شکی نیست که پرخوری و نداشتن فعالیت بدنی کافی در بروز اضافه وزن و چاقی نقش دارد. اما عوامل دیگری نیز می‌توانند در این زمینه موثر باشند. مطالعات نشان داده‌اند که خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع ۲ در افرادی که از کمبود خواب مزمن رنج می‌برند و یا در شیفت‌های مختلف مشغول به کار هستند، افزایش می‌یابد. برخی مطالعات نیز نشان داده‌اند بین اختلال خواب و افزایش وزن نامطلوب ارتباط وجود دارد. به طوریکه همزمان میزان چربی بدن افزایش و میزان توده عضلانی کاهش می‌یابد. همچنین مشخص شده که عملکرد متابولیکی بدن که به کمک عضلات اسکلتی و توده چربی تنظیم می‌شود به علت مشکلات خواب مختل می‌شود. با این حال، تا امروز مشخص نشده که آیا کمبود خواب می‌تواند از طریق ایجاد تغییرات مولکولی در بافت‌ها سبب افزایش وزن شود یا خیر.
گروهی از محققان ۱۵ فرد سالم با وزن طبیعی را مورد بررسی قرار دادند. یک بار شرکت کنندگان بیش از ۸ ساعت در شب خوابیدند. در جسله بعدی افراد در طول شب بیدار ماندند. صبح روز بعد نمونه بافتی کوچکی از چربی زیرپوستی و عضله اسکلتی شرکت کنندگان گرفته شد. علت انتخاب این دو قسمت آن بود که در افراد مبتلا به چاقی و دیابت متابولیسم آن‌ها مختل می‌شود. سپس یک نمونه خون گرفته شد تا از نظر مولکول‌های قند، اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه بررسی شود.
نتایج نشان داد که کمبود خواب سبب تغییر در متیلاسیون DNA بافت می‌شود. متیلاسیون DNA در فعال یا غیرفعال کردن ژن‌ها نقش داشته و تحت تاثیر وراثت و عوامل محیطی (مانند فعالیت بدنی) است. در مطالعه مذکور تغییر در متیلاسیون DNA فقط در بافت چربی مشاهده شد. این نتایج نشان می‌دهد که چگونه کمبود خواب و داشتن شیفت‌های کاری مختلف می‌تواند متابولیسم را مختل کرده و اثر مخرب بر روی ترکیب بدن ما داشته باشد.
منبع:
Jonathan Cedernaes et al. Science Advances, 2018; Volume 4.
