سندرم متابولیک به مجموعه ای از شرایط شامل فشار خون بالا، انسولین بالا، چاقی شکمی و چربی خون بالا اطلاق می شود. سندرم متابولیک ریسک ابتلا به بیماری قلبی، سکته و دیابت را افزایش می دهند. شواهد علمی دال بر آنند که چاقی شکمی و مصرف کربوهیدراتهای ساده نقش مهمی را در ابتلا به سندرم متابولیک و همچنین افزایش فاکتورهای التهابی ایفا می کند.
در همین راستا یک مطالعه اخیر در ژورنال Nutr Res در سال ۲۰۱۱ به چاپ رسید. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین بیومارکر های سندرم متابولیک (MetS) با نشانه های التهاب و دریافت درشت مغذی ها در ۸۹ زن مبتلا به سندرم متابولیک (در سنین ۲۵ الی ۷۲ سال) بود. فرضیه محققین این مطالعه آن بود که احتمالا محیط دور کمر(WC) با فاکتورهای التهابی و نیز با دریافت کربوهیدرات مرتبط است.
در افراد مورد مطالعه مقادیر محیط دور کمر (به طور میانگین حدود ۱۰۸ سانتی متر ) و تری گلیسرید پلاسما بالا (به طور میانگین حدود ۲۰۲ میلیگرم/دسی لیتر) بودند، در حالیکه سطوح گلوکز پلاسما از ۶۶ تا ۱۷۹ میلیگرم/دسی لیتر متغیر بود و ۴۲% از زنان دارای مقاومت به انسولین بودند.
سطوح پلاسمایی فاکتورهای اینترلوکین-۶، فاکتور نکروز تومور α و پروتئین C-reactive با حساسیت بالا در محدوده ی متغیری قرار داشتند که اغلب زنان دارای مقادیری بیش از مقادیر نرمال بودند. رژیم غذایی نمونه ها شامل: دریافت بالایی از شکر کل(حدود ۹۲ گرم/روز) ، نمایه گلایسمی بالا(حدود ۸/۵۹) و بار گلایسمی بالا (حدود ۱۲۷) بودند، در حالیکه دریافت فیبر غذایی شان کمتر از مقادیر توصیه شده بود.
دور کمر ارتباط مثبتی را با انسولین، و مارکرهای التهابی اینترلوکین ۶ و فاکتور نکروز تومور α داشت. به علاوه محیط دور کمر ارتباط مثبتی را با کربوهیدرات تام، شکر افزودنی و بار گلایسمی نشان میداد، در حالیکه این ارتباط را در مورد چربی و یا پروتئین نشان نداد.
نکته عملی: شواهد علمی اخیر موید آن هستند که چاقی شکمی یک مارکر کلیدی برای وضعیت التهابی است. همچنین نتایج علمی پیشنهاد می کنند که کربوهیدراتها به ویژه کربوهیدراتهای ساده که به سرعت هضم می شوند، با افزایش خطر چاقی شکمی و توسعه سندرم متابولیک مرتبط اند.
منبع:
Nutr Res 2011 Mar;31(3):197-204.
