[e.amini]

بیشترین مقدار نیاز به آهن در دو سال اول زندگی و در دوران بلوغ و سنین نوجوانی است. نقص در پاسخهای ایمنی و کاهش مقاومت ها در برابر عفونتها، کاهش قدرت یادگیری و نقص در حافظه کوتاه مدت، اختلالات رشدی، کاهش اشتها، افزایش احتمال مسمومیت با سرب و … از جمله عوارض کمبود آهن در بدن به شمار می رود.

در دوره بلوغ پسرها که بافت عضلانی آنها در حال رشد و توسعه است و همچنین در دوره بلوغ دخترها به دلیل شروع عادت ماهیانه، نیاز به افزایش حجم خون و تولید گلبولهای قرمز و در نتیجه آهن افزایش می یابد.

در شرایط خاص مانند شیردهی و انجام دادن تمرینات ورزشی، مقدار نیاز به آهن افزایش چشمگیری می یابد و چون جذب آهن در بدن از الگویی 10 درصدی برخوردار است، استفاده از منابع غنی این ماده معدنی در این دوران بسیار حیاتی است.

مقدار نیاز به آهن در سنین نوجوانی به قدری بالا است که حتی در صورت کامل بودن ذخایر آهن، میزان آهن در گردش به علت نیاز و مصرف بالا کاهش می یابد،عدم تامین آهن مورد نیاز دراین برحه سنی عوارض کوتاه مدت و بلند مدت بسیاری را به همراه خواهد داشت.
در دوران بلوغ میزان نیاز به آهن 12 میلی گرم در آقایان و 15 میلی گرم در خانم ها است که در دوران بارداری و شیردهی این میزان به ترتیب به 30 و 20 میلی گرم در روز افزایش می یابد.

دکتر مظهری در ادامه گفت:«ساختن مولکول هِم و تشکیل هموگلوبین جهت انتقال گازهای اکسیژن به سلولها و خارج کردن گاز دی اکسید کربن از بدن از طریق عمل دم و بازدم یکی از وظایف مهم آهن در بدن است.

علاوه بر این بروز کم خونی ناشی از فقر آهن، خستگی، ضعف، سردرد، بی حوصلگی، بی قراری، کاهش سطح توجه، رنگ پریدگی به خصوص در مخاط لب، پلک و چشم ها، بیش فعالی و اختلال در تمرکز و یادگیری از دیگر عوارض کمبود آهن هستند که باید به آنها توجه ویژه ای داشت.
تمایل به خوردن خاک، یخ، مهر، کاهگل و گچ از دیگر نشانه های کمبود آهن به شمار می رود.»

متاسفانه کمبود آهن و کم خونی های ناشی از آن به میزان چشمگیری در سنین 14-9 سالگی به علت گرایش به تغذیه غلط در بین دختران و پسران شایع است که البته همانطور که قبلا نیز گفته شد این کمبودها در دختران خطرات بیشتری را به دنبال دارد زیرا دختران پرورش دهندگان نسل آینده هستند و کمبودهای آنها تاثیرات ناگواری در سلامت فرزندان آینده آنها دارد.

فیتات های موجود در انواع غلات، دانه ها، آجیل ها، سبزیجات، فیبرها، برخی از ترکیبات موجود در قهوه و چای، اسفناج و آویشن و همچنین کلسم موجود در لبنیات از عوامل کاهش دهنده جذب آهن به شمار می روند از این رو توصیه می شود که در صورت وجود کم خونی، غذاهای حاوی آهن را در کنار لبنیات و دیگر مواد حاوی کلسیم میل نفرمایید.

زیاده روی در مصرف شیر بعد از یک سالگی، یکی از عوامل بروز کم خونی در کودکان به شمار می رود. پروتئین سویا نیز یکی از عوامل مهار کننده های جذب آهن تلقی می شود.»

از طرفی دیگر می توان گفت ویتامین C از عوامل مساعد کننده بسیار موثر در جذب آهن غیر هِم (آهن موجود در منابع گیاهی) محسوب می شود.

ماهی و آبزیان نه تنها خود حاوی آهن هِم (آهن موجود در منابع حیوانی) هستند، بلکه حاوی ترکیباتی نیز می باشند که جذب آهن غیر هِم را نیز افزایش می دهند.»
منبع: سلامت نیوز

[نویسنده]

نوشته‌ها