محصولات تخميري مانند دوغ كه در ايران وجود دارد، جزو گروه بزرگتري از موادغذايي هستند كه به آنها مواد غذايي «فراويژه» ميگويند. وجود باكتريهاي زنده در موادغذايي تخميري دليل عمده تفاوت اين نوشيدنيها با ساير موادغذايي است.
اين باكتريها باعث تنظيم فلور طبيعي روده (يعني باكتريهاي طبيعي روده) ميشوند و در بهبود عملكرد دستگاه گوارش تاثيرگذار هستند. از نظر علم تغذيه، افراد مبتلا به اسهال ميتوانند از دوغ، ماست و كشك استفاده كنند زيرا بررسيها نشان دادهاند مصرف اين موادغذايي هنگام بروز مشكلات گوارشي مانند اسهال بسيار موثر خواهد بود.
البته باكتريهاي موجود در دوغ يا كفير به دليل بهبود عملكرد دستگاه گوارش، نقش موثري در تقويت سيستم ايمني بدن دارند. در ضمن، مصرف اينگونه نوشيدنيها (دوغ و كفير) ساعت خواب افرادي كه اختلال خواب دارند، تنظيم ميكند. بهعلاوه، غذاهاي فراويژهاي نظير دوغ و كفير در ترشح سروتونين نقش موثري دارند بنابراين مصرف آنها باعث رفع افسردگي و خواب راحتتر در شب ميشود.
پس اگر در ايران كفير توليد شود و در دسترس عموم قرار گيرد، بهتر است كه افراد آن را در برنامه غذايي روزانهشان بگنجانند. جالب است بدانيد كه اين نوشيدنيها اختلالات فكري مانند حواسپرتي را هم برطرف ميكنند پس گنجاندن آنها در برنامه غذايي سالمندان يك عادت غذايي مناسب است. البته فراموش نكنيد كه دوغ، اسيدي است بنابراين افرادي كه مبتلا به ورم معده يا زخم اثنيعشر هستند، بايد مصرف آن را محدود كنند. حتي مصرف بيشازحد اين نوشيدنيها باعث تشديد ناراحتي معده ميشود و براي افراد مبتلا به ورم معده يا زخم اثنيعشر حاد، منع مصرف دارد.