[s.samadi]

یکی از عوامل موفقیت در شیردهی، آرامش خاطر و عدم نگرانی مادر است. نگرانی و اضطراب عامل بسیار مهمی در کاهش تولید یا جاری شدن شیر است. از عواملی که در روزهای اول باعث نگرانی مادر می شود، ترشح کم شیر (آغوز)، خواب آلودگی نوزاد و بی علاقگی نوزاد به مکیدن است. این موارد طبیعی است و مادر باید اطمینان داشته باشد که شیرخوار پس از گذشت چند روز با ولع و اشتها به شیر خوردن خواهد پرداخت و در نتیجه مقدار شیر هم افزایش خواهد یافت. همچنین حمایت همسر و افراد خانواده و اطمینان خاطر از تأمین اقتصادی و شغلی، می تواند نقش موثری در تداوم شیردهی داشته باشد.
در دوران شیردهی مادر باید از خستگی مفرط پرهیز کند و فعالیت جسمی مناسب داشته باشد تا احساس شادابی و سلامت کند. همچنین تغذیه خوب و داشتن ذخایر کافی از دوران بارداری، به ترشح شیرخوار کمک می کند. مادر در دوران شیردهی احتیاج به انرژی بیشتر برای ساختن شیر مورد نیاز کودک دارد که این انرژی را از طریق غذاهای کافی و متنوع می تواند تأمین کند. گنجاندن شیر در رژیم غذایی مادران شیرده ضروری است. توصیه می شود روزی 3تا4 لیوان شیر نوشیده شود. در صورت عدم دسترسی به شیر می توان از ماست، دوغ، کشک و پنیر استفاده کرد. علاوه بر مصرف روزانه شیر یا ماست، هر روز باید مایعات به صورت آب، شربت، آب میوه، سوپ های متنوع، فرنی و شیر برنج تأمین شود. مصرف ویتامین باید از طریق خوردن سبزی هایی مانند هویج، اسفناج و کدو حلوایی افزایش یابد. استفاده از لبنیات برای دریافت میزان کلسیم مورد نیاز ضروری است. در صورت عدم تحمل نسبت به شیر و فرآورده های آن، باید از قرص های کلسیم همراه با سایر غذاهایی که حاوی کلسیم هستند استفاده شود. هیچ غذایی نباید بی دلیل از رژیم غذایی مادر شیرده حذف شود. از طرف دیگر، در شرایطی که مادر عدم تحمل نسبت به بعضی از غذاها را نشان می دهد، باید مواد غذایی دیگری را جایگزین کند. مادر نباید در تغذیه خود افراط کند تا بدین وسیله از چربی های ذخیره شده دوران بارداری استفاده کند و زودتر به وزن طبیعی باز گردد.

مادران شیرده باید در مورد مصرف داروها بسیار دقت کنند. تقریباً‌هر دارویی که مادر مصرف می کند کم و بیش (1تا 2 درصد کل دارو) وارد شیرش می شود. ولی باید توجه داشت که چون مقدار این مواد در شیر بسیار کم و تحت تأثیر عوامل مختلف است، نباید مادران را از شیر دادن باز دارد.

داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون، مواد مخدر و الکل مانع شیر دادن می شوند. ولی مصرف داروهایی مثل آسپیرین، استامینوفن، مسکن های ساده، داروهای ضد سرماخوردگی، داروهای ضد انعقادی و آنتی هیستامین ها به مقدار معمولی و مدت کوتاه و نیز اکثر آنتی‌بیوتیک‌ها مانعی برای شیر دادن نیستند. البته در هر مورد باید طبق نظر پزشک عمل شود.

در مادرانی که سیگار می کشند و یا مقادیر زیادی چای پررنگ و یا قهوه می نوشند، ورود این مواد به شیر، موجب بی قراری شیرخوار می شود. به طور کلی محدودیت های دارویی و موارد منع مادر از شیر دادن بسیار نادر است، ولی باید در دوران شیردهی نیز مانند دوران بارداری از مصرف دارو بدون تجویز پزشک خودداری شود. باید از مصرف مقادیر زیاد ادویه و چاشنی های قوی غذایی که ممکن است طعم شیر مادر را تغییر دهد خودداری شود. دم کرده های گیاهی (مثل چای نعناع) که اغلب جایگزین نوشیدنی های کافئین دار می شود، گاهی دارای اثرات جانبی مانند تهوع هستند. بنابراین در این دوران باید با احتیاط مصرف شوند. همچنین میزان نوشیدنی های کافئین دار برای زنان شیرده به 2 لیوان در روز محدود می شود. به طور کلی در دوران شیردهی به دلیل احتمال کاهش تولید شیر، رژیم کم کالری توصیه نمی شود. زنان چاق با حذف غذاهای پرکالری می توانند کالری مصرفی را کنترل کنند. باید در تنظیم رژیم، غذاهای غنی از مواد مغذی گنجانده شوند. سرعت کاهش وزن نباید بیش از 1 کیلو در هفته باشد.

[نویسنده]

نوشته‌ها