[v.fatoorechi]

گاستريت يا تورم معده از شايع‌ترين بيماري‌هاي گوارشي است که به التهاب ديواره معده منجر مي‌شود. اين التهاب مي‌تواند به دلايل مختلفي مانند مصرف بي‌رويه برخي داروها از جمله آسپيرين، مشروبات الكلي، سموم و عفونت ناشي از باكتري هليكوباكترپيلوري ايجاد شود.
در «سفره سالم» اين هفته دكتر سيدمحمود اسحاق‌حسيني، فوق‌تخصص گوارش و عضو هيات علمي دانشگاه علوم‌ پزشكي تهران، از بخورنخورهاي اين بيماري گفته است.
چه غذاهايي مي‌توانند باعث ايجاد التهاب معده شوند؟
محيط معده اسيدي و با pH بين 3 تا 5 است. اين محيط اسيدي به ميكروب‌ها اجازه رشد و فعاليت نمي‌دهد. حال اگر غذايي، ماهيت اسيدي داشته باشد، ميزان اسيديته معده را بالاتر مي‏برد. اسيد زياد روي ديواره معده اثر مي‌گذارد و باعث ايجاد التهاب معده مي‏شود. مهم‌ترين موادي که اسيديته معده را افزايش مي‏دهند ادويه‌ها، ترشي‌ها، نوشابه‌هاي گازدار، انواع شكلات، قهوه و… هستند. مصرف گوشت فراوان، غذاهاي چرب، انواع غذاهاي شور و دودي، مصرف مواد غذايي كه در آنها سلنيوم يا ويتامين‌هاي كمي وجود دارد، خوردن غذاهاي مانده و بيرون از يخچال نگهداري شده كه امكان آلودگي آنها افزايش مي‌يابد نيز باعث ايجاد التهاب معده مي‌شود.
مصرف الکل و استعمال دخانيات چه نقشي در ايجاد التهاب معده دارند؟
مصرف الكل مي‌تواند باعث ايجاد گاستريت‌هاي الكلي يا تورم الكلي ‌شود. اين نوع گاستريت‌ها حتي باعث بروز خونريزي يا زخم‌هاي گوارشي مي‏شود. استعمال دخانيات نيز تاثير بسزايي در ايجاد التهاب معده دارد. بد نيست بدانيد ديواره معده ضمن اينكه بسيار مستحكم است، بي‌كربنات نيز ترشح مي‌كند. بيكربنات اثر اسيد روي ديواره معده را خنثي مي‌كند اما كشيدن سيگار ترشح بيكربنات را از ديواره معده كاهش مي‌دهد. در نتيجه اسيدمعده به ديواره‌ها آسيب وارد مي‌كند و باعث ايجاد التهاب يا زخم مي‌شود. از طرفي درمان افرادي كه همچنان به سيگار كشيدن خود ادامه مي‌دهند، سخت‌تر است و عود مشكلات معده نيز در آنها بيشتر ديده مي‌شود.
خوردن غذاهاي كپك‌زده يا ميوه‌هاي خراب كه مردم كپك يا خرابي آن را جدا و بقيه آن را مصرف مي‌كنند، چطور؟
قطعا خوردن اين غذاها هم مضر است به‌خصوص اينكه برخي كپك‌ها سم آفلاتوكسين در ماده غذايي توليد مي‌كنند و خوردن آنها باعث ابتلا به سرطان به‌خصوص سرطان كبد مي‌شود و بسيار خطرناك است.
بهترين غذاهايي كه خوردن آنها را به اين بيماران توصيه مي‌كنيد، كدام‌ها هستند؟
به جز غذاهايي كه خوردن‌ آنها باعث تشديد مشكل مي‌شود و تحريك‌كننده است، مصرف ساير موادغذايي براي بيماران آزاد است و رژيم غذايي خاصي حتي براي افرادي كه به زخم‌معده مبتلا شده‌اند، وجود ندارد. 20 سال قبل به بيماران گفته مي‌شد فقط كباب يا شير بخورند ولي امروزه ثابت شده است مصرف كلسيم يا پروتئين زياد نه‌تنها مفيد نيست بلكه حتي مي‌تواند مشكل‌ساز هم باشد.
بيماران مي‌توانند غذاهاي نفاخ هم استفاده ‌كنند؟
اگر تحرك نداشته باشند، نه. لازمه خوردن غذاهايي كه گاز توليد مي‌كنند، تحرك و فعاليت بدني است. هر چند حبوبات سرشار از پروتئين‌هاي گياهي هستند و مصرف آنها بيشتر از منابع غذايي پروتئين‌هاي حيواني توصيه مي‌شود اما اگر فرد تحرك نداشته باشد، روي هم انباشته و باعث ايجاد نفخ و دل‌درد مي‌شود. گذشتگان ما عمدتا از اين مواد استفاده مي‌كردند و فعاليت و تحرك بالايي داشتند، بنابراين هيچ مشكلي برايشان ايجاد نمي‌شد.
آيا بيماران مبتلا به التهاب معده حتما بايد دارو مصرف كنند؟
به شدت و علت ايجادكننده التهابشان بستگي دارد؛ مثلا التهاب‌هايي كه به‌دليل آلودگي به باكتري‌ هليكوباكترپيلوري ايجاد شده باشند، حتما بايد با مصرف آنتي‌بيوتيك درمان و ريشه‌كن شوند. بيماران بايد درمان گاستريت را جدي بگيرند زيرا درمان نادرست آن مي‌تواند بعد از 15-10 سال زمينه‌ساز بروز سرطان معده باشد.
سيري زودرس بيماران مبتلا به التهاب معده چگونه درمان مي‌شود؟
سيري زودرس يا پري شكم اين بيماران هم با تغيير رژيم غذايي و انجام فعاليت‌هاي بدني درمان مي‌شود.
چاقي تا چه حد در ايجاد التهاب معده موثر است؟
متاسفانه طبق آمار امروز حدود 50 تا 60 درصد نوجوان و جوانان در شهرهاي بزرگ دچار افزايش وزن و چاقي هستند كه به‌دليل نداشتن تحرك، زندگي ماشيني و نشستن‌هاي طولاني ايجاد شده است بنابراين همان‌طور كه در طولاني‌مدت ستون فقرات، چشم‌ و ساير ارگان‌هاي بدن تحت‌تاثير قرار مي‌گيرند، دستگاه گوارش نيز دچار عوارض مهمي همچون يبوست و التهاب معده خواهد شد. از طرفي اين افراد به موقع و سر ساعت غذا نمي‌خورند و دستگاه گوارششان را دچار بي‌نظمي مي‌كنند بنابراين كاهش وزن، انجام فعاليت‌‌ بدني و رژيم غذايي مناسب با حداقل قند و چربي، بهترين اقدام‌ها براي پيشگيري و درمان التهاب معده است.
کي دکتر برويم؟
علائم شايع التهاب معده عبارتند از احساس درد يا سوختن در ناحيه بالاي شکم، تهوع، استفراغ و احساس پري بعد از خوردن غذا. در موارد زير، التهاب معده نياز به مراجعه به پزشک و مداخله طبي دارد:
اگر مشکل‌تان با اصلاح رژيم غذايي رفع نشد.
اگر مشکل‌تان بيش از يک هفته طول کشيد.
اگر بعد از مصرف دارو (به‌خصوص آسپرين و مسکن‌ها) دچار دل درد مي‌شويد.
اگر خون بالا مي‌آوريد يا در مدفوع‌تان خون ديده مي‌شود يا رنگ مدفوع‌تان سياه شده است.

[نویسنده]

نوشته‌ها