[s.samadi]

همان‌طور که مي‌دانيم، در بيماري ديابت سطوح بالاي قندخون باعث افزايش خطر ابتلا به مشکلات قلبي مي‌شود. انسولين، هورموني است که متابوليسم گلوکز را تنظيم مي‌کند. گلوکز، سوخت پايه‌اي سلول‌هاي بدن است. اين سوخت براي استفاده بايد ابتدا وارد سلول شود. انسولين هورموني است که باعث حرکت گلوکز از جريان خون به درون سلول‌ها مي‌شود…

انسولين براي انتقال گلوکز به درون سلول‌ها به منيزيم نياز دارد.

براساس آنچه که انجمن ديابت آمريکا منتشر کرده است، رشد سريع شيوع ديابت نوع 2 به دليل تحميل هزينه‌هاي گزاف به جوامع نياز به تحليل‌هاي دقيق دارد. در طي دو سال اخير شيوع ديابت 14درصد افزايش داشته است. سازمان کنترل بيماري‌هاي آمريکا تخمين زده است که 20 ميليون نفر آمريکايي (يعني در حدود 7درصد از جمعيت) به ديابت مبتلا هستند.

دو مطالعه جديد که اخيرا در نشريه ديابت به چاپ رسيده نشان مي‌دهند که افزايش ميزان مصرف منيزيم خطر ابتلا به ديابت نوع 2 را کاهش مي‌دهد. در مبتلايان به هر دو نوع ديابت،
پايين بودن سطح منيزيم خطر بيماري‌هاي قلبي را افزايش مي‌دهد. مبتلايان به ديابت نوع يک، اغلب به دليل بالا بودن ميزان گلوکز خون، سطح منيزيم داخل سلولي اندکي دارند. چنين وضعيتي با افزايش ترشح منيزيم در ادرار توجيه مي‌شود. به علاوه، مصرف گلوکز توسط سلول‌ها به منيزيم وابسته است. بنابراين هنگامي که ميزان زيادي گلوکز وجود دارد که نياز به متابوليسم دارد، ميزان منيزيم مورد نياز نيز افزايش مي‌يابد. در مبتلايان به ديابت نوع يک، مکمل‌هاي منيزيم مي‌توانند از بيماري‌هاي قلبي پيشگيري کنند اما هرگز نمي‌توانند ميزان ترشح انسولين را به ميزان طبيعي برگردانند. البته منيزيم مي‌تواند پاسخ دهي به هر ميزان انسولين که در بدن وجود دارد (چه درون زاد و چه تزريقي) را افزايش دهد.

بالا بودن هميشگي قندخون در ديابت نوع 2، ممکن است باعث دفع زياد منيزيم از طريق ادرار شود. چنين وضعيتي به کمبود منيزيم منجر مي‌شود که باعث مقاومت سلول‌ها به انسولين و در درازمدت پيشرفت بيماري ديابت نوع 2 (درصورت عدم درمان) خواهد شد. مکمل‌هاي حاوي منيزيم پاسخ دهي به انسولين را بهبود بخشيده و روند پيشرفت بيماري را متوقف مي‌کنند؛ بخصوص اگر چنين شرايطي با کاهش وزن و ورزش همراه شود.

منيزيم يکي ازعناصر اصلي مورد نياز بدن است و به شکل يوني در همه عملکردهاي فيزيولوژيک حضور دارد.

در يک مطالعه 16 فرد سالم را تحت رژيم کمبود منيزيم قرار دادند. در پايان مشاهده شد که انسولين آنها اثر کمتري روي جذب قند از جريان خون داشت. به بيان ديگر، در چنين افرادي سلول‌ها کمتر به انسولين حساس يا در واقع به انسولين مقاوم بودند و اين اولين مرحله کشف ارتباط ديابت با بيماري‌هاي قلبي بود.

در تحقيق جديدي که در شماره اخير نشريه تغذيه باليني به چاپ رسيده، نشان داده شده که سطوح پايين منيزيم علايم ديابت نوع 2 را تشديد مي‌کند. اين وضعيت اغلب به دليل پايين آمدن انسولين و افزايش قندخون است.

تحقيقات نشان مي‌دهد که توانايي افراد ديابتي در کنترل سطح قندخون به شدت به ميزان منيزيم سرمي آنها وابسته است، بنابراين منيزيم عنصري است که نقش مهمي درگيرنده‌هاي سلولي انسولين ايفا مي‌کند.

ديگر مطالعات منتشرشده در نشريه «ديابت، چاقي مفرط و متابوليسم» نشان مي‌دهد که دريافت مکمل‌هاي منيزيم به افراد کمک مي‌کند تا با کاهش مقاومت سلول‌ها به انسولين، از ابتلا به ديابت نوع 2 به دور باشند.

اين آخرين نتايج مطالعاتي است که سازمان‌هاي پزشکي و بهداشتي مرتبط با ديابت منتشر کرده‌اند، ولي متاسفانه تا حد زيادي ناديده گرفته مي‌شوند؛ زيرا بسياري از پزشکان نسبت به اهميت تجويز مکمل‌هاي منيزيم و ارزش درماني آن در زندگي مبتلايان به ديابت سهل‌انگارند.

ديابت شيرين با دفع منيزيم نسبت مستقيم دارد؛ چنين وضعيتي نشان مي‌دهد که چرا ديابت با بيماري‌هاي قلبي-عروقي و پوکي استخوان مرتبط است.

هنگام کمبود انسولين يا مقاومت سلولي به انسولين، دفع منيزيم از داخل سلول‌ها بيشتر مي‌شود و اين مستقيما با ميزان اثرگذاري انسولين روي سلول‌ها مرتبط است.

کار انسولين، ذخيره مقادير اضافي مواد غذايي است. اين سيستم به ذخيره انرژي و ديگر مواد غذايي اضافي کمک مي‌کند تا در زمان گرسنگي و کمبود مواد غذايي مورد استفاده قرار گيرند. از طرفي ديگر انسولين به تنهايي مسوول تنظيم ورود قندخون به درون سلول‌ها نيست؛ بلکه منيزيم هم در اين مورد دخيل است. اما کنترل سطح قندخون فقط يکي از اعمال بي شمارانسولين است. انسولين نقش مرکزي را در ذخيره منيزيم ايفا مي‌کند. اگر سلول‌ها به انسولين مقاوم باشند يا انسولين کافي در بدن توليد نشود، در ذخيره منيزيم در سلول‌ها دچار مشکل خواهيم شد. وقتي توليد ومصرف انسولين دچار مشکل مي‌شود، منيزيم بيش از حد از طريق ادرار دفع مي‌شود. اين شرايط بيماري اتلاف منيزيم نام دارد.

ارتباط تنگاتنگي بين اعمال انسولين و منيزيم وجود دارد. منيزيم براي تاثير گذاري انسولين لازم است. کاهش منيزيم در داخل سلول سبب افزايش مقاومت سلول به انسولين مي‌شود.

مقادير سرمي و داخل سلولي پايين منيزيم با مقاومت سلول‌ها به انسولين، کاهش ترشح انسولين و مقاومت سلول‌ها در مقابل ورود گلوکز همراه است.

منيزيم حساسيت سلول به انسولين را بهبود مي‌بخشد پس باز هم مي‌بينيم که منيزيم و انسولين به يکديگر نياز دارند. بدون منيزيم پانکراس انسولين کافي ترشح نمي‌کند يا انسولين مترشحه به قدر کافي موثر نخواهد بود تا قندخون را کنترل کند. منيزيم در سلول‌ها به استراحت و انبساط عضلات کمک مي‌کند. اما ما نمي‌توانيم منيزيم را ذخيره کنيم، زيرا سلول‌ها به آن مقاوم‌اند؛ بنابراين بدن منيزيم را دفع مي‌کند. از دست دادن منيزيم باعث مي‌شود عروق سخت شوند، ميزان انرژي در بدن کمتر شده و نيز باعث افزايش فشار خون مي‌شود. ما مي‌دانيم که ارتباط نزديکي ميان ديابت و بيماري‌هاي قلبي وجود دارد؛ درحالي که ارتباط تنگاتنگي نيز بين کاهش ميزان منيزيم با اثرگذاري انسولين مشاهده شده است.

همه بخش‌هاي موجودات زنده به منيزيم وابسته‌اند؛ منيزيم هسته مرکزي کلروفيل است که ماشين توليد غذا در روند توليد انرژي است.

منيزيم کوفاکتور مهمي براي آنزيم‌هاي درگير در متابوليسم کربوهيدرات‌هاست؛ بنابراين مقادير سرمي پايين منيزيم با افزايش خطر ابتلا به ديابت نوع 2 در ارتباط است.

آنزيم داخل سلولي تيروزين کيناز به منيزيم نياز دارد تا به انسولين اجازه دهد اثر خود را روي کاهش قندخون اعمال کند. در مطالعات متعدد ثابت شده است که مصرف روزانه مکمل‌هاي حاوي منيزيم، حساسيت سلول‌ها به انسولين را 10 تا 37 درصد بهبود مي‌بخشد.

بهبود حساسيت سلول‌ها به انسولين توسط منيزيم مي‌تواند سبب کاهش سطوح سرمي‌تري گليسيريد شود، پس منيزيم چربي خون را هم کاهش مي‌دهد. مطالعه‌اي که در مورد ارتباط ميان استاتين‌ها، منيزيم و بيماري قلبي انجام شد نتايج بسيار جالبي را در پي داشته است. براي بسياري از بيماران ديابتيک به دليل احتمال ابتلا به بيماري قلبي استاتين تجويز مي‌شود. در مطالعات مذکور نشان داده شد که منيزيم عملکردي مشابه استاتين‌ها دارد. اگر در بيماران ديابتي منيزيم تجويز شود، بدون نياز به داروهاي گروه استاتين با کاهش خطر بيماري‌هاي قلبي-عروقي روبرو خواهند شد.

کمبود منيزيم همچنين با افزايش کلسيم داخل سلولي مرتبط است، يعني مي‌تواند منجر به افزايش مقاومت سلول‌ها به انسولين شود. وقتي که ميزان منيزيم خون کاهش مي‌يابد، افزايش ترشح آدرنالين و انسولين آن را جبران مي‌کند. اين افزايش ترشح به نگهداري منيزيم در بافت‌هاي نرم کمک مي‌کند.

[نویسنده]

نوشته‌ها