ابتلا به چاقی در دوران کودکی و نوجوانی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲، پرفشاری خون، افزایش چربی‌های خون و … را حتی در سنین پایین افزایش دهد. توصیه‌های زیر به کنترل وزن در کودکان و نوجوانان کمک خواهد کرد:
کودکان زیر ۶ سال:
اگر افراد زیر ۶ سال به چاقی مبتلا باشند معمولاً توصیه می‌شود تا وزن در این محدوده حفظ شده و یا سرعت افزایش آن کاهش یابد. بدین صورت به موازات رشد قدی کودک نمایه توده بدنی (BMI) به محدوده طبیعی نزدیک می‌شود. BMI از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر) به دست می‌آید. در برخی شرایط که چاقی سبب عوارضی مانند افزایش چربی خون و … شده باشد ممکن است مقدار کمی کاهش وزن توصیه شود.
والدین باید زمینه‌ای را برای این کودکان فراهم سازند تا حداقل ۶۰ دقیقه در روز بازی و فعالیت بدنی در داخل و خارج از خانه انجام دهند. کودک می‌تواند این میزان فعالیت بدنی را در فواصل چند دقیقه‌ای در طول روز انجام دهد.
در این موارد نه تنها کودک بلکه کل خانواده باید از توصیه‌های زیر پیروی نمایند:
• مصرف فست فود باید کاهش یابد. این دسته از مواد غذایی سرشار از چربی و کالری هستند.
• از مصرف نوشیدنی‌های شیرین (نوشابه، دلستر، آبمیوه و نوشیدنی‌های ورزشی) خودداری شود.
• به جای نان تهیه شده از آرد سفید از نان سبوس‌دار استفاده شود. فیبر موجود در نان سبوس‌دار کودک را به مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارد.
کودکان ۷ تا ۱۰ سال:
اگر کودک ۷ تا ۱۰ ساله چاق باشد اما به عوارض ناشی از آن مبتلا نشده باشد باید وزن ثابت بماند یا سرعت افزایش آن کاهش یابد. اما اگر به بیماری‌های مرتبط با چاقی مبتلا شده باشد یا میزان اضافه وزن وی زیاد باشد باید وزن به آرامی کاهش یابد. راهکارهای زیر به این کودکان کمک خواهد کرد:
• همیشه مقداری مواد غذایی سالم و مغذی در آشپزخانه داشته باشید. سپس از کودک بخواهید که بین این مواد غذایی یکی را به دلخواه انتخاب کند. به عنوان مثال، این انتخاب می‌تواند بین سیب و موز باشد. همچنین میوه‌ها و سبزیجات را شسته، خرد کرده و بر روی میز یا قسمت جلوی یخچال قرار دهید. این امر کمک می‌کند کودک آن‌ها را دیده و راحت‌تر استفاده کند.
• قوانینی را برای مدت زمان استفاده از تلویزیون یا کامپیوتر در نظر بگیرید. معمولاً کودکانی که مدت زمان زیادی را صرف استفاده از تلویزیون و سایر وسایل دیجیتال می‌کنند فعالیت بدنی کافی در طی روز ندارند. این مسئله سبب چاقی می‌شود. افراد ۷ تا ۱۰ ساله باید روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند. از فعالیت‌های مورد علاقه آن‌ها می‌توان به دوچرخه‌سواری و شنا اشاره کرد.
• سایر اعضای خانواده نیز باید از الگوی غذایی سالم پیروی کنند. به خاطر داشته باشید کودکان عادات و رفتار والدین و اطرافیان را تقلید می‌کنند. اگر می‌خواهید کودک شما سبزیجات بیشتری مصرف کند یا ورزش کند خود شما نیز باید این موارد را رعایت کنید.
نوجوانان ۱۱ تا ۱۷ سال:
در دوران نوجوانی و به خصوص بعد از بلوغ می‌توان کاهش وزنی در حدود نیم کیلوگرم در هفته را توصیه نمود. موارد زیر می‌تواند در پیشگیری و درمان چاقی در نوجوانان موثر هستند:
• سعی کنید تمام اعضای خانواده در کنار یکدیگر غذا بخورند. نتایج یک مطالعه نشان داده اگر نوجوانان حداقل ۳ بار در هفته همراه با سایر اعضای خانواده غذا بخورند احتمال آن‌که انتخاب‌های غذایی سالم‌تری داشته باشند، ۲۴ درصد بیشتر است.
• آن‌ها را به مصرف صبحانه تشویق کنید. بسیاری از نوجوانان ممکن است این وعده مهم غذایی را حذف کنند. حذف این وعده سبب می‌شود نوجوان تا وعده ناهار بسیار گرسنه شده و در این حالت احتمال مصرف تنقلات پرکالری و پرخوری افزایش می‌یابد. اگر نوجوان قبل از رفتن به مدرسه وقت کافی برای صرف صبحانه ندارد حتماً مقداری خوراکی (به عنوان مثال، نان و پنیر یا شیر پاکتی کم چرب و یک عدد موز) در اختیار وی قرار دهید تا با خود به مدرسه ببرد.
• آن‌ها را به انجام فعالیت بدنی بیشتر تشویق کنید. آن‌ها باید روزانه یک ساعت فعالیت بدنی داشته باشند. ممکن است افراد در این محدوده سنی از دویدن یا پیاده‌روی لذت نبرند. در مورد ورزش مورد علاقه‌شان با نوجوانان صحبت کنید.
• توصیه‌های نادرست به نوجوانان در مورد وزن‌شان می‌تواند اعتماد به نفس آن‌ها را کاهش دهد. بنابراین در این موارد بر روی موضوعاتی مانند سلامتی تاکید داشته باشید، نه رسیدن به یک وزن یا سایز خاص.
