[n.fazel]

عادات غذا خوردن براي همه آدم‌ها يک جور نيست. بعضي‌ها با همان لقمه اول تمام مزه غذا را احساس مي‌کنند و لذت آن را مي‌چشند اما بعضي‌ها تا آخرين ذره غذا را هم مي‌خورند و با اينکه سير شده‌اند، هنوز به دنبال لذت مزه غذا بشقاب ديگري را پر مي‌کنند. محققان ثابت کرده‌اند که اين دسته دوم که اغلب هم از بين خانم‌ها هستند، بيشتر مستعد چاقي هستند…
استفاده از اسکن مغزي نشان داد که بعضي از خانم‌ها از لحاظ ژنتيکي کمتر از غذاها لذت مي‌برند و به همين دليل با بيشتر غذا خوردن سعي مي‌کنند اين کمبود را جبران کنند.
براي محققان در زمينه چاقي هميشه اين سوال مطرح بود که آيا اين افراد به خاطر لذت زيادي که از غذا خوردن مي‌برند، غذاي زياد مي‌خورند يا خير؟ از نظر روان‌شناسي اين مساله کاملا منطقي به نظر مي‌رسيد که انجام بيشتر يک عمل لذت‌بخش ممکن است به صورت عادت در بيايد اما تحقيقاتي که هفته گذشته نتايج آن اعلام شد باعث شد تا کارشناسان حالت مخالفي را هم براي خانم‌ها در نظر بگيرند.
طبق بررسي‌ها مشخص شد بعضي از خانم‌ها به خاطر اينکه از خوردن غذا لذت کمي مي‌برند دست به يک رفتار جبراني مي‌زنند و با بيشتر غذا خوردن خود را در معرض چاقي و اضافه وزن قرار مي‌دهند. آنها حتي توانستند در اين دسته از خانم‌ها يک ويژگي ژنتيکي خاص را هم مشخص کنند که ارتباط بيشتري بين اين سيستم پاداش‌دهي مغزي و رفتار جبراني را نشان مي‌دهد.
براي انجام اين تحقيق، ابتدا به تعدادي از خانم‌هاي چاق و لاغر تصوير يک غذا نشان داده شد و از آنها اسکن مغزي تهيه شد. طبق انتظافعاليت مغزي افراد چاق با ديدن تصوير بيشتر از خانم‌هاي لاغر بود و اين ميل شديد آنها را به خوردن نشان مي‌داد اما انجام اسکن مغزي موقع خوردن غذا، نتيجه کاملا متفاوتي به دنبال داشت. برخلاف تصور محققان، فعاليت سيستم پاداش مغز که در پاسخ به خوردن غذاي دلخواه به وجود مي‌آمد، در افراد چاق بسيار کمتر از افراد لاغر بود يعني اينکه افراد چاق از خوردن يک ليوان ميلک شيک توت‌فرنگي لذت کمتري را حس مي‌کردند و براي تجربه بيشتر اين لذت ليوان بعدي را هم سر مي‌کشيدند.
در اين سيستم پاداش هم مثل بقيه تجربه‌هاي لذت‌بخش مغز، دوپامين (يک ناقل عصبي) نقش اصلي را دارد و انجام ام‌آر‌آي از نواحي مرکز دوپامين نشان‌دهنده تجمع کمتر اين ماده در مغز بعضي از خانم‌ها بود که اتفاقا اغلب آنها چاق و داراي اضافه وزن بودند.
نکته ديگري که در نتايج اين تحقيقات عنوان شد، اين بود که در هر فردي با غذا خوردن بيشتر ميزان لذت کمتر مي‌شود. اين مساله در يک فردي که به اندازه طبيعي لذت را حس مي‌کند موجب سير شدن و دست کشيدن از غذا مي‌شود اما در کساني که اين ويژگي ژنتيکي خاص را دارند باعث مي‌شود تا بيشتر غذا بخورند. پيگيري يک ساله اين خانم‌ها نشان داد که درصد بالايي از آنها دچار اضافه وزن شده‌اند. دکتر اريک استايس که مسوول اين تحقيقات بود، مي‌گويد: «مشکل اصلي اينجاست که بر اساس اين يافته وقتي خانمي در مسير چاقي قرار مي‌گيرد بازگشت به مسير لاغري بسيار مشکل‌تر خواهد بود.»
ژن Taq1A1 که مسوول اين مشکل شناخته شده است به عنوان ژن چاقي در خانم‌ها معرفي شده و دانشمندان مي‌گويند اين ژن ارتباط نزديکي با ميزان فعاليت‌هاي دوپامين در مغز دارد.
در واقع طبق نظر اين محققان پديده چاقي در خانم‌ها بسيار شبيه به اعتياد است و به همين دليل براي مبارزه با آن بايد به غير از رژيم‌هاي لاغري، درمان‌هاي مشاوره‌اي و رواني را هم در نظر گرفت.
نتايج اين تحقيق باعث شد تا بسياري از متخصصان تغذيه و لاغري، روش‌هاي درماني خود را براي خانم‌هاي چاق تغيير بدهند. آنها اميدوارند، آزمايش‌هاي ژنتيکي بسيار زودتر از زماني که يک فرد به مرز چاقي برگشت‌ناپذير يا سخت برسد، خانم‌هاي در معرض خطر را مشخص کند و همچنين نوعي از درمان‌هاي دارويي جديد هم براي اين افراد به وجود بيايد تا بتواند از طريق همان سيستم عصبي، اين اشتياق به غذا خوردن را در اين خانم‌ها سرکوب کند.

اما به عقيده همه محققان نکته اصلي اين تحقيق اين است که به‌طور کلي خانم‌ها بايد در هر حال از پرخوري پرهيز کنند چون حتي در آن دسته از خانم‌ها که اين مشکل ژنتيکي وجود ندارد، پرخوري مي‌تواند عوارض بدي را به دنبال داشته باشد.

منبع: Newsweek

[نویسنده]

نوشته‌ها