گوشت پرچرب، کره و لبنیات پرچرب) و چربیهای ترانس (در فست فودها و روغنهای هیدروژنه و جامد) است در افزایش LDL نقش دارد. محدود کردن این دسته از مواد غذایی در رژیم روزانه، مصرف مواد غذایی مناسب و همچنین دریافت دارو به کاهش کلسترول خون میکند. تصمیم داریم در این مقاله به نکاتی در مورد کاهش کلسترول خون به کمک مواد غذایی اشاره کنیم.
کاهش کلسترول خون به کمک مواد غذایی:
برخی مواد غذایی که به کاهش کلسترول خون کمک میکنند عبارتند از:
۱- حبوبات: برای تولید اسیدهای صفراوی در کبد به کلسترول نیاز است. فیبر محلول موجود در حبوبات در روده کوچک با اتصال به ترکیبات صفراوی مملو از کلسترول از بازجذب آنها جلوگیری کرده و سبب دفع آنها از بدن میشود. در این صورت کبد برای تولید اسیدهای صفراوی جدید به کلسترول نیاز پیدا میکند. در نتیجه کلسترول موجود در بدن به جای آن که در ساخت LDL مشارکت کند، صرف تولید اسیدهای صفراوی میشود.
۲- سیب: سیب نیز همانند حبوبات حاوی فیبر محلول است. فیبر محلول موجود در این میوه پکتین نامیده میشود. همچنین آنتیاکسیدانهای موجود در سیب میزان اکسید شدن LDL را کاهش میدهند. اکسیداسیون LDL با بروز التهاب و ایجاد پلاک در عروق مرتبط است.
۳- مغزها و دانهها: گردو، بادام، پسته، دانه چیا و دانه بزرک حاوی چربیهای مفید غیراشباع با یک یا چند پیوند دوگانه، ویتامینها، موا معدنی و فیبر هستند. هنگامی که از این مواد غذایی به جای غذاهای حاوی چربی اشباع استفاده شود میتوانند به کاهش LDL کمک کنند. مصرف مغزها خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش میدهد.
مغزها و دانهها حاوی کالری بالایی بوده و باید مصرف آنها به ۳۰ گرم (حدود یک چهارم لیوان) در روز محدود شود. همچنین مغزها باید به صورت خام و بدون نمک استفاده شوند.
۴- جو دوسر: جو دوسر حاوی فیبر محلولی به نام بتا- گلوکان است. نتایج تحقیقات نشان داده دریافت ۳ گرم از این فیبر با کاهش LDL همراه است. ۱/۵ لیوان جو دوسر پخته حدود ۳ گرم فیبر بتا- گلوکان دارد.
۵- چای سبز: همه انواع چای (سفید، سیاه و سبز) حاوی آنتیاکسیدانهایی هستند که به کاهش LDL کمک میکنند. چای سبز که حاوی آنتیاکسیدانی به نام اپیگالوکاتچین گالات (EGCG) است بهترین تاثیر را در این زمینه دارد. EGCG میزان LDL را به میزان ۹ میلیگرم در دسیلیتر کاهش میدهد. به منظور برخورداری از فواید چای سبز از انواع کیسهای آن استفاده نکنید.
۶- گریپفروت: نتایج یک مطالعه نشان داده مصرف ۱ عدد گریپفروت در روز به مدت ۱ ماه میتواند LDL را تا ۲۰ درصد کاهش دهد. احتمالاً اثرات مفید گریپفروت به وجود ترکیباتی به نام لیمونوئید و لیکوپن موجود در آن مرتبط است. این میوه همچنین حاوی فیبر محلول پکتین است.
گریپفروت با برخی داروهای قلبی از جمله استاتینها (آتورواستاتین، رزوواستاتین و …) و داروهای مسدود کننده کانال کلسیم (دیلتیازم، آملودیپین و …) تداخل دارد. بنابراین، اگر یکی از این داروها را استفاده میکنید قبل از مصرف این میوه با پزشک خود مشورت نمایید