[v.fatoorechi]

بطور کلی می توان گفت رژیم های کاهش وزن به چند دسته تقسیم شوند. یک نوع از رژیم ها، رژیم های بسیار کم کالری اند که در مواردی نادر، بیمار تحت نظر و حتی در حالت بستری ناچارا تحت این رژیم قرار می گیرد و میزان کالری دریافتی وی بین 200 تا 80 کیلو کالری است که معمولا خطر ایجاد سنگ کیسه صفرا، کمبود مواد مغذی و ریزمغذی ها را به همراه دارد و در درازمدت هم موثر نیست یعنی این نوع رژیم در کوتاه مدت به دلایل خاصی که خطری برای بیمار وجود دارد، ممکن است تجویز شود. رژیم های کم کربوهیدرات دسته دیگری از رژیم های کاهش وزن است که در این رژیم مصرف کربوهیدرات در برنامه غذایی روزانه فرد کمتر از 25 گرم است و در کنار این رژیم ها، رژیم های نامتعادلی داریم که یا بسیار کم چربی هستند و فرد بین صفر تا 19 درصد انرژی را از چربی می گیرد در حالی که در مواقع عادی ما میزان دریافت چربی را تا 30 درصد پیش بینی می کنیم.
رژیم های کتوژنیک از دیگر رژیم های نامتعادل کاهش وزن است که در آن میزان مصرف چربی بالا و مصرف پروتئین متوسط است که البته بدون کربوهیدرات داده می شود. این رژیم در کوتاه مدت موجب کاهش وزن می شود اما پیروی از این رژیم بسیار مشکل است از طرفی عوامل خطر را افزایش می دهد و ممکن است فرد در اثر پیروی از این رژیم به دیابت نوع 2مبتلا شود.همچنین پیروی از رژیم های کتوژنیک موجب بروز یبوست و افزایش مقاومت به انسولین می شود. در این رژیم ها بدن در واقع نوعی اعتیاد به کربوهیدرات ها پیدا می کند بدون اینکه کربوهیدرات افزایش پیدا کند و در یک وعده کربوهیدرات مصرفی یک سوم وعده اصلی را در بر می گیرد که ناکافی است و حالت کتوز ایجاد می کند. کتوز بروز مواد سمی در بدن است که خود عوارض زیادی دارد که در حوصله این بحث نیست.
یکی از دیگر از رژیم هایی که تا مدت ها در ماهواره و سایت ها تبیلغ میشد رژیم اتکینز است. این رژیم محدودیت و دشواری زیادی برای ادامه دارد به دلیل اینکه پروتئین مصرفی در این رژیم بالا است و کربوهیدرات ها و چربی ها در برنامه غذایی فرد کاهش پیدا می کند. تجویز این مقدار چربی بویژه اسیدهای چرب اشباع در این افراد موجب افزایش شانس ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی می شود. کمبود فیبر و ویتامین ها در رژیم اتکینز باعث مشکلات عدیده ای برای فرد می شود همچنین ممکن است اختلال در املاح و الکترولیت ها ایجاد کند از طرفی کمبود کربوهیدرات ها در این رژیم می تواند منجر به افت گلوکز کاذب شود که بویژه برای مغز که نیاز به این ماده مغذی دارد اشکالاتی ایجاد می کند و می تواند در یادگیری، هوشیاری و هواس افراد تاثیری منفی بگذارد.
عدم مصرف کربوهیدرات ها می تواند موجب بروز سرطان شود به دلیل اینکه ما بسیاری از فیبرها را از طریق کربوهیدرات ها دریافت می کنیم و لذا حذف آن می تواند ابتلا به سرطان را به همراه داشته باشد.حذف کربوهیدرات ها از برنامه غذایی افزایش ضعف و خستگی عضلات را به همراه دارد چرا که یک ماده آماده برای سوخت را از بدن حذف کرده ایم و چربی جایگزین آن شده است که این در درازمدت فقط می تواند انرژی برای نیازهای روزانه عضلات ایجاد کند.
کربوهیدرات ها از رژیم غذایی می تواند موجب افزایش اسید اوریک شود که احتمال ابتلا به نقرس و سنگ کلیه را افزایش می دهد و نهایتا افزایش کلسترول خون و لیپیدهای خون هم می تواند باعث مشکلات قلبی و عروقی می شود. همچنین حذف کربوهیدرات ها از رژیم غذایی موجب افزایش مشکلات گوارشی و یبوست می شود چرا که دریافت فیبرهای غذایی از طریق کربوهیدرات ها به حداقل رسیده است.
عدم آموزش راه های کسب شیوه صحیح زندگی از دیگر مشکلات رژیم های غیرمتعادل است یعنی به دلیل اینکه ضمانت در جهت اغواگری و تبلیغات کذب دارد و به فرد اطمینان می دهد فقط با این رژیم بدون اینکه دردسری داشته باشد می تواند کاهش وزن داشته باشد لذا آموزش صحیحی هم برای شیوه زندگی صحیح به همراه نخواهد داشت نهایتا اینکه فرد را به پزشک بی اعتماد می کند چون در مدت کوتاهی فرد ناموفق است و از رژیم برمی گردد و به متخصصی که مراجعه کرده است نیز بی اعتماد می شود.
رژیم های غیرمتعادلی که به آنها اشاره شد موجب فاصله رژیم از عادات و رفتار و علایق فرد می شود لذا رژیمی کوتاه مدت است یعنی فرد توان ادامه این رژیم ها را ندارد و سریعا از ادامه این رژیم پشیمان می شود و برمی گردد و حالت یویو به خود می گیرد و بارها رژیم را رها کرده و دوباره متصل به رژیم می شود لذا ضمن اینکه این رژیم ها اثری ندارد گاها برگشت بدی دارد یعنی فرد بیشتر از حالت اولیه دچار اضافه وزن می شود.
رژیم های غیرمتعادل نگاه یک سویه و یکنواخت به بیماران می دهد و باعث می شود فرد فقط فکر کند با همین رژیم می تواند در مدت کوتاهی وزن کم کند و هر وقت که مایل بود رژیم را رها کند.مهمترین چیزی که در رژیم های نادرست وجود دارد تبلیغات فریبکارانه ای است که فرد را متقاعد می کند در مدت کوتاهی کاهش وزن زیادی داشته باشد و در واقع آن را ضمانت می کند.نکته دیگر این است که توصیه ها و برنامه های غیرعلمی و غیرعملی به فرد می دهد به دلیل اینکه وقتی فرد را از عادات و رفتار الگوی غذایی معمول و خانواده دور می کند این کار غیرعلمی است یعنی فرد ممکن است در کوتاه مدت این رژیم را پیش گیرد اما در میان مدت و درازمدت ادامه این رژیم برای وی غیرعملی است.
از دلایل مهمی که افراد به رژیم های غیراصولی رجوع می کنند تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی است. متاسفانه افراد این توصیه ها را می پذیرند بدون اینکه درمورد علمی بودن یا نبودن آن اطلاعاتی داشته باشند. گاهی اوقات فرد این نوع رژیم ها را به توصیه دوستان یا افراد خانواده استفاده می کند غافل از اینکه رژیم کاهش وزن با در نظر گرفتن شرایط زندگی فرد، تاریخچه بیماری ها، بحث ژنتیک و فعالیت های فیزیکی هر فردی با توجه به نوع بیماری متفاوت است.

[نویسنده]

نوشته‌ها