[zahra jamshidi]

فيبروز سيستيك (CF) نام يك بيماري است كه روي سلول‌هاي مخاطي بدن اثر مي‌گذارد. اين سلول‌ها در بسياري از بخش‌هاي بدن مثل ريه‌ها و سيستم گوارش وجود دارند. وجود مشكل در اين سلول‌ها باعث از بين رفتن تعادل آب و نمك در بدن مي‌شود و همين مسأله منجر به پيدايش مواد مخاطي بسيار غليظ و به صورت غير طبيعي در بدن مي‌شود. مثل وقتي كه دچار سرماخوردگي شديد مي‌شويد و اين مواد از بيني شما خارج مي‌شوند. اين مواد مخاطي باعث مسدود شدن ريه‌ها شده و عمل تنفس را در كودكان بسيار دشوار مي‌كنند. اين مشكل روي سيستم گوارش كودكان اثر مي‌گذارد. كودكان مبتلا به CF معمولاً نسبت به سن‌شان، رشد كمتري دارند و كوتاه‌تر از هم‌سن‌هاي خود هستند و البته وزن متناسبي نيز ندارند. اين كودكان بيشتر از ساير كودكان بيمار مي‌شوند، زيرا در ريه‌ها و دستگاه گوارشي‌شان مشكلاتي وجود دارد. بيماري CF، يك نوع بيماري ژنتيكي است. كودكان مبتلا به CF با اين بيماري متولد مي‌شوند، چرا كه ژن بيماري از طريق والدين‌شان به آنها منتقل شده است. والدين مي‌توانند ناقل ژن CF باشند، ولي خودشان به آن دچار نباشند و علائم بيماري را نداشته باشند.
تغذيه مناسب
خبر خوب اين است كه اگر كودكان مبتلا به CF تغذيه خوبي داشته باشند و داروهاي خود را دريافت كنند، مي‌توانند سلامت خود را باز يابند. همه كودكان براي رشد سالم و قوي شدن، نياز به تغذيه مناسب دارند، اما كودكان مبتلا به CF نياز بيشتري به جذب مواد مغذي غذاها دارند، لذا اين كودكان معمولاً يك رژيم غذايي خاص خود را دارند. متخصص تغذيه خوب مي‌داند كه چه توصيه‌هايي به والدين كودك مبتلا به CF كند تا به كنترل بيماري‌اش كمك شود. كودكان با هم فرق دارند، اما اغلب كودكان مبتلا به CF بايد هر روز 3 وعده غذاي اصلي و 2 ميان وعده داشته باشند تا مطمئن باشند كه كالري مورد نيازشان را دريافت كرده‌اند. اين مسئله با ساير كودكان كه به CF دچار نيستند، مشترك است، اما فرق اصلي در مصرف غذاهاي پركالري‌تر است. آنها بايد غذاهايي بخورند كه چربي و كالري بيشتري دارند. كودك مبتلا به CF حتي يك وعده غذايي را هم نبايد از دست بدهد. كودكان مبتلا به CF همانند ساير كودكان بايد كالري دريافت كنند تا رشد نمايند و وزن بگيرند، اما نياز آنها به كالري بيشتر، ضروري است، زيرا بدن آنها به سختي چربي‌ها و مواد مغذي را جذب مي‌كند. كالري بيشتر در بدن آنها باعث افزايش توانايي‌شان براي مقابله با عفونت‌هاي ريه است كه اغلب دچارش مي‌شوند.
مواد مغذي موجود در غذاها همان چيزهايي هستند كه به بدن ما كمك مي‌كنند حركت كنيم.
مواد مغذي كه كودكان مبتلا به CF بايد حتماً هر روز دريافت كنند:

آهن
آهن براي حمل اكسيژن به تمام سلول‌ها ضروري است. شما مي‌‌توانيد آهن را از طريق غلات،‌ گوشت‌ها، ميوه‌هاي خشك و سبزيجات با برگ‌هاي سبز تيره به دست آوريد.

روي
روي براي رشد كودك، ترميم سلول‌ها و به‌طور كلي سالم بودن لازم است. روي، در گوشت، جگر، تخم‌‌مرغ و غذاهاي دريايي وجود دارد.

كلسيم
كلسيم به تقويت استخوان‌ها كمك مي‌كند. شير، ماست و پنير حاوي كلسيم هستند.

نمك
كودكان مبتلا به CF مقدار نمك بيشتري را از طريق تعرق بدن از دست مي‌دهند، مخصوصاً در آب‌وهواي گرم و به هنگام ورزش كردن. يك روش خوب براي جبران كمبود آن، افزودن نمك به غذاها است، مخصوصاً به هنگام فصل گرم سال. اين كودكان بعد از هر بار تمرين و ورزش نياز به نوشيدن نوشيدني‌هاي انرژي‌زا دارند.

خوشمزه، سالم و پر از كالري
تمام كودكان بايد متناسب و متعادل غذا بخورند و وعده‌هاي غذايي مرتبي داشته باشند، اما كودكاني كه به CF دچارند بايد وعده‌هاي غذايي بسيار منظمي داشته باشند تا تمام كالري‌هاي موردنياز بدنشان را دريافت كنند. مثلاً:
شير بنوشند.
به غذاهايشان مقدار كره و مارگارين بيشتري افزوده شود.
برگرهاي گوشت به همراه پنير كافي بخورند.
به ساندويچ‌هاي‌شان پنير اضافه كنند.
صبحانه، تخم‌‌مرغ و املت بخورند.
بستني، پودينگ و كيك بيشتري بخورند.
دسر بعد از غذا را نيز حتماً بخورند.
در طول روز چندين بار آجيل بخورند.
در برخي از كودكان مبتلا به CF خوردن اين اندازه غذا با كالري‌هاي بالا لازم نيست و فقط بايد كمي كالري بيشتر دريافت كنند.
برخي از آنها به جذب ويتامين‌هاي بيشتر مثل ويتامين‌هاي K,E,A,D نياز دارند. اين ويتامين‌ها به سلامت كودكان كمك مي‌كنند. اين ويتامين‌ها بايد توسط بدن جذب شوند و در چربي‌ها حل گردند. اغلب كودكان مبتلا به CF نمي‌توانند چربي‌هاي كافي را از غذاها دريافت كنند. آنها بايد از قرص‌هايي كه حاوي آنزيم‌ها هستند استفاده كنند، زيرا پانكراس آنها به درستي كار نمي‌كند. پانكراس، غده‌اي است كه به روده كوچك متصل مي‌باشد و باعث توليد عصاره‌اي مي‌شود كه حاوي آنزيم‌ها است و به گوارش چربي‌ها، پروتئين‌ها و نشاسته در روده كوچك كمك مي‌كند. اگر پانكراس نتواند اين عصاره را به درستي توليد كند، مشكلي به وجود مي‌آيد كه به آن «نارسايي پانكراس» مي‌گويند.
معمولاً كودكان مبتلا به CF در سنين 9-8 سالگي دچار نارسايي پانكراس مي‌شوند، لذا بايد اين دسته از كودكان آنزيم‌هاي كافي دريافت كنند (قبل از خوردن اغلب غذاها) تا اين آنزيم‌ها به گوارش بهتر غذاها كمك كنند.

محروميت‌هاي غذايي
اغلب مردم دوست دارند كم غذا بخورند تا دچار اضافه وزن نشوند. كودكان مبتلا به CF مشكل متضادي دارند. آنها بايد حتي وقتي كه گرسنه نيستند هم بخورند. آنها بايد به جمعي كه در آن هستند توجهي نكنند و با وجود آنكه ميلي به غذا خوردن ندارند، باز هم غذا بخورند تا آنزيم‌ها و ويتامين‌هاي مورد نيازشان را دريافت كنند و از اين طريق انرژي لازم را به دست آورند تا در كنار دوستان‌شان به فعاليت بپردازند. اگر كودك مبتلا به CF داريد بايد به او كمك كنيد تا تمام اين نكات را به دقت رعايت كند و بدن سالم و قوي داشته باشد.

[نویسنده]

نوشته‌ها