[p.damghanian]

اثر قابل‌توجه متابولیک کمبود اسیدفولیک تغییر متابولیسم DNA می‌باشد (در حقیقت فولات نقش مهمی در سنتز پورین‌های گوانین، آدنین، پیریمیدین و تیمین دارد) که باعث کاهش تقسیم سلولی می‌شود. به خصوص سلول‌هایی که از سرعت تکثیر بالایی برخوردارند مانند گلبول‌های قرمز یا اریتروسیت‌ها، در نتیجه سلول‌های قرمز نارس قبل از مرحله از دست دادن هسته از رشد باز می‌مانند پس نمی‌توانند نقش فیزیولوژیک خود یعنی انتقال O2 و CO2 را به درستی انجام دهند. در چنین حالتی با این که میزان هموگلوبین طبیعی است، اما گلبول‌های قرمز با اندازه بزرگ‌تر و تعداد کمتر تولید می‌شود، که به این نوع آنمی، آنمی مگالوبلاستیک گفته می‌شود که نوعی از آنمی ماکروسیتیک است. باید توجه داشت که کم‌خونی مگالوبلاستیک معمولاً به صورت تدریجی پدید می‌آید و زمان کافی برای افزایش همزمان حجم پلاسما به منظور جلوگیری از کمبود حجم وجود دارد. در نتیجه بیماران در زمان مراجعه اغلب به شدت کم‌خون و رنگ پوست آن‌ها زردرنگ می‌باشد. همچنین این ویتامین به عنوان حمل‌کننده واحدهای تک کربنی در تشکیل هم به کار می‌روند.
فولات به میزان وسیعی در سبزیجات برگ‌دار، میوه‌ها و پروتئین‌های حیوانی وجود دارد، اما از آنجا که زمان پخت طولانی آن را از بین می‌برد، سبزیجات و میوه‌جات خام مطمئن‌ترین منبع فولات محسوب می‌شوند. ویتامین B9 مانند ویتامین B12 در بدن تولید نمی‌شود، بنابراین کمبود تغذیه‌ای فولات در افرادی که سبزیجات و میوه‌های تازه استفاده نمی‌کنند، بسیار شایع است. ذخایر فولات در رژیم‌های فقیر از این ماده در عرض 2 تا 4 ماه تحلیل می‌رود. بنابراین کمبود آن می‌تواند در اثر اشکال در جذب (در عمل جراحی روده) و یا سوء جذب مادرزادی فولات، افزایش نیاز بدن به این ماده (در بارداری و دوران رشد)، مصرف بعضی داروها مثل داروهای ضد تشنج، متوتروکسات و قرص‌های ضد بارداری و همچنین مصرف مزمن الکل ایجاد شود. منابع غذایی حاوی ویتامین B9 (فولات) عبارت‌اند از سبزیجات برگی شکل تیره، حبوبات و آجیل، گوشت‌های احشایی.
پریسا دامغانیان – کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی

[نویسنده]

نوشته‌ها