[v.fazel]

اين روزها وقتي براي خريد نان به برخي از نانوايي‌هاي فانتزي سري مي‌زنيم، با انواع مختلفي از نان‌هاي حجيم يا نازك و ترد شده‌اي كه حاوي سبوس يا دانه‌هايي چون كنجد، شاهدانه، زيره، مغز آفتابگردان، جو، چاودار يا برخي سبزيجات خشك هستند، مواجه مي‌شويم.
اين نان‌ها طرفداران زيادي دارد و گاهي برخي توليدكنندگان، آنها را رژيمي معرفي می‌کنند و خواص درماني بي‌شماري به آن نسبت مي‌دهند. اما آيا واقعا اين نان‌ها رژيمي‌اند؟ آيا مي‌توان از آنها براي برخي بيماري‌هاي خاص استفاده كرد؟

اكثر ما وقتي با لفظ رژيمي روبه‌رو مي‌شويم، تصور مي‌كنيم كه محصول كم‌كالري بوده و چاق‌كننده نيست بنابراين آن را در حجم زياد خريداري و در يك وعده به مقدار زياد مصرف مي‌كنيم، اما نكته قابل توجه آن كه رژيمي بودن يك محصول مي‌تواند مفهوم ديگري نيز داشته باشد.

مثلا نان‌هايي كه براي يك بيماري خاص مناسب باشد رژيمي محسوب مي‌شود. به‌طور مثال نان‌هايي كه سديم كمتري داشته باشند، نان‌هاي كم نمك بوده و براي مبتلايان به فشار خون بالا مناسبند.

نان‌هايي كه حاوي جو يا شويد باشد از افزايش كلسترول و چربي خون جلوگيري كرده و براي مبتلايان به چربي خون بالا مفيد است. نان‌هايي كه حاوي فيبر يا سبوس بيشتري باشد براي ديابتي‌ها مناسب‌ است.

نان‌هايي هم كه حاوي مغز تخمه آفتابگردان، كنجد يا شاهدانه باشد، به دليل ويتامين‌هاي گروه B و اسيدهاي چرب ضروري براي كودكان در حال رشد، افراد لاغر و يا مبتلايان به سوءتغذيه مفيد است. نان‌هايي هم از آرد سيب‌زميني تهيه شده كه براي مبتلايان به سيلياك مفيد است.

در واقع همه اين نان‌ها به نوعي رژيمي‌اند، اما هر كدام براي يك بيماري خاص كاربرد دارند. بنابراين با ديدن لفظ رژيمي نبايد گمان كنيم كه محصول فاقد كالري يا كم كالري است. در ضمن خوب است بدانيد در هيچ كجاي دنيا غذايي وجود ندارد كه چاق‌كننده نباشد. ماده غذايي همان طور كه از نامش پيداست، يعني ماده‌اي كه حاوي مواد مغذي باشد. هر ماده مغذي هم داراي كالري و انرژي است.

موضوع ديگر آن كه نان‌هاي رژيمي هر مقدار كه حاوي جو، زيره، زنجبيل، شويد، سبوس و … باشد به دليل آن كه به مقدار اندك از آنها در نان استفاده مي‌شود نمي‌تواند تاثيري در بهبود بيماري‌ها داشته باشند. در حقيقت نان‌هاي رژيمي محصولاتي هستند كه به جهت نياز روزانه افراد به مصرف غلات در قالب نان توليد و مصرف آن براي پيشگيري از عود عوارض بيماري‌هاي خاص توصيه مي‌شود.

نان رژيمي هم اصل و بدل دارد

البته بد نيست بدانيد كه اكثر نان‌هاي رژيمي تنها لفظ رژيمي را دارند. تهيه نان رژيمي يك كار سنتي نيست كه يك نانواي معمولي بتواند آن را تهيه كند. اين نان‌ها بايد زيرنظر متخصصان تغذيه و طبق يك فرمولاسيون استاندارد تهيه شود. مثلا اكثر نان‌هاي جويي كه اين روزها به عنوان نان رژيمي شناخته شده‌ از درصد زيادي آرد گندم معمولي، روغن و شيره مالت تهيه شده است. آرد جو قابليت ور آمدن بسيار پاييني دارد و تنها در صورتي تبديل به يك نان حجيم مي‌شود كه با آرد گندم مخلوط شود. جو به تنهايي طعم خوبي ندارد و شيرين نيست، به همين دليل به نان‌هاي حاوي جو، شيره مالت مي‌زنند تا هم شيرين و طعم‌دار شود و هم رنگ آرد گندم مخلوط شده را تيره كند. بنابراين ناني را كه شما به عنوان يك نان جوي رژيمي خوشمزه و سبوس‌دار آن هم به جهت رژيمي بودن به مقدار زياد استفاده مي‌كنيد، به دليل تركيبات گفته شده سرشار از كالري بوده و مي‌تواند سبب اضافه وزن يا چاقي شما گردد. در ضمن مصرف اين نان به افراد ديابتي و مبتلا به چربي خون بالا توصيه نمي‌شود.

نان ها ي نازك و ترد رژيمي

نكته ديگر نان‌هاي نازك و ترد رژيمي هستند. خوب است بدانيد100 گرم اين نان‌ها در مقايسه با همين مقدار نان تازه كالري بيشتري دارد زيرا در حالي كه درصدي از وزن نان‌هاي تازه را آب در بر مي گيرد، تمام وزن نان‌هاي خشك را آرد و مقداري روغن تشكيل مي دهد و بنابراين كالري بيشتري دارد. از طرفي اين نان‌ها چون خشك و كم‌حجم هستند معمولا به مقدار زيادتر از حد مصرف شده و باعث چاقي مي‌شود. اين نان‌ها وقتي رژيمي هستند كه به مقدار كم و به جاي سهم نان معمولي روزانه استفاده شود.

در ميان انواع نان‌هاي نازك، نان‌هاي ترد حاوي دانه‌هاي چرب مثل كنجد، مغز آفتابگردان و شاهدانه هم هستند. اغلب افراد از آنها به جاي تنقلات استفاده مي‌كنند، اما بايد بدانيد اين نان‌ها به دليل چربي بالاي دانه‌ها چندين برابر نان‌هاي ساده كالري دارند و بسيار چاق كننده هستند. اين چربي‌ها با وجود آن كه براي بدن مفيد است، از نظر كالري با روغن‌هاي معمولي يا حيواني هيچ تفاوتي ندارد و مصرف آنها در مدت كوتاهي مي‌تواند وزن شما را افزايش دهد.

[نویسنده]

نوشته‌ها