رژیم غذایی متعادل بدین معنا است که از هر کدام از گروه‌های غذایی به میزان کافی در برنامه روزانه گنجانده شود. یک رژیم غذایی متعادل این امکان را برای ما فراهم می‌کند که انرژی و تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن تامین شود.
بدن از انرژی موجود در مواد غذایی برای راه رفتن، تنفس، فکر کردن و سایر عملکردها استفاده می‌کند. میزان کالری مورد نیاز هر فرد به جنسیت، سن و میزان فعالیت بدنی وابسته است. همان قدر که میزان انرژی دریافتی فرد مهم است، منبع دریافت این انرژی نیز حائز اهمیت است. برای آن که رژیم غذایی مناسبی داشته باشید باید بخش اعظم کالری روزانه خود را از غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات تازه، حبوبات و انواع گوشت و لبنیات کم چرب تامین نمایید. اما باید مصرف خوراکی‌های پرکالری که ارزش غذایی کمی دارند، مانند فست فودها، کیک، بیسکوئیت، شیرینی، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و یا شیرین و بستنی، را محدود نمایید.
چرا رژیم غذایی متعادل مهم است؟
اگر شما از تغذیه مناسبی برخوردار نباشید اندام‌ها و بافت‌های بدن برای انجام وظایف خود با مشکل روبرو می‌شوند. همچنین احتمال بروز خستگی، عفونت و بیماری‌های مختلف افزایش می‌یابد. در این مورد می‌توان از چاقی و دیابت نوع ۲ نام برد که تغذیه نامناسب و بی‌تحرکی در بروز آن‌ها نقش مهمی دارد. از سایر بیماری‌های مرتبط با تغذیه می‌توان به بیماری قلبی، سکته مغزی و سرطان اشاره کرد. کودکان نیز برای آن که از رشد و تکامل مناسبی برخوردار باشند و یا در مدرسه عملکرد مناسبی از خود نشان دهند باید از یک رژیم غذایی متعادل پیروی نمایند.
ویژگی‌های رژیم غذایی متعادل
رژیم غذایی متعادل از نظر میزان چربی‌ها (به خصوص چربی‌های مضر) و قند محدود، اما سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی است. گروه‌های غذایی زیر بخش اصلی این رژیم را تشکیل می‌دهند:
میوه‌ها
از میوه‌ها می‌توان به عنوان میان وعده استفاده کرد. این دسته از مواد غذایی حاوی قند طبیعی، فیبر و مواد مغذی مختلف هستند. در برخی مواقع، به خصوص در مبتلایان به دیابت، بهتر است از میوه‌هایی که حاوی قند کمتری هستند استفاده شده و مصرف میوه‌های شیرین محدود شود.
سبزیجات
اغلب سبزیجات حاوی کالری کمی بوده و می‌توان از آن‌ها در تمام وعده‌های غذایی استفاده نمود. سبزیجات سبز رنگ مانند اسفناج و انواع کلم حاوی مقادیر زیادی ویتامین و مواد معدنی هستند.
غلات
نان و ماکارونی که از آرد سفید یا تصفیه شده تهیه شده‌اند حاوی مقدار کمی مواد مغذی هستند. اما غلات کامل (مانند نان سبوس‌دار) مواد مغذی بیشتری داشته و به علت داشتن سبوس مصرف آن‌ها برای مبتلایان به اضافه وزن و یا دیابت مطلوب‌تر است.
گوشت و حبوبات
پروتئین موجود در انواع گوشت و حبوبات (لوبیاها، عدس و ماش) به حفظ عملکرد عضلات و سایر اندام‌های بدن و نیز رشد و تکامل کودکان کمک می‌کند. توصیه می‌شود با جدا کردن پوست ماکیان و یا چربی‌های قابل مشاهده گوشت قرمز مقدار چربی موجود در این دسته از مواد غذایی را تا حد امکان کاهش داد.
لبنیات
محصولات لبنی حاوی کلسیم، ویتامین D، پروتئین و سایر مواد مغذی هستند. همچنین لبنیات حاوی چربی هستند. بنابراین، بهتر است از انواع کم چرب و یا بدون چربی آن‌ها استفاده شود.
نقش روغن‌ها در رژیم غذایی متعادل
به طورکلی، به علت داشتن کالری بالا باید مصرف انواع روغن و غذاهای سرخ شده و پرچرب محدود شود. از سوی دیگر، توصیه می‌شود روغن‌های گیاهی مایع که حاوی چربی‌های مفید هستند (مانند روغن زیتون و کانولا) در حد متعادل مورد استفاده قرا ر گیرند.
