[Zohre Azimi]

داشتن بدني عضلاني و در هم پيچيده ، اندام‌هايي تنومند و مردانه با تناسبي زيبا رویای بسیاری از مردان جوان است و باعث شده بازار باشگاه‌هاي بدنسازي و دارو ها و مواد آنابولیک بيش از پيش گرم و پر‌رونق شود.
آن چه مورد توجه ورزشكاران رشته بدنسازي است، استروئيد آنابوليك‌ها نام دارند. استروئيد آنابوليك‌ها به مواد مصنوعي گفته مي‌شود كه ساختمان شيميايي آن‌ها شبيه هورمون‌هاي زيستي مردانه (آندوژن‌ها) است و نقش‌هاي زيستي اين هورمون‌ها را ايفا مي‌كند. اين مواد باعث رشد ماهيچه‌هاي اسكلتي در مردان مي شود. در دهه 1930 ميلادي دانشمندان در يافتند استروئيدهاي آنابوليك مي توانند رشد ماهيچه‌هاي اسكلتي را در جانوران آزمايشگاهي تقويت كنند. بعدها به مرور زمان علاوه بر مصارف دارويي، وزنه‌بردارها، بدنسازها وسپس ساير ورزشكاران از اين تركيبات براي دوپينگ استفاده كردند. تاكنون بيش از يكصد نوع استروئيد آنابوليك توليد شده‌است كه بيشتر از آنكه در درمان بيماري‌ها از آن‌ها استفاده شود، در عضله‌سازي و دوپينگ كاربرد دارد تا جايي كه حتي مصارف درماني آن تحت الشعاع قرار گرفته‌است.

استفاده كنندگان از اين داروها بايد بدانند ، همزمان با بزرگ شدن ماهيچه ها در ورزش، ماهيچه هاي قلب هم بزرگ مي‌شود اما اندازه سرخرگ ها كه انتقال دهنده خون هستند تغييري نمي‌كند، چون جنس آن ها از بافت عضلاني نيست. به همين دليل ماهيچه‌هاي قلب خوب تغذيه نشده و رسوبات داخلي رگ‌ها باعث سكته مي شود. بزرگ شدن پروستات در آقايان و تومور کبدی هم از آسيب‌هايي است كه در نتيجه استفاده از استروئيدها به‌وجود مي‌آيند.
آنابول استروئيدها در بدن آقايان به هورمون زنانه «ostergan» تبديل مي‌شود.ایت موضوع سبب بروز عوارضی در آقایان خواهد بود.
ازعوارض ديگر اين دارو مي‌توان به سكته قلبي، طاسي و ريزش مو،افزايش فشار خون و ضربان قلب، بروز جوش‌هاي چركين در سطح پوست به ويژه در پشت و صورت( آكنه) و بيماري libido اشاره كرد. اين عارضه با قطع مصرف آنابول استروئيد از بين مي‌رود اما برخي از عوارض اين مواد مانند طاسي سربا قطع مصرف قابل درمان نخواهندبود.
اگرچه اغلب آقايان گرايش بيشتري به بدنسازي و عضله سازي كاذب دارند اما دراين ميان نقش خانم‌ها را نيز نمي‌توان ناديده گرفت.
در سال هاي اخير شاهد گرايش آن‌ها به بدنسازي و حتي استفاده از داروهاي عضله ساز هستيم، داروهايي كه علاوه برعوارض گفته‌شده باعث ظهور خصوصيات مردانه مانند تغيير در تارهاي صوتي و به دنبال آن تغييرتن صدا و افزايش موهاي زائد در صورت مي‌شود.
اين مواد علاوه برتاثير روي جسم افراد، رفتار آن‌ها را هم تحت تاثير قرار مي‌دهند. استروئيد آنابوليك‌ها به ويژه در مقادير زياد، تندخويي و ستيزه‌جويي را تشديد مي‌كنند.
استروئيد آنابوليك‌ها به صورت خوراكي، تزريق در ماهيچه وحتي ژل وكرم استفاده مي‌شوند.، اما چون مصرف كنندگان اين مواد معتقدند مصرف استروئيدهاي مختلف روي ماهيچه‌ها بيشتر است، اغلب از مخلوطي از آن‌ها استفاده مي‌كنند.
بر اساس روان شناسي دوپينگ گاهي تأثير رواني استفاده از مواد نيروزا، بيش از تأثير جسمي آن است . در اينگونه موارد، دوپينگ، نقش نعل خوشبختي را براي ورزشكار بازي مي كند. دوپينگ قبل از اينكه مشكلي پاتولوژيك باشد، يك مشكل اخلاقي و رواني است. مسأله دوپينگ فقط مشكلات جسماني براي ورزشكاران به وجود نمي آورد بلكه اثرات مخرب اخلاقي بسياري در جامعه ايجاد مي كند.

زهره عظیمی – کارشناس تغذیه

[نویسنده]

نوشته‌ها