[susan]

تغذیه خانم های باردار در سه ماهه نخست بارداری خیلی مهم است. پزشکان می گویند یک بارداری خوب به وضعیت تغذیه ای قبل از بارداری نیز وابسته است و بهترین راه برای چک کردن این مساله، توجه به نمایه بدنی خانم ها قبل از بارداری و هنگام بارداری است….
حتی این موضوع که بگوییم یک خانم در طول بارداری باید تا چه حدی وزن اضافه کند، به نمایه بدنی او بستگی دارد؛ یعنی وضعیت ذخیره ای بدن ما قبل از بارداری تعیین می کند که تا چه حدی می توانیم اضافه وزن پیدا کنیم و با چه سرمایه ای باید بارداری خود را شروع کنیم. در گفتگو با دکتر نسرین امیدوار، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، این موضوع را موشکافانه تر بررسی کرده ایم.
▪ با شروع بارداری باید چه تغییراتی در رژیم غذایی مان بدهیم؟
ـ ببینید؛ نمایه توده بدنی یکی از معیارهایی است که نشان می دهد یک خانم باردار به چه مراقبت هایی نیاز دارد. اگر با شروع بارداری مصرف وعده های منظم غذایی به تهوع یا ناراحتی های گوارشی منجر شود، شکستن این وعده ها و تقسیم کردن آن به ۵ تا ۶ وعده کوچک و سبک خیلی کمک می کند که مشکلات کاهش یابد! ما معمولا با شروع بارداری، به ویژه اگر تهوع وجود داشته باشد، مصرف وعده های کوچک را هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار، به نحوی که در هر وعده از گروه های غذایی متنوع استفاده شود و در ضمن، از مواد غذایی سرخ شده یا پرادویه زیاد استفاده نشود؛ توصیه می کنیم. گرسنه ماندن طولانی طبیعتا خوب نیست. در عین حال چون هم زمان با حالت تهوع، خانم ها یبوست هم دارند، بهتر است از غذاهای فیبرداری مثل نان های سبوس دار (سنگک، بربری، نان جو و نان گندم قهوه ای)، میوه و سبزی به میزان فراوان استفاده کنند.
▪ در سه ماهه نخست بارداری به همه گروه های غذایی پنج گانه نیاز داریم؟
ـ خب، طبیعتا در ماه های اول که ماه های تشکیل لقاح و رشد اولیه جنین است، خیلی مهم است که نیازهای زن باردار به اندازه کافی تامین شود و در عین حال نیازهای جنین هم برآورده شود؛ یعنی مهم است که خانم باردار از تمام گروه های غذایی استفاده کند و به درستی با مشکلاتی که در این دوره موجود است (تهوع صبحگاهی، یبوست، ترش کردن و سوزش سردل) برخورد کند. توصیه من این است که وقتی خانمی متوجه می شود باردار است یا حتی قبل از آن، وقتی تصمیم می گیرد باردار شود؛ باید با مراجعه به یک متخصص وضعیت آهن و کم خونی، کم وزنی یا اضافه وزن خود را چک کرده و درمان کند و با یک برنامه غذایی خوب زمینه سلامت خودش و جنین اش را فراهم آورد. تاکید می کنم که مصرف تمامی گروه های غذایی (نان و غلات، میوه و سبزی، گوشت، حبوبات و تخم مرغ، لبنیات و حتی چربی ها) در ۳ ماهه نخست بارداری ضروری است. از میان این گروه ها که باید به میزان متعادل مصرف شوند، مصرف پروتئین و ویتامین ها و املاح به ویژه در صورت کمبود آهن در بدن خانم باردار بسیار بااهمیت است. بهتر است خانم های باردار، مصرف نوشیدنی های کافئین داری مثل چای و قهوه یا شکلات را کاهش دهند و مواد قندی ساده ای مثل شیرینی را هم کمتر مصرف کنند تا جلوی اشتهای شان با خوردن غذاهای غیرمغذی گرفته نشود.
▪ تا چه محدوده ای وزن گرفتن طبیعی است؟
ـ بین یک تا دو کیلوگرم اضافه کردن وزن در سه ماهه اول بارداری طبیعی است؛ یعنی برای افرادی که نمایه بدنی آنها بین ۲۶ و ۸/۱۹ تا ۲۵ است، اضافه کردن ۵/۱ کیلوگرم مناسب است اما برای افرادی که نمایه بدنی آنها پایین تر از ۸/۱۹ است ۲ تا ۵/۲ کیلوگرم اضافه شدن وزن توصیه می شود. برای افراد چاقی که نمایه بدنی شان بین ۲۵ تا ۳۰ است اضافه وزن باید زیر یک کیلوگرم باشد. کاهش وزن در این دوران طبیعی نبوده و در صورت رخ دادن چنین مساله ای باید علت آن را یافت. گاهی توقف افزایش وزن پیش می آید که خیلی مهم نیست و در ماه های بعدی جبران می شود اما کاهش وزن به هیچ وجه طبیعی نخواهد بود و باید آن را جدی گرفت.
▪ اگر خانمی سیگار بکشد، آیا می تواند به این عادت خودش در دوران بارداری نیز ادامه بدهد؟
ـ نه! این خانم ها چند ماه قبل از بارداری باید سیگار را ترک کنند. این کار خیلی کمک می کند که آنها مشکلات کمتری در طول بارداری پیدا کنند. بارداری عملی با تصمیم گیری قبلی است. زنان ما که امروزه آگاه تر از گذشته هستند، باید قبل از بارداری برای بدن خود برنامه ریزی کنند، وزن شان را تنظیم کنند، نوع تغذیه خود را اصلاح کنند و اگر احیانا سیگاری هستند، باید سیگار را قبل از بارداری کنار بگذارند تا بدن پاک سازی شده و آماده برای یک فرآیند جدی شود. مطالعات مختلف نشان داده که حتی مصرف اندک سیگار، الکل، مواد مخدر و برخی داروها می تواند آثار سوء بر جنین گذاشته و سبب بروز اختلالات شکل گیری و تکاملی در جنین شود. به سیگاری ها توصیه می کنم میوه و سبزی و ویتامین C بیشتری مصرف کنند تا حمایت های آنتی اکسیدانی بدن شان افزایش یابد اما در خانم باردار به هر حال غلظتی که از مواد نیکوتینی در خون اش است شاید برای خود فرد مهم نباشد اما برای جنین که موجودی بسیار کوچک است، این غلظت بسیار بالا و مسموم کننده به حساب می آید.
▪ آیا نوع تغذیه بر جنس جنین تأثیری خواهد گذاشت؟
ـ ببینید؛ این بحث وجود دارد که میزان اسیدیته یا قلیایی بودن غذا که بر اسیدیته یا قلیایی بودن مجرای تناسلی اثر می گذارد، در زمان لقاح می تواند بر جنسیت جنین تاثیر بگذارد. در واقع گفته می شود اگر در زمان لقاح بتوان نوع قلیایی بودن یا اسیدیته بودن غذای فرد را کنترل کرد، می توان در انتخاب جنسیت جنین دخالت کرد. من شخصا در رابطه با این موضوع کار نکرده ام اما باید گفت این روش گرچه صددرصد موفقیت آمیز نیست اما می تواند کمک کننده باشد. انواع گوشت سفید، میوه و سبزیجات موجب اسیدی شدن می شود اما گوشت قرمز، لبنیات و آجیل قلیایی شدن را به همراه دارند. این در حالی است که اسیدیته احتمال بروز جنسیت مونث و قلیایی بودن زمینه جنسیت مذکر را فراهم خواهد آورد. برخی افراد سعی می کنند با نوع ویار یک خانم باردار جنسیت فرزند او را پیش بینی کنند اما باید بگویم این موضوع از نظر علمی ثابت نشده و مثال های نقض آن زیاد بوده است.

[نویسنده]

نوشته‌ها