آندومتریوز نارسایی مربوط به دستگاه تولید مثل زنان می باشد؛ در این نارسایی آندومتر که به طور طبیعی غشای رحم را می پوشاند در مناطق مختلف دیگر بدن نیز رشد پیدا می کند. غالباً این رشد در لوله های فالوپ، تخمدان ها و بافتهای مختلف حفره لگنی دیده می شود. مصرف نوشیدنی های شیرین شده با شکر با افزایش خطر چاقی و دیابت نوع ۲ همراه است در حالی که ارتباط آن با سرطان آندومتر روشن نیست. مصرف نوشیدنی های شیرین شده با شکر با چاقی همراه است و زنان چاق نسبت به زنان با وزن نرمال سطوح بالاتری از استروژن و انسولین را دارا هستند. سطوح بالای استروژن و انسولین به عنوان عامل خطر سرطان آندومتر شناخته شده است.
هدف از این مطالعه بررسی این فرضیه است که در زنان یائسه ای که نوشیدنی های شیرین شده با شکر مصرف می کنند نسبت به زنانی که از این نوشیدنی ها استفاده نمی کنند احتمال ابتلا به نوع شایعی از سرطان اندومتر (اندومتریوز تیپ ۱ که وابسته به استروژن می باشد) بیشتر است. نتایج این مطالعه در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۳ در مجله ی Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention منتشر شده است.
در این مطالعه دریافت رژیمی نوشیدنی های شیرین شده با شکر ، آب میوه ، نوشیدنی های بدون شکر ، شیرینی ها و فراورده های پخته شده ، نشاسته و قند ها در میان ۲۳۰۳۹ زن یائسه در مطالعه ی سلامت زنان آیووا بررسی شد. دریافت رژیمی با استفاده از پرسشنامه ی بسامد خوراک هاروارد (که در آن از شرکت کنندگان خواسته شده بود میزان مصرف ۱۲۷ آیتم غذایی در یک سال گذشته را گزارش کنند ) ارزیابی شد. میزان بروز آندومتریوز وابسته به استروژن (تیپ ۱) و غیر وابسته به استروژن (تیپ ۲) مشخص شد.
از سال ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۰ ؛ ۵۰۶ مورد اندومتریوز تیپ۱ و ۸۹ مورد اندومتریوز تیپ۲ شناسایی شد. بعد از تعدیل نمایه ی توده ی بدنی و دیگر مخدوش گرها خطر سرطان آندومتر تیپ ۱ با افزایش مصرف نوشیدنی های شیرین شده با شکر افزایش یافت. در مقایسه با افرادی که نوشیدنی های شیرین شده با شکر دریافت نکرده بودند خطر اندومتریوز در در زنان مصرف کننده 78% بالاتر بود. رابطه ی مشاهده شده با نمایه ی توده ی بدنی ، فعالیت بدنی ، تاریخچه ی دیابت و سیگار کشیدن تغییر نکرد. خطر بالاتر سرطان آندومتر تیپ ۱ با مصرف بالاتر قندها مشاهده شد. هیچ کدام از آیتم های رژیمی مورد بررسی با خطر اندومتریوز تیپ ۲ ارتباطی نداشت.
دریافت بالای نوشیدنی های شیرین شده با شکر و قند ها با افزایش خطر اندومتریوز تیپ ۱ در ارتباط است اما با اندومتریوز تیپ ۲ ارتباطی ندارد. در واقع دریافت این نوشیدنی ها صرف نظر از دیگر فاکتور های شیوه ی زندگی می توانند یک عامل خطر برای ابتلا به اندومتریوز تیپ ۱ باشد.
نکته ی عملی : با توجه به یافته های این مطالعه زنان به ویژه زنان یائسه باید مصرف نوشیدنی های شیرین و قندها را در رژیم غذایی خود به حداقل برسانند تا از ابتلا به اندومتریوز تیپ ۱ در امان باشند.
منبع: Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2013 Dec;22(12):2384-94
