[radan]

قصه نان، سبوس و سلامت

بنابر آمار نهادهای رسمی، میزان سرانه مصرف نان در ایران سالانه 150 کیلوگرم است در حالی که در دنیا در برخی آمار 25 کیلوگرم و در برخی آمار 50 کیلوگرم در سال عنوان می شود که نشان می دهد مصرف نان در ایران تقریبا سه برابر میانگین جهانی است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا ، این درحالی است که به دلیل کیفیت پایین نان تولیدی در برخی نانوایی ها ، ممکن است بخش قابل توجهی از نان تولیدی به علت کیفیت پایین دور ریخته شود.
نان سالم اما حکایتی مفصل تر از تولید نان در نانوایی ها دارد که ریشه آن به شیوه کشت، بذر ، نحوه انتقال و نگهداری آن هم می رسد، هر چند نحوه پخت نان در نانوایی ها مهمترین محور است اما کیفیت آرد و میزان سبوس به کار رفته در آن به عنوان نان سالم همان نان سالمی که می تواند درمان بسیاری از بیماری ها باشد ، عنصری تعیین کننده است.
از طرف دیگر خود مردم نیز با فرهنگ تمایل به نان داغ ، گرایش به استفاده بیشتر از نان تازه، بیشتر از نیاز خود نان خریداری می کنند و همان نان بیشتر از نیاز را بخوبی نگهداری نمی کنند و با توجه به ذائقه گرایش به نان داغ در واقع ذخیره نان خریداری شده را یا دور می ریزند یا بدرستی مصرف نمی کنند.
البته برای نگاه جامع تری به این مساله ، فرهنگ بومی و محلی خود که گرایش همراه با احترام معنوی برگرفته از آموزه های دینی و مذهبی که از دیرباز نسبت به نان وجود دارد را نباید نادیده گرفت ؛ فرهنگ نان و پنیر ، نان و نمک، نان و سبزی و ارزش و اولویتی که همراه با برداشتن تکه های نان از روی زمین و در نظر گفتن جایی خاص برای نان قائل شدن همه جایگاه خاص این کالای اساسی را نشان می دهد.
استان لرستان با میزان تولید 500 هزار تن گندم و با ظرفیت ذخیره 800 هزارتن گندم در سال می تواند یکی از قطب تولید گندم و آرد در کشور باشد که با در نظر گرفتن این موارد لرستان می تواند به عنوان مرکزی برای تولید نوعی خاص از نان ملی که در عین حال با میزان سبوس لازم موجود در نان سالم مورد توجه قرار گیرد.
یک پزشک و محقق طب سنتی می گوید: هم اکنون 30 میلیون نفر یعنی معادل 30 درصد جمعیت کشور دارای کبد چرب هستند ، درصدی هم دیابت و درصدی هم سرطان و درصدهایی از جمعیت هم مبتلا به سایر بیماری های مختلف هستند و این در حالیست که درمان همه این بیماری ها در نان سالم که غنی از لایه های مختلف سبوس است ، وجود دارد.
دیازپام به عنوان نوعی آرامبخش از بین گونه های مختلف گیاهی تنها در 2 نوع گیاه وجود دارد که یکی از همان 2 گیاه ،گندم است که این ماده آرام بخش موجود در، دیازپام در سبوس گندم وجود دارد.
محقق طب سنتی گفت: با توجه به تولید بالای گندم در استان لرستان که حدود 80 درصد آن بصورت دیم کشت می شود می توان امیدوار بود که در استانی همچون لرستان یک نوع نان سالم ملی که گندم آن فاقد هرگونه سم و کودشیمیایی باشد را تولید کرد.
به گفته وی سبوس موجود در گندم که در پخت نان هم باید به کار برده شود ، می تواند درمانگر تمام بیماری ها باشد اما این سبوس هفت لایه دارد که هیچ کدام از این لایه ها نباید از گندم جدا شود که با جدا شدن این لایه ها از گندم آنچه که از مغز گندم باقی می ماند مغز سفیدی است که صرفا حاوی کربوهیدات و قند است.
این پزشک و محقق طب سنتی همچنین گفت: این در حالیست که نان حاوی سبوس ، حاوی فیبر و انواع مختلف ویتامین است که تامین کننده سلامت انسان است.
مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی لرستان در این خصوص به ایرنا گفت: استان لرستان از ظرفیت تولید 750 هزار تن آرد برخوردار است و مصرف آرد استان هم اکنون 185 هزار تن در سال است.
حشمت بهمنی با بیان اینکه 13 کارخانه آرد و تعداد یکهزار و 870 نانوایی شهری و روستایی در استان لرستان فعالیت می کند ،یادآور شد: اکنون در بعد نظارتی و در کنترل آرد نانوایی ها مشکلات اساسی وجود دارد.
وی اظهار کرد: علاوه بر این عدم تفکیک وظایف و در هم ریختگی و خلط مسئولیت ها که در نهایت به از زیر بار مسئولیت بیرون رفتن برخی دستگاه های مرتبط منجر می شود ، مهمترین مشکلات حوزه نان است.
وی با اشاره به اینکه نان به عنوان غذایی کامل حاوی تمام نیازمندی های لازم برای سلامت انسان است، افزود: متاسفانه امروزه به دلیلی مشکلات ساختاری غلط از مرحله کشت محصول تا پخت نان ، این نعمت الهی به دلیل برخی سهل انگاری ها به منشاء بسیاری از بیماری ها تبدیل شده است.
مدیر شرکت غله لرستان با تاکید بر اینکه اصلاح و ارتقای نان از اولویت های مهم محسوب می شود، گفت: این هدف مهم با مواد اولیه سالم، نیروی انسانی و تجهیزات مورد نیاز تامین خواهد شد که استان لرستان در این زمینه ظرفیت های مطلوبی دارد بطوری که در گذشته آرد این استان بعنوان برندی معتبر در کشور شناخته شده بوده است.
معاون امور اقتصادی و منابع انسانی استانداری لرستان نیز در این خصوص با اشاره به مصرف بالای نان در ایران و به تبع آن در لرستان گفت: بخش عمده ای از اسرافی که در حوزه نان صورت می گیرد ناشی از کیفیت پایین پخت نان است زیرا که آردی که در اختیار نانوایی های قرار می گیرد از کیفیت مطلوبی برخوردار است و آزمایش های لازم را پشت سر گذاشته است.
گودرز امیری اظهار کرد: اسراف در مصرف نان در حالی صورت می گیرد که دولت گندم را که قیمت هر کیلوگرم آن 13هزار ریال است با قیمت 6هزارو 500ریال به مردم و به کارخانه دار فروخته می شود که با این میزان هزینه این همه اسراف در حوزه نان به هیچ وجه شایسته نیست.
وی با اشاره به اینکه در کیفیت آرد عوامل متعددی نقش دارند، گفت: نوع بذر، شخم، نوع کود و سم به کار فته ، نوع فرآوری محصول و کارخانه های تولید آرد ، نحوه حمل و نقل و پخش همگی می توانند در نهایت در کیفیت آرد نانوایی های اثرگذار باشد که در عین حال ممکن است همراه با مشکلاتی هم باشد.
امیری تصریح کرد: برای ماندگاری گندم در سیلوهای مختلف شیوه های مختلفی به کار می رود اما در هر حال ممکن است هر کدام از این شیوه ها همراه با مشکلاتی باشد اما تلاش بر این است که آرد به بهترین شیوه تهیه و در اختیار نانوایی ها قرار گیرد.
به گفته وی در برخی نانوایی ها اصول اولیه بهداشتی و استاندارهای لازم پخت نان به هیچ وجه رعایت نمی شود در حالیکه نانوایی های آزاد پز از همان آرد، نان های با کیفیتی تهیه می کنند.
امیری اضافه کرد: سازمان صنعت ، معدن و تجارت وظیفه دارد بر نحوه فعالیت نانوایی ها نظارت کند و فرمانداری ها هم در زمان و مکان یابی نانوایی ها که می تواند در کیفیت نان آنها اثرگذار باشد باید نظارت داشته باشند.
وی اظهار کرد: آموزش نانوایان و نظارت بیشتر بر فعالیت نانوایی ها لازم و ضروری است اما در عین حال مطالبه گری مردم نیز خیلی مهم است یعنی مردم به دور از توهین و افترا در شبکه های اجتماعی هرگونه مشکلی در حوزه نان را مطرح کنند.
وی با تاکید بر تغییر الگوی کشت نیز گفت: با توجه به اینکه نان جو در سبد غذایی مردم جای خود را باز کرده است به منظور سلامتی بیشتر و نان سالم ، جهاد کشاورزی باید کاهش مصرف کود شیمیایی و سموم را مورد توجه قرار گیرد.
امیری افزود: می توان مصرف کود و سم را به حداقل رساند و از طرفی با خرید تضمینی گندم از کشاورزان در نهایت به ارتقای کیفیت گندم و آرد تولیدی کمک کرد.
وی با بیان اینکه در خصوص ارتقای کیفیت نان می توان به روش های دیگری همچون تولید انواع مختلف نان توجه کرد گفت: در صنعت آرد سازی متناسب با دانش روز دنیا پیش نرفته ایم که در این عرصه نیازمند تحولاتی هستیم که می تواند کیفیت آرد را ارتقا دهد.
معاون امور اقتصادی استاندار لرستان افزود: شیوه نگهداری و مکان نگهداری گندم نیز در کیفیت آرد و در نتیجه در کیفیت نان های پخته شده تاثیر دارد که همگی در حیطه دانش روز صنعت آرد سازی قرار دارد.
به نظر می رسد با توجه به فرهنگ و ذائقه مردم نمی توان انتظار داشت مصرف نان درایران با سایر نقاط دنیا برابری کند اما در عین حال این مساله
فرهنگی نباید نفی کننده کیفیت پخت نان ها شود بلکه باید اینگونه تعبیر شود که با توجه به اینکه نان کالای اصلی و جدا نشدنی از سبد خانوارهای ایرانی است پس قطعا برای کیفیت و ممانعت از دورریز آن چه از سوی نانوایی ها و چه از نظر فرهنگی از سوی مردم باید در اولویت و توجه قرار گیرد.

[نویسنده]

نوشته‌ها