[zahra jamshidi]

فيبرهاي غذايي به تعداد زيادي تركيبات نامتجانس آلي اتلاق مي‌گردد كه اغلب منشأ گياهي دارند و از طريق آنزيم‌هاي هضمي دستگاه گوارش انسان قابل تجزيه نمي‌باشند. الف- مهم‌ترين اين تركيبات كه داراي فيبر‌هاي نامحلول در آب مي‌باشند، عبارتند از سلولز، ليگنين (Lignin) و همي سلولز‌ها. عمده‌ترين منابع غذايي اين فيبرهاي نامحلول عبارت مي‌باشند از نان‌هاي تهيه شده با دانه كامل يا حاوي سبوس، مركبات مختلف، سبزيجات برگي و غيره و بعضي ميوه‌جات ذكر گرديده در جدول بعدي تحت نام منابع غذايي انواع فيبرهاي غذايي محلول و نامحلول و مقادير آنها در قبال هر صدگرم مواد مصرفي
ب- از جمله فيبرهاي محلول در آب، عبارت مي‌باشند از پكتين (pectin) كه منبع عمده آن سيب پوست‌كنده، مركبات، موز، هويج و چغندر قند مي‌باشند.
ج- دسته سوم بتاگلوكان ، صمغ‌‌ها و لعاب‌زاها مي‌باشند كه از طريق خانواده غلاف (يولاف يا جو دو سر، روگن و برنج)، تخم اسفرزه يا پسيليوم، تخم‌كتان يا بزرك و… مي‌باشند. مقدار مصرف روزانه توصيه شده فيبرها به‌طور متوسط در روز براي بانوان 23 گرم و براي آقايان 30 گرم مي‌باشد، يا بطور دقيق‌تر بر مبناي توصيه انجمن علمي تغذيه كشور آلمان عبارت مي‌باشد از حداقل نيم‌گرم براي هر كيلوگرم وزن فعلي بدن افراد يا 15 گرم براي هر هزار كيلو كالري انرژي دريافتي‌ روزانه‌شان تا حداكثر 30 تا40 گرم در روز براي رشد يافته‌ها و بالغين و براي كودكان بالاي 2 سال 10-5 گرم در روز يا حداكثر 5/12 گرم براي هر هزار كيلوكالري انرژي دريافتي در روز. فيبرهاي نامحلول جهت تنظيم عملكرد روده‌ها و دفع راحت و نرم مواد زايد اثرگذار بوده و نه تنها بر مدت زمان پري و سيري اثرگذار مي‌باشد، بلكه در تعديل سرعت جذب قندها و چربي‌ها نيز بطور مؤثري تأثير‌آفرين مي‌باشد و جمعاً از محاسن ديگر آنها رقيق‌ نمودن مواد سرطان‌زا و تعديل و خنثي‌سازي تحريكات آنها در جهت سرطاني شدن مخاط روده‌ها مي‌باشد. فيبرهاي محلول در آب نيز به عنوان عوامل كاهنده ميزان چربي‌هاي خون و در مواردي عامل پيشگيري و يا تعديل اسهال بكار برده مي‌شوند، البته لازم به يادآوري است تا وقتي كه از طريق مواد غذايي مصرفي روزانه بر مبناي توصيه WHO (سازمان جهاني بهداشت) اين تركيبات از طريق مصرف حداقل 400 گرم انواع ميوه‌‌جات گوناگون و رنگارنگ و سبزيجات متنوع چه به صورت پخته و چه به‌صورت خام و همچنين غلات و فرآورده‌هاي غلات حاوي سبوس يا به صورت دانه كامل يا پرك‌شده و همچنين از طريق مصرف حداقل 30 گرم حبوبات و دانه‌ها و مغزهاي روغني در روز تأمين مي‌گردد، جاي هيچ‌گونه نگراني از بابت اختلال در جذب مواد معدني كليدي وجود ندارد، برعكس در مصرف فيبرهايي كه به صورت كمك لاغري‌ها در جيره غذايي گنجانده مي‌شود بايد خيلي دقت و احتياط نمود كه عدم تعادلي در هضم و جذب و تأمين نياز بدن به ريزمغذي‌ها و تغيير عملكرد طبيعي معده و روده‌ها رخ ندهد.

[نویسنده]

نوشته‌ها