[hodai]

کبد بزرگترین ارگان داخلی بدن است که بیش از 500 عملکرد حیاتی را کنترل می کند. مراحل اولیه بیماری های کبد هیچ علایمی ندارند؛ بنابراین کوچکترین نشانه ای نیز باید جدی گرفته شود.
کبد یکی از اندام های بزرگ سمت راست شکم است که حدود 1.36 کیلوگرم وزن دارد. مهمترین وظیفه کبد، فیلتر کردن خونی است که از دستگاه گوارش وارد کبد می شود و قرار است در سراسر بدن جریان یابد. تمام مواد سمی و مضر خون در کبد جدا می شوند. کبد با تولید صفرا، چربی غذا را تجزیه کرده و آن را تبدیل به انرژی می کند. ذخیره قند بدن نیز به عهده کبد است.
تولید و سنتز عناصر مهم پلاسمای خون و ذخیره برخی از مواد مغذی از جمله ویتامین ها و آهن نیز به عهده کبد است. سم زدایی، تنظیم هورمون، سنتز پروتئین، هضم غذا و تجزیه سلول های قرمز خون نیز از مهمترین وظایف کبد به شمار می آیند.

بیماری های کبد

به گزارش بنیاد کبد کانادا، بیش از 100 نوع بیماری کبدی وجود دارد که شایع ترین آن عبارتند از:

•هپاتیت ویروسی A، B و C
•سرطان کبد
•بیماری های کبد در دوران بارداری
•هموکروماتوز (تجمع آهن در بدن)
•بیماری کبد چرب
•سیروز
•انسداد مجرای صفراوی
•بیماری کیستیک کبد
•سنگ کیسه صفرا
•هپاتیت نوزادان

برخی از بیماری های کبد ژنتیکی هستند و برخی دیگر توسط ویروس یا سموم (مانند دارو یا الکل) بوجود می آیند. افرادی که در معرض خون یا ترشحات بیماران امراض ویروسی کبدی قرار دارند و بیماران دیابتی و مبتلا به تری گلیسیرید بالا و افراد چاق، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های کبد قرار دارند. استفاده از سرنگ مشترک، خالکوبی غیربهداشتی و رابطه جنسی محافظت نشده نیز می تواند منجر به بیماری های کبد شود.
زرد شدن پوست و چشم، شکم درد مزمن، تورم شکم، خارش مداوم پوست، ادرار تیره، مدفوع کم رنگ یا خونی، خستگی، تهوع، کبود شدن پوست و از دست دادن اشتها، مهمترین علایم بیماری های کبد هستند.

کبد چرب چیست؟

با توجه به گزارش محققان کلینیک کلیولند آمریکا، وجود چربی در کبد طبیعی است ولی زمانی که این میزان افزایش یابد، عارضه ای به نام کبد چرب به وجود می آید. دو نوع کبد چرب الکلی و غیر الکلی وجود دارد.
کبد چرب الکلی به دلیل مصرف الکل بوجود می آید و چاقی، رژیم غذایی نامناسب، دلایل ژنتیکی و هپاتیت، زمینه را برای کبد چرب غیر الکلی فراهم می کنند. کاهش وزن، زردی و خستگی مزمن، از مهمترین علایم کبد چرب هستند. دیابت، اضافه وزن، کلسترول و تری گلیسیرید بالا، احتمال این عارضه را افزایش می دهند.

بزرگ شدن کبد

بزرگ شدن کبد (هپاتومگالی) عارضه ای است که به تنهایی بیماری محسوب نمی شوند ولی می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی مانند مشکل کبد یا نارسایی قلب باشد. بزرگ شدن کبد معمولا نشانه ای ندارد و توسط سی تی اسکن و ام آر آی تشخیص داده می شود. پزشکان برای حل این مشکل، بیماری های پس زمینه ای را درمان می کنند.

درد کبد

درد کبد معمولا در سمت راست بالای شکم و درست زیر دنده ها احساس می شود و می تواند منجر به درد پشت شود. درد کبد معمولا با درد کلیه یا شکم اشتباه گرفته می شود و به محض مشاهده مراجعه به پزشک الزامی است.

نارسایی کبد

نارسایی کبد یک شرایط اضطراری پزشکی است که می تواند با تهوع، کاهش اشتها، خستگی، اسهال، یرقان و خونریزی همراه باشد. کما و سردرگمی ذهنی، از دیگر عوارض نارسایی کبد است. نارسایی کبد معمولا به دنبال بیماری هایی نظیر هپاتیت و سیروز و مصرف بیش از اندازه برخی دارو ها و اعتیاد به الکل بوجود می آید و تنها راه درمان آن، پیوند کبد است.

حقایقی در مورد کبد:

– کبد بزرگترین ارگان داخلی بدن است.

– بیش از 500 عملکرد حیاتی بدن، از جمله مبارزه با انواع ویروس و عفونت به عهده کبد است.

– کبد با تولید پروتئین و هورمون در سراسر بدن، نقش مهمی را در حفظ سطح نرمال قند خون ایفا می کند.

– کبد تنها عضوی است که می تواند خود را بازسازی (ترمیم) کند؛ به همین دلیل است که افراد می توانند بخشی از کبد خود را اهدا کنند.

– کبد حدود 10 درصد از جریان خون را مصرف می کند و در هر دقیقه حدود دو لیتر خون پمپاژ می کند.

مطالعات محققان دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد نشان می دهد که انواع سبزیجات، گریپ فروت، گردو، لیمو، آووکادو، چای سبز، سیر، چغندر، سبزیجات با برگ های سبز پررنگ و زردچوبه مهمترین غذاهایی هستند که کبد را سالم نگه می دارند.

در ادامه نتایج این تحقیقات آمده است که استفاده از غذاهای آماده و حاضری، الکل و سیگار، روغن و غذاهای سرخ کرده و عدم تحرک، مهمترین دلایل آسیب به کبد هستند.

[نویسنده]

نوشته‌ها