مولتیپل اسکلروز یا اماس (MS) یک اختلال خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن پوشش محافظ اطراف نورونها (سلولهای عصبی) که میلین نامیده میشود را تخریب میکند. در حال حاضر این بیماری حدود ۲/۵ میلیون فرد بزرگسال را در سراسر جهان مبتلا کرده است.
به طور کلی، احتمال بروز MS در زنان در مقایسه با مردان بیشتر است. اگرچه علت دقیق بروز این بیماری مشخص نیست، اما به نظر میرسد که برخی عوامل محیطی در بروز آن نقش داشته باشند. از این عوامل میتوان به کمبود ویتامین D، استعمال سیگار، چاقی و مصرف بیش از حد نمک اشاره کرد. در برخی مطالعات مشاهده شده که مصرف زیاد نمک میتواند سبب تشدید التهاب مغز شود. در مطالعات دیگری نیز مشاهده شده که نمک تعداد سلولهای التهابزا را افزایش میدهد. با این حال، تاکنون مکانیسم دقیق ارتباط دریافت نمک با MS مشخص نشده است. به همین علت اخیراً گروهی از دانشمندان به بررسی این موضوع پرداختند.
در مطالعه فوق سلولهای T تنظیم کننده که از افراد مبتلا به اماس گرفته شده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نقش اصلی این سلولها تنظیم سایر سلولهای ایمنی و در نتیجه کنترل سیستم ایمنی بدن است. همچنین این سلولها در پیشگیری از بیماری خودایمنی نقش دارند. نتایج این مطالعه نشان داد که در مبتلایان به بیماری MS و در محیط پرنمک بین دو سیتوکین موجود در این سلولها عدم تعادل وجود دارد. یکی از این دو سیتوکین گاما- INF است که التهابزا میباشد و سیتوکین دیگر اینترلوکین ۱۰ است که خاصیت ضدالتهابی دارد. بنابراین، میتوان گفت که دریافت زیاد نمک میتواند سبب افزایش نسبت سیتوکین التهابزا به سیتوکین ضدالتهابی شود.
نکته عملی: کاهش دریافت نمک میتواند خطر ابتلا به بیماری اماس (MS) را کاهش دهد. نمک در انواع فست فودها، غذاهای کنسرو شده، سوپهای آماده و … وجود دارد.
منبع:
Tomokazu Sumida et al. Nature Immunology 2018.