تحقیقات علمی حاکی از آنند که سطوح سرولوپلاسمین پلاسما در افراد چاق بالاتر است، این در حالیست که شواهد علمی نشان می دهند که افزایش سرولوپلاسمین پلاسما با افزایش خطر بیماریهای قلبی-عروقی مرتبط است. متخصصین علوم پزشکی سرولوپلاسمین را تحت عنوان پروتئینی می شناسند که انتقال مس را در خون بر عهده دارد. اما جالب است بدانید که سرولوپلاسمین دارای خاصیت آنزیمی از نوع اکسیدازی نیز می باشد و می تواند از طریق اکسیداسیون لیپوپروتئین LDLشانس ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد (۳)و(۴).
مطالعات اخیر تایید نموده است که ارتباطی واضح بین بالارفتن سرولوپلاسمین پلاسما با چاقی وجود دارد و سطوح سرولوپلاسمین پلاسما در افراد چاق آشکارا بالاتر است (۲). از آنجا که افزایش سرولوپلاسمین پلاسما می تواند زمینه ساز بیماری قلبی گردد، پس این سوال مطرح می شود که آیا ممکن است کاهش وزن موجب کاهش سرولوپلاسمین پلاسما و لذا کاهش خطر بیماری قلبی از این طریق گردد؟
در پاسخ به سوال مذکور، اخیرا در مطالعه ای ایرانی در ژورنال J Endocrinol Investبه چاپ رسیده است، که در این مطالعه تاثیر کاهش وزن بر تغییرات سرولوپلاسمین پلاسما مورد بررسی قرار گرفت(۱). در این مطالعه 67 زن سالم چاق (با میانگین سن ۳۳ سال و میانگین توده بدنی ۳۶) به هدف کاهش دادن ۱۰% و یا بیشتر از وزنشان در یک برنامه بالینی شرکت نمودند. کاهش وزن از طریق پیروی از یک رژیم غذایی کم کالری روزانه (با کاهش ۵۰۰-۱۰۰۰ کیلوکالری در روز) انجام می گرفت. علاوه بر آن برای تمامی افراد مصرف ۵۰ گرم از یک مکمل فیبر در روز تجویز شد. ارزیابی موارد؛ دریافت غذایی، شاخص های آنتروپومتریک، سطوح پلاسمایی پروتئین c-reactive و سرولوپلاسمین در اولین ملاقات و مجددا در هفته ۱۲ از دوره پیگیری، بر روی تمامی افراد انجام شد.
نتایج مطالعه حاکی از آن بود که شاخص های؛ وزن، نمایه توده بدنی، محیط دورکمر و ضخامت چربی زیر پوستی ناحیه عضله سه سر بازو به موازات کاهش وزن، کاهش یافتند. سطوح سرولوپلاسمین پس از ۱۲ هفته مداخله رژیم درمانی، کاهش یافت و درصد کاهش سرولوپلاسمین با درصد تغییرات در محیط دور کمر مرتبط بود. محققین مطالعه نتیجه گرفتند که بهبود ترکیب بدن از طریق رژیم کاهش وزن، با کاهش غلظت سرولوپلاسمین سرم مرتبط است و لذا می تواند از این طریق بر کاهش خطر توسعه بیماری های قلبی عروقی موثر باشد.
نکته عملی: پیش تر شنیده بودیم که چاقی با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای متعددی از جمله بیماری های قلبی-عروقی مرتبط است. شواهد علمی اخیر نیز حاکی از آنند که کاهش وزن می تواند از طریق کاهش سرولوپلاسمین سرم، خطر توسعه بیماری های قلبی را کاهش دهد. لذا به افرادی که دارای اضافه وزن (به ویژه چاقی شکمی) هستند، توصیه می شودکه برای کاهش خطرات مرتبط با قلب و عروق، وزن اضافی و چربی های مازاد بدنشان را کاهش دهند.
منابع: 2011 J Endocrinol Invest
- Clin Biochem.2011
- FEBS Lett.2002
- Free Radic Biol Med.2000
