[s.shahemi]

شور و ترشي
انواع شور و ترشي جزو خوراکي‌هاي طعم‌دهنده و اشتهاآور محسوب مي‌شوند. با اين حساب، افراد سالمي که کمي بدغذا هستند و اشتهاي چنداني به خوردن ندارند، مي‌توانند با همراه کردن انواع ترشي‌ها و شورها با غذاهاي اصلي خود، اشتهايشان را تحريک کنند و غذاي بيشتري بخورند. البته، اين توصيه بيشتر براي افراد لاغر و کم‌غذا مطرح مي‌شود و به‌طور حتم، افراد چاق با قرار دادن شور و ترشي در کنار بشقاب اصلي غذاي خود، پرخوري بيشتري خواهند کرد و به‌طور حتم،‌ مشکل چاقي و اضافه‌وزنشان هم تشديد خواهد شد. از طرف ديگر، شورها حاوي نمک بالايي هستند و مصرفشان به افراد مبتلا به فشارخون، بيماران قلبي و برخي از بيماران کليوي و آنهايي که پزشک معالجشان برايشان محدوديت‌هايي در مصرف نمک در نظر گرفته است هم توصيه نمي‌شود. ضمن اينکه پيشنهاد مصرف ترشي همراه غذا هم براي افراد مبتلا به زخم‌هاي گوارشي چندان مطرح نيست چون احتمال تشديد بيماري با مصرف ترشي‌هاي حاوي سرکه يا آبغوره براي چنين بيماراني، وجود خواهد داشت. هرگز فراموش نکنيد حتي افراد سالم هم بايد حجم مناسب و متعادلي از شوروترشي را با وعده‌هاي غذايي خود مصرف کنند. اين حجم متعادل مي‌تواند برابر با حدود 2 تا 3 قاشق مرباخوري باشد. زياده‌روي در مصرف شورها باعث وارد شدن حجم بالايي از نمک به بدن و کم‌آبي بدن مي‌شود.

ماست
ماست‌ها انواع مختلفي دارند؛ از ماست‌هاي ساده گرفته تا انواع طعم‌دار آنها يا ماست و موسير و ماست و خيار که طرفداران زيادي هم بين ما ايراني‌ها دارد. ماست، منبع خوبي براي دريافت کلسيم و پروتئين است و خيار هم يک صيفي کم‌کالري و سرشار از آب محسوب مي‌شود. به اين ترتيب، همراه کردن ظرف کوچکي از ماست و خيار با غذاهاي اصلي، مشکلي ايجاد نخواهد کرد. افرادي که مبتلا به چاقي و اضافه‌وزن هستند، مي‌توانند سالاد يا ماست و خيار خود را به‌جاي همراه غذا، قبل از غذا مصرف کنند. اين کار باعث پرشدن حجمي از معده مي‌شود و از آنجا که يکي از واکنش‌هاي سيري، پرشدن حجم معده است، بنابراين اشتهاي اين افراد براي صرف وعده‌ اصلي غذايي کاهش پيدا مي‌کند و آنها غذاي کمتري مي‌خورند. البته، بهتر است اين را هم بدانيد که انواع ماست‌ها مانند ساير لبنيات، حاوي پروتئين‌هاي خاصي هستند که روي جذب آهن موجود در گوشت‌ها تاثير منفي مي‌گذارند. اين نوع پروتئين‌ها حتي در جذب آهن «هِم»، اختلال ايجاد مي‌کنند. از اين‌رو، افراد مبتلا به کم‌خوني، خانم‌ها و دخترخانم‌ها مي‌توانند ماست يا ماست‌وخيار خود را با فاصله‌اي از غذاي اصلي خود ميل کنند و اين خوراکي را درست، همراه با غذا نخورند.

سبزي و سالاد
يکي ديگر از کناربشقابي‌هاي پرطرفدار در ايران، سالاد شيرازي است. شما مي‌توانيد براي بالا بردن ارزش تغذيه‌اي سالاد شيرازي و وعده اصلي غذايي خود، مقداري آبليمو، آبغوره يا آب‌نارنج تازه به اين سالاد سنتي اضافه کنيد. ويتامين C فراوان موجود در ليمو، غوره و نارنج، به جذب بهتر عناصر دوظرفيتي موجود در غذا مانند آهن، کمک مي‌کند. با اين حساب، افراد سالم مي‌توانند غذاهاي حاوي گوشت را با سالاد شيرازي ميل کنند. نکته مهمي که در مورد اين سالاد وجود دارد، اين است که با چاشني‌هاي ترش طعم‌دار مي‌شود و مصرف آن مي‌تواند براي افراد مبتلا به مشكل‌هاي گوارشي مانند زخم يا التهاب معده،‌ مشکل‌ساز بشود. از طرف ديگر، به افراد مبتلا به ناراحتي‌هاي گوارشي توصيه مي‌شود رژيم غذايي کم‌فيبر هم داشته باشند. با اين حساب، مصرف انواع سالاد (سالاد کاهو يا سالاد صيفي‌ها)، ماست و خيار و حتي سبزي خوردن بايد براي آنها با محدوديت‌هايي همراه باشد. متاسفانه برخي افراد عادت به مصرف سالاد کاهو يا حتي سالاد شيرازي با سس مايونز فراوان دارند. اين عادت اشتباه مي‌تواند به‌مرور زمان، باعث ابتلا به اضافه‌وزن و چاقي يا بالارفتن چربي خون بشود. افرادي که مشکل گوارشي يا اضافه‌وزن ندارند، مي‌توانند سالاد کاهو را با مقداري آبليمو يا آب نارنج تازه و مقدار کمي روغن زيتون يا کنجد، طعم‌دار کنند.

نظر طب سنتي درباره مصرف سالاد با غذا
دکتر رسول چوپاني، متخصص طب سنتي و عضو هيات‌علمي دانشکده طب سنتي دانشگاه علوم‌پزشکي شهيد بهشتي در دومين سمينار تخصصي طب سنتي در زمينه اصلاح سبک زندگي، تاکيد کرد که تداخل‌هاي غذايي باعث ايجاد اختلال در دستگاه گوارشي و سوءهضم مي‌شوند: «براساس مطالعه‌هاي انجام شده در طب سنتي يکي از بدترين عادت‌هاي خوراکي اين است که چند غذاي مختلف از نظر رنگ، طعم و کيفيت را در يک نوبت غذايي مصرف کنيم.» براساس اين گفته، بهتر است که مصرف انواع سالاد ‌همراه غذاي اصلي تاحد ممکن محدود و مصرف سالادها به کمي قبل يا بعد از صرف غذاي اصلي، موکول بشود. دکتر چوپاني به اين نکته هم اشاره کرد که مصرف يکي، دو بار سالاد ‌همراه غذا، مشکلي ايجاد نمي‌کند اما استمرار اين عادت، مي‌تواند مشکلات گوارشي مختلفي را در درازمدت براي افراد به وجود بياورد. وي تاکيد داشت که دو غذاي سرد، گرم، لزج، نفاخ و قابض نبايد همزمان باهم مصرف شوند. به عقيده اين متخصص طب سنتي، تداخل غذاها با يكديگر باعث هضم ناقص، ايجاد اختلال در هضم و در نهايت اثرهاي سوء بر دستگاه گوارش مي‌شود. از اين‌رو، بايد با مديريت در مصرف غذا، شرايط ابتلا به ناراحتي‌هاي گوارشي و عوارض ناشي از آن را براي خودمان ايجاد نکنيم.

[نویسنده]

نوشته‌ها