كاهش توده استخواني يكي از مهمترين عوارض دوران يائسگي است كه اغلب ناشي از افت سطح هورمونهاي تخمداني ميباشد. تركيبات شبه استروژني مثل ايزوفلاونها كه در گياهان به ويژه سويا يافت ميشوند به دليل شباهت ساختماني با استروژن ممكن است سرعت كاهش توده استخوان را در زنان يائسه كم كنند. لذا اين تحقيق با هدف بررسي اثر پروتئين سويا بر شاخصهاي بيوشيميايي متابوليسم استخوان در زنان يائسه مبتلا به استئوپني انجام شد.مواد و روشها: اين مطالعه به روش كارآزمايي باليني و به صورت قبل و بعد، بر روي 15 زن يائسه مبتلا به استئوپني64-45 ساله انجام گرفت. به افراد شركت كننده، مصرف روزانه g35 پروتئين سويا به مدت 12 هفته توصيه شد. نمونهگيري خون و ادرار، اندازهگيريهاي تن سنجي و يادآمد غذايي 2 روزه در هفتههاي 0 ،6 و12 صورت گرفت. دادههاي بررسي مصرف غذايي با برنامه Food Proccessor تحليل و جهت بررسي تغييرات شاخصهاي متابوليسم استخوان و تغييرات دادههاي آنتروپومتري و رژيم غذايي از آناليز اندازهگيريهاي تكراري استفاده گرديد. سطح معنيداري كمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.نتایج: مقايسه تغييرات وزن، BMI، فعاليت بدني و دريافت انرژي و ساير مواد مغذي مداخلهگر در مراحل مختلف بررسي تفاوت معنيداري را نشان نداد. مصرف پروتئين سويا، كاهش معنيداري را در شاخص دزوكسيپيريدينولين ادرار و افزايش معنيداري در شاخص آلكالنفسفاتاز تام نشان داد (05/0>P)؛ اما تغييرات ايجاد شده در شاخصهاي استئوكلسين، C – تلوپپتيد، پروتئين پيوندشونده با عامل رشد شبه انسوليني (IGFBP3) و تلوپپتيد كلاژن نوع I معنيدار نبود.نتيجهگيري: با توجه به تاثير مفيد مصرف پروتئين سويا بر شاخصهاي متابوليسم استخوان، گنجاندن اين ماده غذايي ارزان ودر دسترس، در رژيم غذايي روزانه زنان يائسه، احتمالاً سرعت روند كاهش توده استخواني را در آنها كم مينمايد و ميتواند گامي مثبت در جهت پيشگيري از پوكي استخوان باشد.
