محققان در مطالعه ای توضیح دادند که ورزش شدید می تواند سبب کاهش توانایی سیستم اعصاب مرکزی جهت کنترل عملکرد ماهیچه و درنتیجه خستگی مرکزی شود. به عنوان مثال دوچرخه سواری طولانی مدت می تواند سبب بروز خستگی مرکزی شود که به طور معمول به صورت خستگی پاها ظاهر می شود.
درحالیکه به خوبی مشخص شده است که خستگی مرکزی بر حرکت اندام اثر می گذارد، اما این امر که خستگی مرکزی می تواند بر سایر سیستم های حرکتی مانند حرکت چشم اثر گذارد یا خیر مشخص نیست. به منظور پاسخ گویی به این سوال تیم تحقیقاتی ۱۱ دوچرخه سوار آموزش دیده که از دوچرخه ثابت به مدت ۳ ساعت استفاده می کردند را مورد بررسی قرار دادند. برخی شرکت کنندگان در طی جلسه ۳ ساعته دوچرخه سواری از کافئین (دوزی برابر با ۲ فنجان قهوه) استفاده می کردند. درحالیکه سایر افراد یک محلول بدون کافئین دارونما مصرف می کردند.
به محض آنکه شرکت کنندگان دوچرخه سواری را به پایان رساندند محققان حرکت چشم آن ها را با استفاده از یک سیستم ردیابی چشم بررسی کردند. نتایج نشان داد که ورزش شدید سبب عدم تعادل انتقال دهنده عصبی و کاهش سرعت حرکت چشم می شود. این نتایج از آن جهت مهم هستند که چشم ما باید به سرعت حرکت کرده و اطلاعات جدید به دست آورد. با این حال، می توان از این اختلال بینایی با مصرف کافئین جلوگیری کرد. محققان دریافتند در شرکت کنندگانی که از نوشیدنی های کافئین دار استفاده می کردند تعادل انتقال دهنده عصبی مجدداً برقرار شده و سرعت حرکات چشم بهبود می یابد. چنین اثری در بین افرادی که محلول بدون کافئین می نوشیدند مشاهده نشد.
محققان توضیح دادند که کافئین می تواند به طور غیرمستقیم فعالیت برخی انتقال دهنده های عصبی (مواد شیمیایی که پیام های عصبی را بین سلول های مغزی منتقل می کنند) را تقویت کند. از سوی دیگر، مطالعات قبلی نشان داده اند اختلال در فعالیت انتقال دهنده های عصبی ممکن است مسئول ایجاد خستگی مرکزی باشد.
این مطالعه برای اولین بار اختلال در کنترل حرکات چشم را به دنبال ورزش نشان می دهد. کافئین قادر به مقابله با این اثر است و خستگی مرکزی ممکن است با اختلال در تعادل یک یا تعداد بیشتری انتقال دهنده تحریکی و مهاری مرتبط باشد.
نکته عملی: مصرف نوشیدنی های کافئین دار در طی ورزش های شدید می تواند سرعت حرکات چشم را بهبود بخشیده و از خستگی چشم جلوگیری کند.
منبع:
Nicholas Gant, et al. "Fatigue related impairments in oculomotor control are prevented by caffeine". Scientific Reports, 2016
