-
نویسندهنوشتهها
-
۳ مرداد، ۱۳۹۲ در ۰۲:۰۲ #77859neda.mousaviمشارکت کننده
ليكوپن جزو آن دسته از تركيباتي است كه با عنوان كاروتنوئيدها شناخته میشوند.اين تركيبات در گياهان به ايجاد رنگهاي زرد، نارنجي و قرمز منجر میشوند. پنج كاروتنوئيد اصلي كه پس از هضم غذاهاي گياهي در خون يافت میشوند، عبارتاند از آلفا و بتا كاروتن، بتاكريپتوگزانتين، لوتئين و ليكوپن.
رنگدانه قرمزرنگ موجود در گوجه فرنگي و ديگر ميوهها قرمزرنگ است.ليكوپن رايجترين كاروتنوئيد در بدن انسان و يكي از قويترين آنتياكسيدانهاي كاروتنوئيدي است.نام آن از گونه خاصي از گوجه فرنگي استنتاج شده است.منابع استخراج:
ميوهها و سبزيهایي كه حاوي مقادير بالایي ليكوپن هستند، عبارتاند از گوجه فرنگي، هندوانه، گريپ فروت، انبه و فلفل قرمز. قسمت اعظم ليكوپن در رژيم غذایي ناشي از مصرف گوجهفرنگي و محصولات آن مانند سس گوجه فرنگي، كچاپ و رب گوجه فرنگي است. به عبارتي، میتوان گفت:گوجه فرنگي و محصولات ناشي از آنها تنها منبع سرشار از ليكوپن هستند.مقدار ليكوپن موجود در گوجه فرنگي به ميزان رسيدگي آن مربوط است. ميزان جذب اين تركيب در بدن با پختن افزايش میيابد.
ليكوپن تركيبي محلول در چربي است. به اين دليل وجود چربي در رژيم غذایي مانند روغن زيتون میتواند ميزان جذب آن را افزايش دهد.
بر خلاف ديگر ميوهها و سبزیها كه ارزش تغذيهاي آنها از جمله ويتامين در حين فرآيند پخت كاهش میيابد (به دليل تخريب بعضي از ويتامينها يا از دست رفتن مواد معدني و تغيير ماهيت پروتئينها) فرآوري گوجه فرنگي غلظت ليكوپني را كه بدن میتواند به راحتي ازآن استفاده کند، افزايش میدهد. غلظت ليكوپن موجود در رب گوجه فرنگي، چهار برابر بيش از گوجه فرنگي تازه است. اين به آن دليل است كه ليكوپن نامحلول در آب بوده و پيوند ضعيفي با فيبر موجود در سبزي دارد. به اين ترتيب، محصولات فرآوري شده حاصل از گوجه فرنگي مانند آب گوجه فرنگي پاستوریزه، سوپ، سس و كچاپ حاوي مقادير بيشتري ليكوپن هستند.پختن و خرد كردن گوجه فرنگيها (در فرآيند كنسرو سازي) و سرو آن در پرسهاي غذایي حاوي روغن(مانند سس ماكاروني يا پيتزا) به طور فزايندهاي سبب افزايش هضم اين تركيب در بدن میشود.
تاريخچه:
به دليل آنكه ليكوپن خاصيت پيشساز بودن براي ويتامين را در بدن ندارد، دهههاي متمادي ناديده گرفته شد.
ميزان ليكوپن در مواد غذایي گوناگون:
ميتوان مواد غذایي را بر اساس ميزان ليكوپن به شكل زير رتبهبندي کرد:
رب گوجهفرنگي، سس ماكاروني، كچاپ، آب گوجهفرنگي، گوجهفرنگي(خام)، هندوانه، گريپفروت، فلفل قرمز
ميزان مصرف:
با وجودي كه هيچ ميزان مشخصي براي مصرف ليكوپن در روز مشخص نشده است اما میتوان اين ميزان را معادل يك يا دو وعده غذایي حاوي رب يا سس گوجه فرنگي در روز دانست.
استفاده از مكملهاي ليكوپني:
آنچه شايان توجه است، آن است كه استفاده از مواد غذایي مغذي نسبت به مصرف مكملها ارجحترند. مصرف ليكوپن همراه با ميوهها و سبزيهای ديگر میتواند آثار آنتياكسيداني آن را افزايش دهد.
خوردن هر چه بيشتر ميوهها و سبزيهای حاوي ليكوپن و همچنين محصولات حاوي گوجه فرنگي سادهترين راه براي افزايش سطح سلامت افراد و پيشگيري از بيماريهاي خاص است.
عملكرد در بدن:
ليكوپن مانند ديگر تركيبات كارتنوئيدي عامل بازدارنده بيماريهاي مزمنی است كه ناشي از حضور راديكالهاي آزاد در بدن انسان هستند. اين تركيبات از آسيبهاي اكسيداتيو به سيستم بيولوژيك جلوگيري میکند مانند آسيب به ديواره سلولها و ديگر ساختارها، مولكولها، ليپيدها و پروتئينها.
عوامل زيستي مولد راديكالهاي آزاد:
· سموم زيست محيطي و آلايندههاي هوا مانند ازون و دي اكسيد نيتروژن
· نور خورشيد
· تشعشعات يونيزه كننده
· گروه خاصي از داروها
· دود سيگار
-
نویسندهنوشتهها
- شما برای پاسخ به این موضوع باید وارد شوید.